Triển khai Quyết định số 213/QĐ-TTg ngày 01/3/2024 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án tổng kiểm kê tài sản công tại cơ quan, tổ chức, đơn vị, tài sản kết cấu hạ tầng do Nhà nước đầu tư, quản lý. Mục tiêu đến ngày 31/12/2024 hoàn thành công tác chuẩn bị phục vụ tổng kiểm kê, đến ngày 31/3/2025 hoàn thành việc tổng kiểm kê; đến ngày 1/7/2025 hoàn thành việc tổng hợp kết quả.
Tài sản công (TSC) tại các cơ quan, tổ chức, đơn vị và tài sản kết cấu hạ tầng do Nhà nước đầu tư, quản lý là cơ sở vật chất để phục vụ công tác quản lý nhà nước, cung cấp dịch vụ công cho xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh và phát triển kinh tế - xã hội. Việc thực hiện tổng kiểm kê TSC lần này xuất phát từ cơ sở chính trị, cơ sở pháp lý và cơ sở thực tiễn để đáp ứng yêu cầu tăng cường công tác quản lý, nâng cao hiệu quả khai thác, sử dụng TSC.
Việc tổng kiểm kê phải được thực hiện đồng bộ, thống nhất trên phạm vi cả nước. Tài sản thuộc cấp nào quản lý thì cấp đó chịu trách nhiệm tổ chức thực hiện kiểm kê, tổng hợp số liệu để báo cáo tổng hợp chung. Các bộ, cơ quan trung ương, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh chịu trách nhiệm tổng hợp kết quả kiểm kê của các cơ quan, tổ chức, đơn vị thuộc phạm vi quản lý. Việc kiểm kê được thực hiện theo chỉ tiêu hiện vật và giá trị của tài sản, ghi nhận hiện trạng quản lý, sử dụng đối với TSC tại thời điểm kiểm kê. Các tài sản có sự trùng lắp về cách phân loại giữa các loại tài sản thuộc phạm vi kiểm kê thì chỉ xếp vào một loại tài sản để kiểm kê. Những tài sản kết cấu hạ tầng (TSKCHT) thuộc phạm vi giao cho doanh nghiệp quản lý theo hình thức tính thành vốn nhà nước tại doanh nghiệp nhưng tại thời điểm kiểm kê chưa chuyển giao cho doanh nghiệp thì thực hiện kiểm kê theo Đề án được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.
Phạm vi TSC thực hiện kiểm kê tại cơ quan, tổ chức, đơn vị là tài sản đủ tiêu chuẩn là tài sản cố định theo quy định tại Thông tư số 23/2023/TT-BTC ngày 25/4/2023 của Bộ trưởng Bộ Tài chính, gồm: Trụ sở làm việc, cơ sở hoạt động sự nghiệp (bao gồm cả quyền sử dụng đất xây dựng trụ sở làm việc, cơ sở hoạt động sự nghiệp); xe ô tô; tài sản cố định đặc thù; tài sản cố định khác. TSKCHT do Nhà nước đầu tư, quản lý bao gồm: Hạ tầng giao thông (đường sắt, đường bộ, hàng không, đường thủy nội địa, hàng hải); hạ tầng cấp nước sạch; hạ tầng thủy lợi; hạ tầng thương mại là chợ; hạ tầng cụm công nghiệp, khu công nghiệp; hạ tầng khu kinh tế; hạ tầng khu công nghệ cao; hạ tầng khu công nghệ thông tin tập trung; hạ tầng ứng phó với biến đổi khí hậu là đê điều; hạ tầng cảng cá; hạ tầng thuộc thiết chế văn hóa, thiết chế thể thao ở cơ sở (cấp xã, cấp thôn), làng văn hóa và hạ tầng kỹ thuật là không gian xây dựng ngầm đô thị.
Việc tổng kiểm kê TSC phải đảm bảo 5 nguyên tắc cơ bản.
Một là: tài sản thuộc phạm vi kiểm kê do các đối tượng đang trực tiếp quản lý/tạm quản lý tại đơn vị đều phải thực hiện kiểm kê.
Hai là: việc kiểm kê được dựa trên việc kiểm đếm thực tế tại thời điểm kiểm kê; so sánh, đối chiếu với số liệu theo dõi, hạch toán trên sổ kế toán.
Ba là: tài sản đang được theo dõi, hạch toán trên sổ kế toán nhưng tại thời điểm kiểm kê thực tế không còn, thì cơ quan, tổ chức, đơn vị, DN đang theo dõi, hạch toán tài sản có trách nhiệm xử lý theo thẩm quyền hoặc báo cáo cơ quan có thẩm quyền để xử lý; không tổng hợp giá trị của các tài sản này vào giá trị tài sản kiểm kê.
Bốn là: tài sản cơ quan, tổ chức, đơn vị, DN đang quản lý, sử dụng thực tế tại thời điểm kiểm kê, việc xác định giá trị được thực hiện theo nguyên tắc: tài sản đã được theo dõi trên sổ kế toán thì xác định giá trị tài sản theo nguyên giá và giá trị còn lại trên sổ kế toán. Tài sản chưa được theo dõi trên sổ kế toán thì đơn vị quản lý, tạm quản lý căn cứ vào các hồ sơ liên quan để xác định giá trị.
Năm là: việc tổng hợp kết quả kiểm kê được thực hiện theo nguyên tắc từ cấp dưới lên cấp trên; bắt đầu từ đối tượng trực tiếp quản lý/tạm quản lý tài sản tại thời điểm kiểm kê. Tài sản của cấp nào quản lý thì cấp đó có trách nhiệm chỉ đạo tổ chức thực hiện kiểm kê và tổng hợp báo cáo.