Thực hiện Quyết định số 406/QĐ-TTg ngày 22/3/2021, Quyết định số 422/QĐ-TTg ngày 04/4/2022 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt danh sách dịch vụ công trực tuyến tích hợp trên Cổng Dịch vụ công Quốc gia và chỉ đạo của Văn phòng Chính phủ, Lãnh đạo Tòa án nhân dân tối cao, Bộ Tư pháp. Trong năm 2021-2023, Tổng cục Thi hành án dân sự (THADS) đã phối hợp với Vụ Tổng hợp – Tòa án nhân dân tối cao (TANDTC), Cục Kiểm soát thủ tục hành chính – Văn phòng Chính phủ cùng các cơ quan có liên quan tổ chức thực hiện các nhiệm vụ triển khai dịch vụ tư pháp công trực tuyến thu, nộp tiền tạm ứng án phí, lệ phí Tòa án trên Cổng Dịch vụ công Quốc gia, qua đó:
Theo Quyết định số 802/QĐ-TCTHADS ngày 14/8/2023 của Tổng Cục trưởng Tổng cục Thi hành án dân sự về việc triển khai thí điểm dịch vụ tư pháp công trực tuyến thu, nộp tạm ứng án phí, lệ phí tòa án trên Cổng dịch vụ công Quốc gia, từ ngày 21/8/2023 đến hết ngày 31/10/2023, việc thí điểm thu, nộp tạm ứng án phí, lệ phí tòa án trên Cổng dịch vụ công Quốc gia được thực hiện tại 35 Chi cục Thi hành án dân sự (THADS) thuộc Cục THADS các tỉnh, thành phố Hà Nội, Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Tuyên Quang, Lào Cai, Quảng Ngãi, Gia Lai.
Tổng cục THADS ghi nhận, đánh giá cao sự nỗ lực, cố gắng trong việc tổ chức triển khai, thực hiện nhiệm vụ trên của lãnh đạo, công chức các cơ quan THADS. Tuy nhiên, bước đầu quá trình thực hiện, Tổng cục THADS nhận thấy còn có không ít những tồn tại, hạn chế trong chỉ đạo, tổ chức triển khai. Do đó, ngày 13/9/2023, Tổng cục THADS ban hành Công văn số 3421/TCTHADS-NV3 về việc triển khai thí điểm dịch vụ tư pháp công trực tuyến thu, nộp tạm ứng án phí, lệ phí Tòa án trên Cổng dịch vụ công Quốc gia. Qua đó, Tổng cục THADS yêu cầu Cục trưởng Cục THADS các tỉnh, thành phố: Hà Nội, Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Lào Cai, Tuyên Quang, Quảng Ngãi, Gia Lai có giải pháp, chỉ đạo các Chi cục THADS trực thuộc đang triển khai thí điểm thực hiện một số nội dung sau:
1. Yêu cầu tất cả các Chi cục THADS được lựa chọn thực hiện thí điểm cần khẩn trương rà soát, kiểm tra lại thông tin về tên tài khoản thụ hưởng, số tài khoản thụ hưởng để bổ sung, cập nhật chính xác thông tin theo đúng hướng dẫn, tập huấn của Tòa án nhân dân tối cao và Tổng cục THADS… Tránh việc sai sót thông tin dẫn đến tiền đương sự nộp thành công trên Cổng dịch vụ công quốc gia nhưng không về đến tài khoản của cơ quan THADS, gây khó khăn cho việc xử lý sau này.
2. Đối với việc xác định thời điểm cơ quan thi hành án lập biên lai thu tiền, cụ thể: thời gian trên giấy thu tiền tạm ứng án phí, lệ phí Tòa án điện tử do Cổng dịch vụ công Quốc gia cấp sau khi đương sự hoàn thành việc nộp tiền trực tuyến trên Cổng dịch vụ công Quốc gia sẽ được tính là thời điểm Toà án thực hiện việc thụ lý vụ án.
Ngay sau khi tiền tạm ứng án phí được chuyển thành công về tài khoản tạm giữ của cơ quan THADS tại Kho bạc Nhà nước, cơ quan THADS sẽ lập biên lai thu tiền. Do mẫu biên lai được tích hợp trên phần mềm chưa có giá trị về mặt pháp lý, vì vậy, cơ quan THADS căn cứ thông tin của đương sự trên phần mềm và Giấy báo có của Kho bạc Nhà nước để ghi biên lai (Biên lai thu tiền tạm ứng án phí, lệ phí tòa án hiện đang sử dụng tại đơn vị), ngày ghi trong biên lai thu tiền là ngày theo Giấy báo có của kho bạc Nhà nước. Sau đó, biên lai sẽ được chuyển qua Tòa án để lưu vào hồ sơ vụ án (liên giao cho đương sự) và lưu kế toán nghiệp vụ để phục vụ việc hạch toán và quản lý.
3. Hiện nay, một số Tòa án được lựa chọn triển khai thí điểm chưa thực hiện việc in thông báo nộp tiền tạm ứng án phí, lệ phí Tòa án từ phần mềm nên không có mã thông báo để đương sự thực hiện nộp tiền qua Cổng Dịch vụ công Quốc gia; không thực hiện việc tống đạt trên phần mềm quản lý vụ án dẫn đến đương sự có mã thông báo nhưng không thực hiện được việc nộp tiền trên Cổng Dịch vụ công Quốc gia và trên phần mềm của cơ quan THADS không hiển thị thông tin của đương sự. Đối với các trường hợp này, các cơ quan THADS tiếp nhận thông báo, phối hợp, trao đổi với Tòa án cùng cấp để thực hiện thông báo trên phần mềm, đồng thời cung cấp, phản ánh thông tin về Tổng cục THADS để tổng hợp, phối hợp với các đơn vị thuộc Tòa án nhân dân tối cao để có chỉ đạo, hướng dẫn kịp thời.
4. Về xác định thời hạn còn hiệu lực của mã thu tiền tạm ứng án phí, lệ phí trực tuyến trên Cổng Dịch vụ công Quốc gia.
Hiện nay, do việc xác định thời điểm đương sự nhận thông báo nộp tiền tạm ứng án phí, lệ phí của Tòa án còn chưa cập nhật, quản lý đầy đủ trên phần mềm nghiệp vụ của Tòa án. Để tránh việc sai sót dẫn đến vi phạm tố tụng, mã thông báo nộp tiền tạm ứng án phí của Tòa án sẽ tồn tại trên Cổng dịch vụ công Quốc gia trong vòng 07 ngày để đương sự tra cứu và nộp tiền tạm ứng án phí. Sau thời gian này, trường hợp đương sự đến trực tiếp cơ quan THADS đem theo thông báo giấy của Tòa án để nộp tiền và nếu còn thời hạn nộp tiền tạm ứng án phí theo quy định (07 ngày kể từ ngày đương sự nhận được thông báo) thì cơ quan THADS tiến hành thu tiền; nếu hết thời hạn nộp tiền thì Cơ quan THADS không thu và báo cho đương sự biết.
5. Cục trưởng Cục THADS các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương nêu trên chịu trách nhiệm:
- Chỉ đạo các Chi cục THADS trực thuộc được lựa chọn triển khai thí điểm thực hiện nghiêm túc việc thu, nộp tiền tạm ứng án phí, lệ phí Tòa án trên Cổng dịch vụ công Quốc gia.
- Theo dõi, đôn đốc, kiểm tra việc triển khai thí điểm tại các Chi cục THADS được lựa chọn triển khai thí điểm; phối hợp với Vụ Nghiệp vụ 3 của Tổng cục THADS hướng dẫn, hỗ trợ xử lý khó khăn, vướng mắc, tình huống phát sinh trong quá trình triển khai.
- Chỉ đạo Chi cục THADS các quận, huyện, thị xã, thành phố thuộc Cục THADS kịp thời rà soát, cập nhật tài khoản của cơ quan THADS mở tại kho bạc được tích hợp trên phần mềm, phát hiện và tổng hợp đầy đủ những khó khăn, vướng mắc, bất cập phát sinh từ thực tiễn quá trình triển khai thí điểm, từ đó nghiên cứu, đề xuất giải pháp hướng xử lý, hoàn thiện quy trình thực hiện thu, nộp tạm ứng án phí, lệ phí tòa án trên Cổng dịch vụ công Quốc gia, báo cáo Cục THADS để tổng hợp, đề xuất Tổng cục THADS.
- Chỉ đạo Chi cục THADS các quận, huyện, thị xã, thành phố thuộc Cục THADS đang triển khai thí điểm thực hiện việc báo cáo gửi về Tổng cục THADS (qua Vụ Nghiệp vụ 3, email: nghiepvu3_tha@moj.gov.vn) trước ngày 23/9/2023 để tổng hợp các khó khăn, vướng mắc và phối hợp với Tòa án nhân dân tối cao xử lý các vấn đề phát sinh; Nội dung báo cáo theo yêu cầu cụ thể như sau:
1. Kết quả công tác triển khai thực hiện
- Việc triển khai các chỉ đạo của Tổng cục;
- Công tác triển khai, chỉ đạo của Cục THADS và Lãnh đạo Chi cục THADS;
- Việc thực hiện của các công chức được phân công thực hiện thí điểm;
- Công tác phối hợp với Toà án nhân dân trong thu tạm ứng án phí, lệ phí và tổng hợp, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc;
- Việc phối hợp với Kho bạc nhà nước, ngân hàng, trung gian thanh toán trong việc tra soát các khoản thu, các khoản đã được chuyển về tài khoản của cơ quan THADS mở tại Kho bạc nhà nước).
2. Kết quả triển khai từ ngày 21/8/2023 đến 21/9/2023
2.1. Kết quả
- Số lượng thông báo tạm thu được chuyển cho cơ quan THADS;
- Số tiền theo nội dung yêu cầu tạm thu được chuyển cho cơ quan THADS;
- Số lượng thông báo tạm thu, đương sự đã nộp tiền;
- Số tiền đương sự đã nộp;
(Trong đó nêu rõ bao nhiêu trường hợp thực hiện trên Cổng dịch vụ công; bao nhiêu trường hợp chuyển thủ công; bao nhiêu trường hợp thu trực tiếp);
- Số lượng thông báo tạm thu, số tiền thu được chuyển thành công đến tài khoản của cơ quan THADS.
- Số lượng thông báo theo phản ánh đương sự đã nộp, nhưng các ngân hàng, trung gian thanh toán tự động hoàn tiền;
- Số lượng thông báo không có mã thông báo (bao gồm cả trên phần mềm và đương sự mang đến trực tiếp cơ quan THADS nếu có).
- Số lượng đương sự nộp tiền thành công trên Cổng Dịch vụ công Quốc gia nhưng tiền không về được tài khoản của cơ quan THADS tại kho bạc Nhà nước.
2. Đánh giá
2.1. Thuận lợi
2.2. Khó khăn, vướng mắc
- Về thể chế;
- Về tổ chức thực hiện;
- Về công tác phối hợp với Toà án;
- Về kỹ thuật;
- Về trang thiết bị, phương tiện;
- Về phía đương sự.
2.3. Nguyên nhân của những khó khăn, vướng mắc
- Nguyên nhân chủ quan
- Nguyên nhân khách quan
3. Đề xuất, kiến nghị
3.1. Đối với Tòa án nhân dân tối cao
3.2. Đối với Cục Kiểm soát thủ tục hành chính
3.3. Đối với Tổng cục THADS
6. Giao Vụ trưởng Vụ Kế hoạch - Tài chính chỉ đạo, hướng dẫn kế toán cơ quan THADS các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương thực hiện đầy đủ, kịp thời các nhiệm vụ liên quan đến chuyên môn, nghiệp vụ kế toán.
7. Giao Vụ trưởng Vụ Nghiệp vụ 3 tham mưu, giúp Lãnh đạo Tổng cục theo dõi, đôn đốc, hỗ trợ việc thực hiện triển khai thí điểm. Tổng hợp, báo cáo các khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai để Lãnh đạo Tổng cục phối hợp với các đơn vị có liên quan chỉ đạo, giải quyết.
Phạm Ngọc Anh - Vụ NV3