Bài học kinh nghiệm trong công tác THADS nhiệm kỳ 2011 – 2015 và những định hướng lớn của nhiệm kỳ 2016 - 2020

16/12/2015
Tại Hội nghị triển khai công tác THADS năm 2016 vừa diễn ra tại tỉnh Thừa Thiên Huế trong 2 ngày 11 và 12/12/2015, bên cạnh nội dung “Báo cáo về kết quả công tác THADS năm 2015, nhiệm vụ trọng tâm, giải pháp chủ yếu năm 2016” như các năm trước, năm nay trong không khí cả nước đang hướng tới Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII, các cơ quan THADS đã tiến hành tổng kết, đánh giá lại kết quả công tác THADS của cả nhiệm kỳ 2011 - 2015. Nhìn lại nhiệm kỳ 2011 - 2015, trong điều kiện số việc và tiền thụ lý mới tiếp tục tăng, năm sau cao hơn năm trước, nhất là về tiền (trên 30%), cơ sở vật chất còn nhiều khó khăn, tổ chức, bộ máy đang trong quá trình hoàn thiện, thể chế pháp luật về THADS còn nhiều bất cập, thiếu đồng bộ, song được sự quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo của các cơ quan Đảng, Quốc hội, Chính phủ, sự quan tâm, giám sát chặt chẽ của Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, các Đoàn Đại biểu Quốc hội và các cơ quan báo chí và đặc biệt là tinh thần nỗ lực, phấn đấu vươn lên, khắc phục mọi khó khăn của toàn thể đội ngũ công chức, viên chức, người lao động, các cơ quan cơ quan THADS đã triển khai thực hiện và hoàn thành cơ bản các chỉ tiêu, nhiệm vụ được giao; công tác THADS ngày càng có sự chuyển biến tích cực và đạt được những kết quả quan trọng, đặc biệt là sau khi Quốc hội khóa XIII ban hành Nghị quyết số 37/2012/QH13 về công tác phòng, chống vi phạm pháp luật và tội phạm, công tác của Viện kiểm sát nhân dân, Tòa án nhân dân và công tác thi hành án (sau đây gọi là Nghị quyết số 37). Nổi bật trên một số mặt công tác sau đây:


(1) Việc thực hiện các chỉ tiêu, nhiệm vụ về THADS theo Nghị quyết của Quốc hội được tập trung thực hiện; kết quả thi hành án xong về việc, về tiền năm sau cao hơn năm trước[1] và ngày càng thực chất, bền vững

So với năm đầu nhiệm kỳ 2011, số thi hành xong của năm 2015 tăng 153.995 việc = 40,52% và tăng 32.651 tỷ đồng = 321%); kết quả phân loại án có điều kiện và chưa có điều kiện giải quyết ngày càng bảo đảm chính xác hơn thông qua các quy định đề cao trách nhiệm của Thủ trưởng cơ quan thi hành án, Chấp hành viên trong việc xác minh, phân loại án và các quy định cụ thể, chặt chẽ về các trường hợp chưa có điều kiện thi hành án (so với năm đầu nhiệm kỳ 2011[2], số có điều kiện thi hành của năm 2015 tăng 167.457 việc = 39% và tăng 42.977 tỷ đồng = 321,5%); tình trạng chậm trễ ra quyết định thi hành án từng bước được chấn chỉnh, khắc phục; kết quả thu cho ngân sách Nhà nước, kết quả thi hành án đối với phần trách nhiệm dân sự của người phải thi hành án đang chấp hành án tại các trại giam, trại tạm giam, việc xét miễn giảm thi hành án... tiếp tục có tiến bộ so với các năm trước. Cùng với việc tập trung chỉ đạo và tổ chức thực hiện quyết liệt chỉ tiêu thi hành án xong về việc và về tiền, các chỉ tiêu khác về THADS theo Nghị quyết số 37 của Quốc hội cũng được quan tâm chỉ đạo, thực hiện. Công tác đôn đốc thi hành án hành chính đã có những chuyển biến, nhất là sau khi Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị số 17/CT-TTg ngày 25/5/2012; hầu hết các vụ việc thi hành án hành chính đều được các cơ quan THADS kịp thời có văn bản đôn đốc, đạt tỷ lệ gần 100% (năm 2013 đạt tỷ lệ 99,43%, năm 2014: 99,33%, năm 2015: 100%).

(2) Công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế pháp luật về THADS đạt được nhiều kết quả quan trọng. Công tác triển khai thi hành Luật sửa đổi, bổ sung được thực hiện đồng bộ, cơ bản đáp ứng được yêu cầu

Sau khi Luật THADS năm 2008 được ban hành, tính đến hết năm 2014, Bộ Tư pháp đã tham mưu giúp Chính phủ ban hành 06 Nghị định, 18 Thông tư liên tịch và 25 Thông tư về THADS. Tuy nhiên, qua thực tiễn triển khai áp dụng các quy định này cũng đã bộc lộ những hạn chế, bất cập nên Bộ Tư pháp đã tham mưu giúp Chính phủ sửa đổi, bổ sung nhiều văn bản như: Nghị định số 125/2013/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung Nghị định số 58/2009/NĐ-CP ngày 13/7/2009 quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật THADS về thủ tục THADS; Nghị định số 135/2013/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung Nghị định số 61/2009/NĐ-CP ngày 24/7/2009 quy định về tổ chức và hoạt động của Thừa phát lại thực hiện thí điểm tại thành phố Hồ Chí Minh...; đặc biệt là, Bộ Tư pháp đã tham mưu, giúp Chính phủ xây dựng, trình Quốc hội khóa XIII thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của THADS (có hiệu lực từ ngày 01/7/2015). Luật sửa đổi, bổ sung đã tiếp tục cụ thể hóa các định hướng lớn của Chiến lược cải cách tư pháp trong công tác THADS, bảo đảm tốt hơn nguyên tắc hiến định “Bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật phải được nghiêm chỉnh chấp hành” thông qua các quy định về tăng cường trách nhiệm, quyền hạn của Tòa án nhân dân và UBND các cấp; bổ sung nhiệm vụ, quyền hạn của các cơ quan THADS; mở rộng các quyền của người được thi hành án và tập trung tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong thực tiễn công tác THADS.

(3) Tổ chức bộ máy và đội ngũ công chức các cơ quan THADS đã được quan tâm kiện toàn và ngày càng lớn mạnh cả về số lượng và chất lượng; kỷ luật, kỷ cương hành chính được siết chặt và ngày càng đi vào nề nếp

So với năm đầu nhiệm kỳ 2011, số biên chế đã thực hiện được của các cơ quan THADS tăng 834 biên chế, nâng tổng số biên chế hiện có của toàn các cơ quan lên gần 10.000 biên chế; số lượng Chấp hành viên, Thẩm tra viên đều tăng (tăng 1.106 Chấp hành viên, 131 Thẩm tra viên); tổ chức bộ máy, cán bộ tiếp tục được củng cố, kiện toàn (về tổ chức bộ máy, tăng thêm 15 Chi cục THADS; về đội ngũ lãnh đạo quản lý, tăng 01 Vụ trưởng, 09 Phó Vụ trưởng, 32 Phó Cục trưởng, 22 Chi cục trưởng); công tác biệt phái, điều động, luân chuyển công chức được quan tâm thực hiện nghiêm túc, đúng quy định (đã thực hiện luân chuyển 03 Lãnh đạo cấp Vụ về địa phương giữ chức Cục trưởng hoặc Phó Cục trưởng đã thực hiện 02 đợt biệt phái Chấp hành viên tăng cường cho Cục THADS tỉnh Tây Ninh; điều động 06 công chức thuộc các đơn vị của Tổng cục, ngoài ra, các cơ quan THADS địa phương cũng đã chủ động thực hiện việc điều động, luân chuyển công chức tại đơn vị mình); công tác đào tạo, bồi dưỡng công chức, viên chức được đổi mới căn bản theo hướng tiết kiệm, hiệu quả và có trọng tâm, trọng điểm; kỷ cương, kỷ luật hành chính được siết chặt, ý thức trách nhiệm được tăng cường, kỷ luật làm việc của đội ngũ công chức, người lao động ngày càng đi vào nề nếp.

(4) Công tác quản lý, chỉ đạo điều hành tiếp tục được đổi mới hiệu quả; công tác hướng dẫn chỉ đạo nghiệp vụ của Tổng cục và các cơ quan THADS địa phương có những tiến bộ rõ rệt; công tác kiểm tra ngày càng được chú trọng nâng cao chất lượng, hiệu quả cả ở Trung ương lẫn địa phương; công tác giải quyết khiếu nại tố cáo tiếp tục được quan tâm thực hiện nghiêm túc, nhất là các quy định của Luật Tiếp công dân năm 2013, Chỉ thị số 35-CT/TW ngày 26/5/2014 của Bộ Chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo

Các cơ quan THADS đã chủ động ban hành nhiều văn bản hướng dẫn nghiệp vụ để kịp thời giải đáp những vấn đề còn vướng mắc, khó khăn của cấp cơ sở với tỷ lệ hàng năm luôn đạt trên 94%; chú trọng nghiên cứu, đổi mới Quy trình hướng dẫn nghiệp vụ và triển khai tổ chức thực hiện nghiêm túc, xuyên suốt, qua đó, góp phần quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả công tác THADS, nhất là trong công tác chỉ đạo giải quyết dứt điểm đối với những vụ việc phức tạp; có những vụ việc kéo dài nhiều năm đã được giải quyết như vụ Trần Kia (Bạc Liêu), vụ Nga - Học (Quảng Ngãi), vụ Bạch Ngọc Giáp (Hà Nội), vụ Ngân hàng Thương mại cổ phần Phương Nam (Cần Thơ), vụ Đặng Thị Thông (Bình Định)...

Bộ Tư pháp đã ban hành Kế hoạch kiểm tra, chỉ đạo các cơ quan THADS tăng cường công tác kiểm tra nội bộ, tự kiểm tra tại đơn vị mình; đồng thời, chú trọng việc thực hiện việc phúc tra, theo dõi, đôn đốc việc thực hiện kết luận kiểm tra của cơ quan, tổ chức, cá nhân... Trong nhiệm kỳ 2011 - 2015, Bộ Tư pháp đã tiến hành 19 cuộc kiểm tra toàn diện về công tác THADS, gần 100 cuộc kiểm tra chuyên đề về công tác xác minh, phân loại án, công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo, công tác xét duyệt quyết toán...; bên cạnh đó, còn tiến hành các cuộc kiểm tra đột xuất, kiểm tra liên ngành.

Các cơ quan THADS đã chú trọng việc bố trí công chức thường xuyên trực, tiếp công dân; tiếp nhận và xem xét giải quyết kịp thời, đúng quy định các đơn thư khiếu nại, tố cáo thuộc thẩm quyền; ban hành tiêu chí cụ thể và thường xuyên thực hiện việc rà soát, lập danh sách, kế hoạch giải quyết, tổ chức các cuộc họp liên ngành hoặc cử các đoàn công tác làm việc, đối thoại trực tiếp với đương sự để giải quyết dứt điểm vụ việc, nhất là các vụ việc khiếu nại phức tạp, kéo dài. Nhờ đó, mặc dù số lượng đơn thư khiếu nại, tố cáo tăng mạnh (so với năm đầu nhiệm kỳ 2011, số đơn thư khiếu nại, tố cáo của năm 2015 tăng 3.830 đơn = 72,33%) nhưng tỷ lệ giải quyết luôn đạt trên 93% (năm 2011: 93,18%, năm 2012: 96,06%, năm 2013: 97,6%, năm 2014: 96,68%, năm 2015: 96,76%).

(5) Trong nhiệm kỳ 2011 - 2015, công tác phối hợp kết hợp với các ban, bộ, ngành Trung ương (với Bộ Công an, Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Bảo hiểm xã hội Việt Nam...), với cấp ủy, chính quyền địa phương được đẩy mạnh, chú trọng hơn. Nhiều Quy chế phối hợp liên ngành đã được ký kết và triển khai nghiêm túc, có hiệu quả từ Trung ương đến địa phương, góp phần huy động được sự quan tâm, ủng hộ của các cơ quan, đơn vị trong hệ thống chính trị, góp phần tháo gỡ nhiều khó khăn, vướng mắc, tạo điều kiện ngày càng thuận lợi để các cơ quan THADS thực hiện hoàn thành và hoàn thành vượt mức các chỉ tiêu, nhiệm vụ được giao.

(6) Chế định Thừa phát lại sau thời gian thí điểm đã chứng tỏ được tính đúng đắn và được xã hội đón nhận, tạo cơ sở vững chắc cho việc thực hiện chính thức chế định này trong phạm vi cả nước kể từ ngày 01/01/2016 theo Nghị quyết số 107/2015/QH13 của Quốc hội

Thực hiện Nghị quyết số 24/2008/QH12 của Quốc hội khóa XII về thực hiện thí điểm chế định Thừa phát lại, Nghị quyết 36/2012/QH13 của Quốc hội khóa XIII về tiếp tục thí điểm chế định Thừa phát lại, Đề án tiếp tục thực hiện thí điểm chế định Thừa phát lại được ban hành kèm theo Quyết định số 510/QĐ-TTg ngày 25/3/2012 của Thủ tướng Chính phủ và các chỉ đạo của Chính phủ, chế định Thừa phát lại đã được triển khai thực hiện tại 13 địa phương. Bộ Tư pháp đã chỉ đạo xây dựng, hoàn thiện cơ bản về thể chế (đã ban hành 01 Nghị định, 03 Thông tư, Thông tư liên tịch); báo cáo Ban Chỉ đạo Cải cách Tư pháp Trung ương có văn bản đề nghị các tỉnh/thành ủy quan tâm, chỉ đạo thực hiện có hiệu quả thí điểm chế định Thừa phát lại; ban hành Kế hoạch truyền thông, phổ biến về việc thực hiện thí điểm Thừa phát lại; tổ chức các đoàn kiểm tra tại các địa phương thuộc diện thí điểm; chỉ đạo các địa phương thuộc diện thí điểm thành lập các Ban Chỉ đạo thực hiện thí điểm chế định Thừa phát lại; tổ chức cá lớp tập huấn về Thừa phát lại; kịp thời có văn bản chỉ đạo, tháo gỡ vướng mắc liên quan đến việc thanh toán chi phí tống đạt, chuyển giao văn bản... Cả nước hiện có 53 Văn phòng Thừa phát lại với 134 Thừa phát lại, tổng doanh thu là gần 136 tỷ đồng. Năm 2015, Bộ Tư pháp đã tham mưu cho Ban Chỉ đạo thực hiện thí điểm Thừa phát lại Trung ương tổ chức Hội nghị tổng kết nhằm đánh giá một cách khách quan kết quả đã đạt được cũng như những tồn tại, hạn chế, khó khăn, vướng mắc, từ đó đề ra các giải pháp tiếp tục triển khai có hiệu quả chế định này và báo cáo Ủy ban thường vụ Quốc hội, trình Quốc hội ban hành Nghị quyết số 107/2015/QH13.

Bài học kinh nghiệm trong công tác THADS nhiệm kỳ 2011 - 2015

Những kết quả đạt được nêu trên cho thấy công tác THADS đã có những tiến bộ rõ rệt, có xu hướng ngày càng bền vững, qua đó, đảm bảo an ninh chính trị và trật tự, an toàn xã hội, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của Nhân dân, góp phần quan trọng, tích cực vào việc thực hiện các nhiệm vụ kinh tế - xã hội của đất nước và từng địa phương như đã được Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng biểu dương tại Lễ kỷ niệm 70 năm Ngày truyền thống Ngành Tư pháp và Chủ tịch nước Trương Tấn Sang ghi nhận, biểu dương tại buổi làm việc với Ban cán sự Đảng, Lãnh đạo Bộ Tư pháp về công tác THADS. Tuy nhiên, với tinh thần cầu thị, thẳng thắn và xuất phát từ thực tiễn lãnh đạo, chỉ đạo, Bộ Tư pháp đã rút ra 05 bài học kinh nghiệm trong công tác THADS nhiệm kỳ 2011 - 2015, cụ thể như sau:

Một là, phải hết sức chú trọng và làm tốt công tác cán bộ, quan tâm xây dựng, kiện toàn đội ngũ công chức bảo đảm cả về số lượng và chất lượng, chú trọng công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, rèn luyện phẩm chất đạo đức, ý thức trách nhiệm của đội ngũ công chức thi hành án, nhất là đối với đội ngũ lãnh đạo quản lý và chức danh pháp lý; thực hiện nghiêm túc Chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp của cán bộ, công chức, viên chức Ngành Tư pháp, Chuẩn mực đạo đức Chấp hành viên gắn với việc thực hiện Nghị quyết Trung ương IV; đẩy mạnh học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh; tăng cường, kỷ luật, kỷ cương; kiên quyết xử lý nghiêm đối với những trường hợp sai phạm để làm trong sạch bộ máy, đẩy mạnh phòng, chống quan liêu, tham nhũng, lãng phí, phấn đấu xây dựng các cơ quan THADS trong sạch, vững mạnh, toàn diện; đồng thời, quan tâm xây dựng đội ngũ công chức trẻ để tạo nguồn bổ nhiệm thế hệ lãnh đạo kế cận bảo đảm sự phát triển bền vững.

Hai là, phải tập trung xây dựng, hoàn thiện thể chế về THADS; tập trung xây dựng các văn bản quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật THADS năm 2008, Luật THADS sửa đổi, bổ sung, nhất là các Thông tư, Thông tư liên tịch; đồng thời tích cực, chủ động tham gia xây dựng, sửa đổi, bổ sung các văn bản pháp luật, đặc biệt là các đạo luật liên quan đến công tác THADS, hành chính như Bộ luật dân sự, Bộ luật Tố tụng dân sự, Bộ luật hình sự, Bộ luật Tố tụng hình sự, Luật Tố tụng hành chính, Luật đấu giá tài sản..., tạo hành lang pháp lý ngày càng đồng bộ, hoàn chỉnh, góp phần tạo chuyển biến căn bản các mặt công tác THADS.

Ba là, phải tranh thủ được sự quan tâm của Quốc hội, sự lãnh đạo, chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, của cấp ủy, chính quyền địa phương; đồng thời, phải chủ động thực hiện có hiệu quả công tác phối hợp trong công tác THADS với các bộ, ngành ở Trung ương, các sở, ban, ngành và nhất là chính quyền ở địa phương để tạo sự đồng thuận, ủng hộ của toàn bộ các cơ quan chính trị đối với công tác THADS, nhất là tại cở sở.

Bốn là, phải có sự chỉ đạo quyết liệt, sáng tạo, sâu sát với thực tiễn công việc và kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc phát sinh để tổ chức thực hiện thắng lợi những chỉ tiêu, nhiệm vụ về THADS, bảo đảm kết quả THADS thực chất, bền vững, kiên quyết không chạy theo thành tích. Tăng cường công tác kiểm tra có trọng tâm, trọng điểm, bảo đảm các hoạt động THADS được tiến hành đúng trình tự, thủ tục, đồng thời, chủ động phát hiện và khắc phục, xử lý kịp thời những sai phạm, thiếu sót ngay từ cơ sở, trong đó đặc biệt chú trọng kiểm tra công tác xác minh, phân loại án, kiểm tra công tác chuyên môn nghiệp vụ, công tác kế hoạch, tài chính...

Năm là, phải quan tâm giải quyết và chỉ đạo các cơ quan THADS thực hiện tốt công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo, trong đó tập trung chỉ đạo sâu sát, quyết liệt đối với những vụ án lớn, những vụ phức tạp, kéo dài; rà soát, tìm hiểu rõ nguyên nhân phát sinh khiếu nại, tố cáo để có biện pháp giải quyết hiệu quả, kịp thời. Định kỳ tổ chức để lãnh đạo đối thoại, tiếp công dân, kịp thời, giải thích cho đương sự hiểu rõ hơn các quy định của pháp luật, góp phần hạn chế thấp nhất tình trạng khiếu nại, tố cáo vượt cấp, kéo dài.

Những định hướng lớn trong công tác THADS nhiệm kỳ 2016 - 2020

Dự báo trong giai đoạn 2016 - 2020 xu thế toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, tình hình an ninh, chính trị, kinh tế thế giới và khu vực bên cạnh mặt thuận lợi, tiếp tục có những diễn biến phức tạp, tiềm ẩn nhiều yếu tố bất trắc, khó lường. Thế giới phải đối mặt với những vấn đề mang tính toàn cầu như khủng bố quốc tế, xung đột sắc tộc, dân tộc, tôn giáo, tranh chấp chủ quyền, lãnh thổ; những vấn đề an ninh phi truyền thống như tự diễn biến, tự chuyển hóa, biến đổi khí hậu, an ninh mạng, thiên tai, dịch bệnh..., đe dọa trực tiếp đến hòa bình, ổn định của các quốc gia, trong đó có Việt Nam. Ở trong nước, sự nghiệp đổi mới công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và công cuộc xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ quyền và kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa đang ngày càng đi vào chiều sâu. Tình hình thế giới và trong nước tạo ra cả thời cơ, thuận lợi và khó khăn, thách thức đan xen, đặt ra nhiều vấn đề mới, yêu cầu mới to lớn, phức tạp hơn hơn đối với sự nghiệp đổi mới, phát triển đất nước và bảo vệ độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc.

Đối với công tác THADS, trong những năm tiếp theo, dự báo số việc và tiền thụ lý sẽ tiếp tục tăng, nhất là về tiền; cơ chế quản lý, sử dụng tiền mặt, kiểm soát tài sản, thu nhập của cá nhân, tổ chức còn chưa hoàn thiện, thiếu sự minh bạch làm ảnh hưởng đến hiệu quả, kết quả công tác THADS, trong khi đó, đòi hỏi của Đảng, Nhà nước và Nhân dân trong việc nâng cao hiệu lực, hiệu quả thi hành pháp luật, bảo đảm pháp chế ngày càng cao tạo ra áp lực không nhỏ cho đội ngũ làm công tác THADS. Do vậy, đòi hỏi các cơ quan THADS phải nỗ lực, phấn đấu mạnh mẽ hơn nữa để tiếp tục duy trì kết quả bền vững, góp phần vào việc thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị chung của đất nước. Trong bối cảnh đó, công tác THADS, hành chính nhiệm kỳ 2016 - 2020 cần bảo đảm những định hướng lớn sau đây:

- Một là, phát huy những kết quả đạt được, thực hiện các bài học kinh nghiệm đã được rút ra từ đó có các giải pháp tích cực khắc phục những tồn tại, hạn chế của các năm trước, thực hiện đồng bộ các giải pháp nhằm tiếp tục đạt được kết quả THADS, hành chính bền vững, thực chất, năm sau cao hơn năm trước; đồng thời, tổ chức thực hiện nghiêm túc và phấn đấu hoàn thành các yêu cầu, nhiệm vụ về THADS, hành chính nhiệm kỳ 2016-2020 theo Nghị quyết số 111/2015/QH13 của Quốc hội khóa XIII về công tác Tư pháp; Quyết định giao chỉ tiêu, nhiệm vụ THADS hàng năm của Bộ trưởng Bộ Tư pháp, gắn với việc triển khai thực hiện thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII và Đại hội Đảng các cấp của bộ, ngành, địa phương, góp phần đắc lực vào sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội của đất nước; thúc đẩy và bảo vệ quyền con người, quyền tự do, dân chủ của công dân. Phấn đấu trong 5 năm tới bảo đảm ra quyết định thi hành án đúng thời hạn đối với 100% các bản án, quyết định về dân sự đã có hiệu lực theo đúng quy định của pháp luật; chỉ đạo, đôn đốc, kiểm tra việc thi hành đối với 100% bản án hành chính có hiệu lực pháp luật; cơ bản khắc phục tình trạng vi phạm pháp luật trong hoạt động thi hành án; đăng tải kịp thời, đầy đủ danh sách người phải thi hành án chưa có điều kiện thi hành theo quy định của pháp luật.

- Hai là, tiếp tục phát huy vai trò giúp Chính phủ, Quốc hội, các cấp chính quyền địa phương xây dựng và tổ chức thực hiện chiến lược hoàn thiện các cơ quan pháp luật của đất nước, từng bước đổi mới cơ chế xây dựng và thực hiện pháp luật mà trọng tâm là xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam, thực hiện quyền tự do, dân chủ của công dân, quyền con người. Tiếp tục triển khai tổ chức thực hiện nghiêm túc Điều 106 của Hiến pháp 2013, bảo đảm “Bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật phải được nghiêm chỉnh chấp hành”; tổ chức thi hành tốt Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật THADS và các Bộ luật, Luật vừa được sửa đổi như Bộ luật Tố tụng dân sự, Bộ luật Tố tụng hình sự, Luật tố tụng hành chính, bảo đảm các quy định của Luật và các văn bản hướng dẫn thi hành phát huy hiệu quả sâu, rộng trong thực tiễn, tạo chuyển biến căn bản trong công tác THADS; chủ động, tích cực hơn nữa trong việc tham gia xây dựng, hoàn thiện các văn bản pháp luật liên quan đến công tác THADS, hành chính.

- Ba là, tiếp tục củng cố kiện toàn, tổ chức bộ máy, cán bộ gắn với việc thực hiện Nghị quyết Trung ương IV; đẩy mạnh học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh; xây dựng các cơ quan THADS có tổ chức phù hợp, trong sạch, vững mạnh, kỷ luật, kỷ cương; đội ngũ công chức, người lao động làm công tác THADS có đầy đủ phẩm chất, năng lực, tinh thần tận tụy, cống hiến trong công tác, đáp ứng được yêu cầu, nhiệm vụ xây dựng và phát triển đất nước trong tình hình mới. Đồng thời, phối hợp tổ chức thực hiện có hiệu quả chế định Thừa phát lại theo Nghị quyết số 107/2015/QH13 của Quốc hội, góp phần thực hiện chủ trương xã hội hóa một số nội dung liên quan đến công tác thi hành án theo tinh thần của Nghị quyết số 49-NQ/TW của bộ Chính trị về chiến lược cải cách tư pháp đến năm 2020, Chiến lược phát triển Ngành Tư pháp hướng đến bảo vệ tốt hơn quyền, lợi ích của người dân; giảm tải công việc cho các cơ quan nhà nước, bớt gánh nặng cho ngân sách, góp phần tinh giản biên chế, đội ngũ cán bộ, công chức theo tinh thần Nghị quyết số 39-NQ/TW ngày 17/4/2015 của Bộ Chính trị.

- Bốn là, tăng cường hơn nữa việc đầu tư xây dựng cơ sở vật chất, trang thiết bị, phương tiện làm việc và đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác chuyên môn nghiệp vụ và quản lý chỉ đạo điều hành. Đẩy mạnh việc đầu tư, xây dựng trụ sở, kho vật chứng và đầu tư trang thiết bị, phương tiện làm việc nhằm đáp ứng ngày càng tốt hơn yêu cầu thực hiện chức năng, nhiệm vụ của các cơ quan THADS theo tinh thần Nghị quyết 49-NQ/TW của Bộ Chính trị, Nghị quyết số 111/2015/QH13 của Quốc hội khóa XIII về công tác tư pháp, nhất là xây dựng các kho vật chứng của các cơ quan THADS. Tiếp tục ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin trong hoạt động THADS và công tác chỉ đạo điều hành, góp phần tạo thuận lợi hơn nữa cho các tổ chức, cá nhân; bảo đảm kiểm soát chặt chẽ, thông suốt công tác THADS từ Trung ương tới cơ sở. Phấn đấu đến năm 2020, đầu tư xây dựng đủ kho vật chứng và bảo đảm các trang thiết bị, phương tiện làm việc cho các cơ quan THADS theo đúng tinh thần Nghị quyết số 49/NQ-TW của Bộ Chính trị.

Một số nhiệm vụ trọng tâm năm 2016

Năm 2016 là năm đầu triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội lần thứ XII của Đảng và Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 05 năm (2016 - 2020). Đây là năm chú trọng thực hiện các chỉ tiêu, nhiệm vụ và giải pháp nâng cao chất lượng tăng trưởng, phát triển bền vững, phát triển văn hoá - xã hội, xây dựng con người; bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế; kiên quyết, kiên trì xử lý nợ xấu và các ngân hàng thương mại yếu kém, nâng cao độ an toàn, tin cậy của các cơ quan các ngân hàng thương mại; đồng thời nâng cao năng lực quản trị, hiệu quả hoạt động của các doanh nghiệp nhà nước; khẩn trương xây dựng, triển khai thực hiện kế hoạch đầu tư công trung hạn đáp ứng yêu cầu đổi mới, nâng cao hiệu quả đầu tư công, xử lý dứt điểm tình trạng đầu tư dàn trải, nợ đọng xây dựng cơ bản kéo dài. Đặc biệt, đây cũng là năm đánh dấu sự lớn mạnh, trưởng thành sau 70 xây dựng và phát triển của công tác THADS (19/7/1946 - 19/7/2016), là năm bản lề đầu tiên triển khai thực hiện Nghị quyết số 111/2015/QH13 của Quốc hội khóa XIII về công tác tư pháp, Nghị quyết số 107/2015/QH13 của Quốc hội khóa XIII về thực hiện chính thức chế định Thừa phát lại và nhiều bộ luật, luật có nội dung liên quan đã đặt ra không ít những khó khăn, thách thức, do vậy, các cơ quan THADS cần nỗ lực hơn nữa để tiếp tục duy trì kết quả THADS năm 2016 bền vững, tạo tiền đề cho những năm tiếp theo, trong đó, tập trung tổ chức thực hiện một số nhiệm vụ trọng tâm sau đây:

- Về thực hiện chỉ tiêu, nhiệm vụ: Nâng cao chất lượng, tỷ lệ THADS xong về việc và về tiền trên tổng số án có điều kiện thi hành theo quy định mới của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật THADS, bảo đảm kết quả THADS, hành chính thực chất, bền vững, phấn đấu năm sau cao hơn năm trước. Phối hợp với các cơ quan, đơn vị có liên quan triển khai có hiệu quả Luật Tố tụng hành chính (sửa đổi); thực hiện kiểm tra, đôn đốc thi hành kịp thời, đúng pháp luật các bản án, quyết định của Tòa án về vụ án hành chính đã có hiệu lực pháp luật.

- Về xây dựng và hoàn thiện thể chế: Tổ chức thực hiện tốt Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật THADS và các Bộ luật, luật liên quan đến công tác THADS. Tập trung xây dựng, hoàn thành đúng tiến độ, đảm bảo chất lượng đối với 100% số văn bản hướng dẫn thi hành Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật THADS.

- Về công tác tổ chức cán bộ: Tiếp tục thực hiện các định hướng lớn của Chiến lược cải cách tư pháp về tổ chức bộ máy, đảm bảo thực hiện hiệu quả công tác tổ chức cán bộ, trong đó có việc kiện toàn tổ chức bộ máy, đội ngũ công chức làm công tác THADS đủ về số lượng, bảo đảm về chất lượng.

- Về hướng dẫn, chỉ đạo nghiệp vụ và giải quyết khiếu nại, tố cáo: Nâng cao chất lượng và hiệu quả công tác hướng dẫn, chỉ đạo nghiệp vụ, công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo, nhất là tại các cơ quan THADS địa phương; khắc phục những vi phạm thiếu sót về chuyên môn, nghiệp vụ, những sai sót không đáng có. Chủ động xử lý kịp thời, đúng luật các vụ việc khiếu nại, tố cáo của công dân, hạn chế xảy ra các trường hợp khiếu nại, khiếu kiện vượt cấp làm phức tạp tình hình.

- Phối hợp tổ chức triển khai thực hiện có hiệu quả chế định Thừa phát lại theo Nghị quyết số 107/2015/QH13 của Quốc hội nhằm tạo sự đồng thuận của cả các cơ quan chính trị, đảm bảo thực hiện có hiệu quả chế định này theo tinh thần Nghị quyết số 49-NQ/TW của Bộ Chính trị khóa IX về Chiến lược cải cách tư pháp đến năm 2020; đồng thời tiếp tục triển khai thực hiện Nghị quyết số 39-NQ/TW ngày 17/4/2015 của Bộ Chính trị về tinh giản biên chế đội ngũ cán bộ, công chức, xây dựng các cơ quan THADS trong sạch, vững mạnh toàn diện.

- Triển khai, tổ chức thực hiện Kế hoạch hoạt động hướng tới tổ chức kỷ niệm 70 năm Ngày truyền thống THADS (19/7/1946 - 19/7/2016), tạo không khí thi đua sôi nổi, đảm bảo đây thực sự là đợt sinh hoạt chính trị quan trọng, rộng khắp các cơ quan THADS.

- Đẩy mạnh cải cách hành chính, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động quản lý, chỉ đạo điều hành và trong công tác chuyên môn nghiệp vụ, góp phần nâng cao hiệu quả công tác THADS, tạo sự minh bạch, công khai trong hoạt động thi hành án.

- Về quản lý tài chính, tài sản và đầu tư xây dựng cơ bản: Tổ chức thực hiện các đề án đã được phê duyệt về xây dựng trụ sở, kho vật chứng và đầu tư trang thiết bị, phương tiện làm việc cho các cơ quan THADS, nhất là việc đẩy nhanh tiến độ xây dựng kho vật chứng. Tăng cường kiểm tra, giám sát việc quản lý và sử dụng kinh phí để kịp thời phát hiện, chấn chỉnh và kiên quyết xử lý các sai phạm.

- Các công tác khác: Chú trọng, nâng cao chất lượng công tác tham mưu, tổng hợp, báo cáo, thống kê, công tác thi đua, khen thưởng; công tác bồi thường Nhà nước trong lĩnh vực THADS. Tổ chức thực hiện các nhiệm vụ khác theo Chương trình, Kế hoạch công tác năm 2016 của Bộ, Ngành và chỉ đạo của Lãnh đạo Bộ Tư pháp.

Có thể nói, nhiệm vụ công tác THADS trong năm 2016 và những năm tiếp theo sẽ là rất nặng nề với những thuận lợi, thách thức đan xen. Song như người xưa đã nói “lửa thử vàng, gian nan thử sức”, các cơ quan THADS, cán bộ, công chức, viên chức làm công tác THADS phải cố gắng nắm bắt thời cơ, phát huy những kết quả đạt được, thực hiện hiệu quả các bài học kinh nghiệm đã được rút ra từ đó có các giải pháp tích cực khắc phục những tồn tại, hạn chế của các năm trước, đồng thời, nỗ lực khắc phục mọi khó khăn, vượt qua thử thách, triển khai đồng bộ các giải pháp để phấn đấu hoàn thành các chỉ tiêu, nhiệm vụ THADS được giao, bảo đảm kết quả THADS bền vững, thực chất, năm sau cao hơn năm trước xứng đáng với sự ghi nhận và biểu dương của Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc tại Hội nghị toàn quốc triển khai công tác THADS năm 2016.

Huy Hùng

Văn phòng Tổng cục



[1] Năm 2011 thi hành xong 379.990 việc, thu được trên 10.169 tỷ đồng, đạt tỷ lệ 88,05% về việc và 76,07% về tiền. Năm 2012 thi hành xong 395.284 việc, thu được trên 10.337 tỷ đồng, đạt tỷ lệ 88,58% về việc và 76,97% về tiền. Năm 2013 thi hành xong 492.975 việc, thu được gần 29.000 tỷ đồng, đạt tỷ lệ 86,53% về việc và 73,17% về tiền. Năm 2014 thi hành xong 531.095 việc, thu được gần 39.000 tỷ đồng, đạt tỷ lệ 88,47% về việc và 76,72% về tiền. Năm 2015 thi hành xong 533.985 việc, thu được gần 42.820 tỷ đồng, đạt tỷ lệ 89,08% về việc và 76% về tiền.

[2] Năm 2011, số có điều kiện thi hành là 431.979 việc, tương ứng với số tiền là 13.366 tỷ 290 triệu 661 nghìn đồng, chiếm tỷ lệ 68,29% về việc và 37,74% về tiền.