Ưu điểm
Thứ nhất, CMCN 4.0 làm thay đổi nhận thức của người đứng đầu, của công chức, người lao động trong toàn hệ thống THADS về việc mạnh dạn áp dụng công nghệ mới, thay đổi phương thức làm việc và đổi mới tư duy sáng tạo.
Thứ hai, CMCN 4.0 tác động đến tổ chức, biên chế của lĩnh vực THADS. Những thành tựu đột phá của cuộc cách mạng này tạo nên sự đổi mới về thể chế, nhằm mục đích kết hợp hiệu quả hoạt động giữa con người với hệ thống máy móc, trang thiết bị có tích hợp các công nghệ thông minh, tự động hoá. Từ đó, đặt ra yêu cầu cao đối với việc điều chỉnh, kiện toàn tổ chức, biên chế, tinh gọn bộ máy.
Thứ ba, CMCN 4.0 tác động đến phương thức chỉ đạo, điều hành, tổ chức thực hiện các hoạt động trong lĩnh vực THADS. Những sản phẩm mới của CMCN 4.0 hỗ trợ thiết thực cho hoạt động của cơ quan; làm thay đổi toàn diện, sâu sắc phương thức quản lý, tổ chức, điều hành trong toàn bộ quá trình THADS; hỗ trợ cập nhật, thu thập, lưu trữ, xử lý, cung cấp thông tin.
Thứ tư, CMCN 4.0 tác động đến hoạt động đào tạo, bồi dưỡng, tăng cường nâng cao kỹ năng ứng dụng CNTT cho công chức, người lao động trong toàn hệ thống. Để tận dụng tốt những thành tựu CMCN 4.0 mang lại cần có chiến lược, lộ trình, mục tiêu, phương hướng rõ ràng, đào tạo nhân lực chất lượng cao, nâng cao hiệu quả chuyển đổi số trong tổ chức, hoạt động, nghiên cứu khoa học và hợp tác quốc tế.
Thứ năm, CMCN 4.0 cho phép ứng dụng CNTT, chuyển đổi số vào hoạt động THADS giúp giảm chi phí, thời gian và nâng cao hiệu quả, chất lượng THADS.
Thứ sáu, CMCN 4.0 tạo ra một số ứng dụng hỗ trợ, phục vụ người dân, doanh nghiệp tiếp cận nhanh chóng, dễ dàng hơn với dịch vụ do lĩnh vực THADS mang lại như nộp tạm ứng án phí tòa án, gửi thông báo THADS qua ứng dụng VNeID. Việc triển khai mang lại hiệu quả cho công dân như:
- Người khởi kiện không cần đến trụ sở cơ quan THADS, TAND để làm trực tiếp nên tiết kiệm được thời gian, chi phí cho người khởi kiện.
- Cơ quan nhà nước (cơ quan THADS, TAND) tiết kiệm được chi phí phát hành, gửi biên lai giấy.
- Hạn chế được việc tiếp xúc trực tiếp không cần thiết giữa người khởi kiện với cơ quan nhà nước, từ đó tăng cường hiệu quả các giải pháp phòng, chống tham nhũng.
Nâng cấp, phát triển Cổng thông tin điện tử THADS, Trang thông tin điện tử cho các cơ quan THADS địa phương; thực hiện công khai danh sách người phải thi hành án chưa có điều kiện thi hành và thông tin về việc không chấp hành án hành chính, quyết định giải quyết khiếu nại lần 2 trên Cổng/Trang Thông tin điện tử THADS theo quy định, hỗ trợ trực tuyến THADS cũng góp phần hỗ trợ trực tiếp cho người dân và doanh nghiệp. Cổng thông tin điện tử Cục Quản lý THADS và các Trang thông tin điện tử cơ quan THADS tại địa phương thường xuyên đăng tải các tin, bài liên quan đến công tác chỉ đạo, quản lý, điều hành hoạt động THADS; thông báo lựa chọn tổ chức thẩm định giá, tổ chức bán đấu giá và thông tin bán đấu giá tài sản THADS ... giúp người dân thuận tiện hơn trong việc tra cứu, tìm hiểu thông tin.
Nhược điểm
Bên cạnh đó, CMCN 4.0 cũng tạo ra nhiều thách thức mới. Hệ thống THADS cần đưa ra chiến lược phù hợp để khai thác và tận dụng các công nghệ này.
Thứ nhất, về an ninh mạng và quyền riêng tư: Để trí tuệ nhân tạo hoạt động tốt nhất, nó cần thu thập dữ liệu người dùng nhiều nhất có thể. Chưa kể đến những lĩnh vực như điện toán đám mây (cloud computing), big data, nói chung là mọi lĩnh vực đều cần đến dữ liệu người dùng. Mặt khác, CMCN 4.0 sử dụng công nghệ để kết nối mọi thứ, đây cũng chính là điểm yếu dễ bị khai thác nhất. Các hacker có thể tấn công vào phần mềm, mạng lưới quản lý để can thiệp vào hệ thống sản xuất. Thậm chí chúng có thể chiếm quyền điều khiển cả hệ thống gây hậu quả nghiêm trọng. Mối đe dọa về việc xâm nhập và đánh cắp dữ liệu cá nhân/doanh nghiệp ngày càng trở nên phức tạp hơn. Chính vì vậy, việc bảo vệ an toàn mạng và quyền riêng tư là một thách thức rất lớn.
Thứ hai, về kỹ năng và giáo dục, đào tạo, bồi dưỡng: Sự thay đổi công nghệ yêu cầu công chức, người lao động có thêm những kỹ năng mới, sẵn sàng thích nghi với sự thay đổi liên tục, có kiến thức và kỹ năng phù hợp để làm việc trong môi trường công nghiệp 4.0.
Thứ ba, về sự phụ thuộc vào công nghệ: Sự phụ thuộc quá mức vào công nghệ có thể tạo ra một mức độ rủi ro cho các cơ quan, đơn vị. Các sự cố về công nghệ có thể gây ra thiệt hại lớn và đòi hỏi các tổ chức phải có sự đầu tư đáng kể vào quá trình chuyển đổi và cập nhật thiết bị.
Thứ tư, chi phí đầu tư khá cao. Đối với công nghiệp như AI, IoT,… sẽ có chi phí đầu tư khá cao. Vì vậy, các tổ chức nên có sự chuẩn bị kỹ về ngân sách đầu tư.
Hoàng Thị Vân Anh-Ban Chuyển đổi số và thống kê dữ liệu thi hành án