Hoạt động kiểm tra trong Thi hành án dân sự (THADS) là một trong những hoạt động quản lý nhà nước của các cơ quan THADS, giúp cho hoạt động thi hành án thực hiện đúng theo chương trình kế hoạch và trình tự, thủ tục pháp luật quy định. Thông qua công tác kiểm tra phát hiện những thiếu sót, kịp thời chỉ đạo, hướng dẫn các biện pháp khắc phục; Qua đó phát hiện những bất cập, khó khăn, vướng mắc trong cơ chế quản lý, chính sách, pháp luật để kịp thời kiến nghị với cơ quan nhà nước có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung cho phù hợp với thực tế.
Đoàn kiểm tra của Cục THADS tỉnh kiểm tra toàn diện tại Chi cục THADS thị xã Hoài Nhơn
Hàng năm, Cục THADS tỉnh Bình Định đều ban hành và chủ động triển khai nghiêm túc Kế hoạch kiểm tra công tác THADS. Lãnh đạo Cục luôn xác định công tác kiểm tra, tự kiểm tra là một trong những nhiệm vụ quan trọng, hàng đầu. Do đó, lãnh đạo Cục đã luôn quan tâm, chú trọng thực hiện nhiều giải pháp nâng cao chất lượng hiệu quả hoạt động kiểm tra và đã đạt được những kết quả tích cực; các thiếu sót, vi phạm được chấn chỉnh kịp thời, góp phần thực hiện tốt các chỉ tiêu, nhiệm vụ thi hành án; trình tự, thủ tục thi hành án đã đi vào khuôn khổ, thực chất, hiệu quả hơn trước đây.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được như: Các cuộc kiểm tra theo kế hoạch hàng năm được thực hiện nghiêm túc, đầy đủ thì công tác kiểm tra vẫn còn những hạn chế như: còn có vụ việc chưa đi sâu kiểm tra kỹ, việc hướng dẫn nghiệp vụ cho cơ quan THADS địa phương thông qua công tác kiểm tra còn chưa kịp thời, nhất là những vụ việc chưa đảm bảo trình tự thủ tục. Thông qua hoạt động kiểm tra khi phát hiện những bất cập trong quy định pháp luật về trình tự, thủ tục THADS nhưng còn chậm kiến nghị cơ quan có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung các quy định pháp luật để thực hiện trong hoạt động THADS.
Để khắc phục tồn tại, hạn chế nêu trên, ngay từ đầu năm công tác 2023, Lãnh đạo Cục THADS tỉnh xác định cần phải đổi mới công tác kiểm tra nhằm tăng cường công tác phòng ngừa, phát hiện, xử lý vi phạm pháp luật, tiêu cực, tham nhũng trong hoạt động thi hành án dân sự, theo dõi thi hành án hành chính; nâng cao chất lượng, đổi mới phương pháp, cách thức kiểm tra góp phần nâng cao hiệu quả, đánh giá thực chất kết quả thi hành án, hạn chế khiếu nại, tố cáo và giảm thiểu tối đa các vi phạm trong hoạt động tổ chức thi hành án.
Với yêu cầu đó, ngày 23/11/2022 Cục trưởng Cục THADS tỉnh Bình Định đã ban hành Quyết định số 279/QĐ-CTHADS kèm theo Kế hoạch kiểm tra công tác THADS năm 2023. Theo nội dung Kế hoạch, Cục THADS tỉnh thành lập Đoàn kiểm tra và thực hiện kiểm tra toàn diện tại Chi cục THADS thị xã An Nhơn, Chi cục THADS thị xã Hoài Nhơn, Chi cục THADS huyện Tây Sơn và Chi cục THADS huyện Vân Canh. Ngoài ra, trong năm 2023 Cục THADS tỉnh sẽ thực hiện kiểm tra chuyên đề án tín dụng, ngân hàng, kiểm tra công tác Văn phòng, Văn thư-lưu trữ và hoạt động của Bộ phận một cửa; kiểm tra công vụ; phối hợp kiểm tra liên ngành; kiểm tra đột xuất theo yêu cầu công tác và theo sự chỉ đạo của Lãnh đạo Cục.
Một trong những nội dung quan trọng trong Kế hoạch kiểm tra là công tác tự kiểm tra. Theo đó, 100% các đơn vị thuộc Cục và Chi cục THADS thực hiện việc tự kiểm tra. Nội dung tự kiểm tra phải đầy đủ, toàn diện các mặt công tác tại đơn vị như: công tác tổ chức cán bộ; công tác văn phòng, quản lý, chỉ đạo, điều hành; công tác văn thư-lưu trữ, bộ phận một cửa, thi đua-khen thưởng; công tác nghiệp vụ thi hành án; Tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo; công tác Kế hoạch tài chính gồm kế toán hành chính và kế toán nghiệp vụ thi hành án; công tác phòng chống tham nhũng, tiêu cực…. Đối với công tác nghiệp vụ thi hành án chú trọng việc tự kiểm tra nhất là những lĩnh vực dễ sai phạm, tiêu cực như: kê biên, thẩm định giá, bán đấu giá tài sản; thu chi, thanh toán tiền thi hành án; quản lý biên lai, vật chứng; vụ việc THADS có điều kiện trên 01 năm chưa thi hành xong; việc THA trọng điểm; vụ việc có khiếu nại, tố cáo phức tạp, kéo dài. Khi thực hiện tự kiểm tra, các đơn vị phải lập hồ sơ công việc và kết thúc tự kiểm tra các đơn vị tổng hợp báo cáo đánh giá ưu điểm, hạn chế, thiếu sót, vi phạm và nguyên nhân của hạn chế, vi phạm đó, hậu quả pháp lý (nếu có); trách nhiệm cá nhân, kiến nghị các vấn đề vượt thẩm quyền và đề xuất biện pháp khắc phục vi phạm, biện pháp xem xét xử lý trách nhiệm. Các đơn vị thực hiện tự kiểm tra theo đúng trình tự, thủ tục, biểu mẫu được quy định tại Quy chế kiểm tra trong THADS ban hành kèm theo Quyết định số 196/QĐ-TCTHADS ngày 03/3/2021 của Tổng cục THADS và thực hiện báo cáo tiến độ, kết quả kiểm tra theo đúng kế hoạch về Cục THADS tỉnh để theo dõi, chỉ đạo.
Để nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, trước hết cần đưa ra các giải pháp mới trong hoạt động kiểm tra và tự kiểm tra: khi xây dựng kế hoạch kiểm tra phải bám sát tình hình thực tế của đối tượng được kiểm tra, đảm bảo tính khả thi, hiệu quả; đổi mới phướng pháp, cách thức kiểm tra đảm bảo kiểm tra và tự kiểm tra phải hiệu quả, thực chất, không kiểm tra qua loa, đại khái. Đoàn kiểm tra hoặc các đơn vị thực hiện tự kiểm tra phải chịu trách nhiệm về đánh giá kết quả công tác của đối tượng được kiểm tra. Huy động nguồn lực là Chấp hành viên, Thẩm tra viên, công chức có trình độ, kinh nghiệm của các cơ quan THADS trên địa bàn tỉnh cùng tham gia công tác kiểm tra, góp phần nâng cao nghiệp vụ công tác kiểm tra cho các đơn vị. Kết luận kiểm tra cần phải đánh giá nhận xét đầy đủ, toàn diện, chỉ rõ những mặt làm được và chưa làm được, những vi phạm cụ thể; khắc phục triệt để tình trạng ban hành kết luận chung chung. Lãnh đạo Cục thường xuyên thực hiện và chỉ đạo các Chi cục THADS kiểm tra nội bộ, thực hiện nghiêm các kết luận kiểm tra, kịp thời xử lý các cá nhân để xảy ra vi phạm và có biện pháp khắc phục hậu quả; thực hiện chế độ báo cáo kết quả thực hiện các loại hình kiểm tra, thực hiện các kết luận kiểm tra.
Nguyễn Thái Tín
(Phòng Kiểm tra, Giải quyết khiếu nại, tố cáo)