Ngày 17/9/2024, Chính phủ ban hành Nghị định số 116/2024/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 138/2020/NĐ-CP ngày 27/11/2020 quy định về tuyển dụng, sử dụng và quản lý công chức và Nghị định số 06/2023/NĐ-CP ngày 21/02/2023 quy định về kiểm định chất lượng đầu vào công chức (có hiệu lực kể từ ngày ký). Theo đó, sửa đổi, bổ sung một số điều liên quan đến tuyển dụng công chức; xét nâng ngạch công chức; bổ nhiệm, luân chuyển công chức lãnh đạo, quản lý; từ chức, miễn nhiệm đối với công chức lãnh đạo, quản lý và tạm đình chỉ công tác đối với công chức. Bài viết này sẽ đề cập và giới thiệu một số quy định mới về tuyển dụng công chức theo Nghị định số 116/2024/NĐ-CP, cụ thể như sau:
1. Về nội dung kế hoạch tuyển dụng
Bên cạnh những nội dung đã được quy định tại Nghị định số 138/2020/NĐ-CP (về số lượng biên chế được giao, số lượng biên chế chưa sử dụng của cơ quan sử dụng công chức; số lượng biên chế cần tuyển ở từng vị trí việc làm, số lượng vị trí việc làm tuyển dụng riêng đối với người dân tộc thiểu số (nếu có); số lượng vị trí việc làm thực hiện xét tuyển (nếu có)), Nghị định số 116/2024/NĐ-CP bổ sung quy định:
- Xác định cụ thể vị trí việc làm được tuyển dụng chung cho nhiều cơ quan sử dụng công chức khác nhau (nếu có);
- Số lượng biên chế tương ứng với vị trí việc làm tuyển dụng riêng đối với người dân tộc thiểu số (nếu có); số lượng vị trí việc làm thực hiện xét tuyển (nếu có);
- Xác định cụ thể yêu cầu về thang điểm kết quả kiểm định chất lượng đầu vào công chức (nếu có); yêu cầu về ngoại ngữ dự thi đối với từng vị trí việc làm (nếu có);
- Xác định cụ thể hình thức tổ chức thi môn nghiệp vụ chuyên ngành (trường hợp thi tuyển).
2. Về đối tượng và điểm ưu tiên trong thi tuyển hoặc xét tuyển
Theo quy định tại Nghị định số 138/2020/NĐ-CP có 03 nhóm đối tượng ưu tiên tương ứng với 03 mức điểm ưu tiên được cộng vào kết quả điểm vòng 2: mức thứ nhất 7.5 điểm, mức thứ hai 5 điểm, mức thứ ba 2.5 điểm.
Nghị định số 116/2024/NĐ-CP đã mở rộng đối tượng ưu tiên trong tuyển dụng công chức, cụ thể: khoản 2 Điều 1 bổ sung 01 nhóm đối tượng được cộng 1,5 điểm vào kết quả điểm vòng 2: Cán bộ công đoàn trưởng thành từ cơ sở, trong phong trào công nhân theo quy định của cấp có thẩm quyền.
3. Về Hội đồng tuyển dụng công chức
Các bộ phận giúp việc theo Nghị định số 116/2024/NĐ-CP tương tự quy định tại Nghị định số 138/2020/NĐ-CP, bao gồm: Ban kiểm tra Phiếu đăng ký dự tuyển, Ban đề thi, Ban coi thi, Ban phách, Ban chấm thi, Ban chấm phúc khảo (nếu có), Ban phỏng vấn (theo Nghị định số 138/2020/NĐ-CP là Ban kiểm tra sát hạch khi tổ chức thực hiện phỏng vấn tại vòng 2).
Tuy nhiên, Nghị định số 116/2024/NĐ-CP quy định cụ thể việc Hội đồng tuyển dụng công chức quyết định việc thành lập các bộ phận giúp phù hợp căn cứ vào hình thức tuyển dụng và yêu cầu công việc; quyết định số lượng thành viên tham gia các ban phù hợp với số lượng thí sinh dự thi.
Đồng thời, Nghị định số 116/2024/NĐ-CP mở rộng các đối tượng không bố trí làm thành viên Hội đồng tuyển dụng, thành viên các bộ phận giúp việc của Hội đồng tuyển dụng, cụ thể: (1) cô, dì, chú, bác, cậu ruột của người dự tuyển; (2) vợ hoặc chồng của anh, chị, em ruột của người dự tuyển; và (3) những người đã bị xử lý về hành vi tham nhũng, tiêu cực.
4. Về hình thức, nội dung và thời gian thi
Thứ nhất, Nghị định số 116/2024/NĐ-CP đã bãi bỏ quy định tại Điều 12 và khoản 2 Điều 13 Nghị định số 06/2023/NĐ-CP về việc kể từ ngày 01/8/2024, cơ quan tuyển dụng công chức chỉ tuyển dụng công chức đối với người đạt kết quả kiểm định và các quy định liên quan về hình thức, nội dung, thời gian và trình tự tổ chức thi vòng 1.
Như vậy, Kỳ thi tuyển công chức vẫn bao gồm 02 vòng thi (vòng 1 thi kiến thức chung và ngoại ngữ, vòng 2 thi môn nghiệp vụ chuyên ngành). Tuy nhiên, đối với trường hợp đã đạt kết quả kiểm định chất lượng đầu vào công chức theo quy định tại Nghị định số 06/2023/NĐ-CP mà kết quả kiểm định chất lượng đầu vào công chức còn trong thời hạn tính đến ngày hết thời hạn nhận Phiếu đăng ký dự tuyển và đáp ứng yêu cầu về thang điểm theo quy định (nếu có) thì không phải dự thi vòng 1. Trong trường hợp này thí sinh được xác định đủ điều kiện dự thi vòng 2.
Thứ hai, tại vòng 1 không còn quy định về việc tổ chức thi trắc nghiệm trên giấy. đồng thời, nội dung thi vòng 1 chỉ còn 02 phần thi: Phần I: kiến thức chung và Phần II: ngoại ngữ, không còn phần thi tin học và không còn quy định liên quan đến miễn thi tin học như trước đây.
- Nội dung thi kiến thức chung: không còn quy định về kiến thức khác để đánh giá năng lực, cụ thể nội dung thi Phần I bao gồm: hiểu biết chung về hệ thống chính trị, tổ chức bộ máy của Đảng, Nhà nước, các tổ chức chính trị - xã hội; quản lý hành chính nhà nước; công chức, công vụ.
- Nội dung thi ngoại ngữ: thực hiện theo yêu cầu về ngoại ngữ dự thi đối với từng vị trí việc làm, không còn quy định do người đứng đầu cơ quan có thẩm quyền tuyển dụng công chức quyết định.
Thứ ba, sửa đổi, bổ sung các quy định liên quan đến việc không tổ chức thi và miễn thi ngoại ngữ gắn liền với yêu cầu về ngoại ngữ của vị trí việc làm, cụ thể:
- Hội đồng tuyển dụng công chức không phải tổ chức thi Phần II ngoại ngữ đối với vị trí việc làm không yêu cầu trình độ ngoại ngữ. Trong trường hợp này chỉ tổ chức thi Phần I kiến thức chung.
­- Thí sinh được miễn thi ngoại ngữ đối với các trường hợp:
(1) Có bằng tốt nghiệp chuyên ngành ngoại ngữ theo đúng yêu cầu về ngoại ngữ của vị trí việc làm, cùng trình độ đào tạo hoặc ở trình độ đào tạo cao hơn so với trình độ đào tạo chuyên môn, nghiệp vụ theo yêu cầu của vị trí việc làm dự tuyển;
(2) Có bằng tốt nghiệp cùng trình độ đào tạo hoặc ở trình độ đào tạo cao hơn so với trình độ đào tạo chuyên môn, nghiệp vụ theo yêu cầu của vị trí việc làm dự tuyển, học tập ở nước ngoài bằng ngoại ngữ theo đúng yêu cầu của vị trí việc làm hoặc học bằng tiếng nước ngoài theo đúng yêu cầu của vị trí việc làm ở Việt Nam, được cơ quan có thẩm quyền công nhận hoặc đương nhiên được công nhận theo quy định của pháp luật;
(3) Có chứng chỉ tiếng dân tộc thiểu số dự tuyển vào vị trí việc làm liên quan trực tiếp đến người dân tộc thiểu số hoặc vị trí việc làm công tác tại vùng dân tộc thiểu số; là người dân tộc thiểu số dự tuyển vào vị trí việc làm liên quan trực tiếp đến người dân tộc thiểu số hoặc vị trí việc làm công tác tại vùng dân tộc thiểu số.
Theo Nghị định số 116/2024/NĐ-CP, ngoài trường hợp vị trí việc làm công tác tại vùng dân tộc thiểu số, vị trí việc làm liên quan trực tiêp đến người dân tộc thiểu số là một trong những trường hợp được bổ sung để xem xét miền phần thi ngoại ngữ.
Thứ tư, hình thức thi vòng 2 do cơ quan có thẩm quyền tuyển dụng công chức quyết định một trong hai hình thức thi: viết hoặc kế hợp viết và phỏng vấn, không còn hình thức thi phỏng vấn.
Tuy nhiên, theo Nghị định số 116/2024/NĐ-CP, căn cứ vào đặc thù của cơ quan, tổ chức, đơn vị, cơ quan có thẩm quyền tuyển dụng công chức có thể tổ chức thi viết bằng hình thức thi trên máy vi tính (theo hình thức câu hỏi trắc nghiệm).
Thứ năm, về nội dung thi vòng 2 Nghị định số 116/2024/NĐ-CP quy định nội dung thi phù hợp với từng hình thức thi, cụ thể như sau:
- Đối với hình thức thi viết: Kiểm tra kiến thức về chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật về ngành, lĩnh vực tuyển dụng; năng lực chuyên môn, nghiệp vụ; kỹ năng thực thi công vụ của người dự tuyển theo yêu cầu của vị trí việc làm cần tuyển.
- Đối với hình thức thi phòng vấn: Nội dung thi phỏng vấn tập trung đánh giá về năng lực: tư duy, giao tiếp, phán đoán tình huống, học hỏi, phát triển, diễn đạt, thái độ và các năng lực khác theo yêu cầu của vị trí việc làm.
Đồng thời, bổ sung quy định về trường hợp trong cùng một kỳ thi tuyển, nếu có các vị trí việc làm yêu cầu chuyên môn, nghiệp vụ khác nhau thì Hội đồng tuyển dụng phải tổ chức xây dựng các đề thi môn nghiệp vụ chuyên ngành khác nhau tương ứng với yêu cầu của vị trí việc làm cần tuyển.
Thứ sáu, quy định cụ thể việc xác định tỷ lệ điểm đối với trường hợp lựa chọn thi kết hợp viết và phỏng vấn thay vì quy định về việc Chủ tịch Hội đồng thi quyết định như trước đây.
Theo đó, tổng điểm bài thi viết và bài thi phỏng vấn được quy đổi về thang điểm 100 theo tỷ lệ điểm của bài thi viết là 70%, của bài thi phỏng vấn là 30% (được làm tròn đến 02 chữ số thập phân).
Thứ bảy, không còn quy định thống nhất ý kiến với Bộ Nội vụ trước khi thực hiện trong trường hợp cơ quan có thẩm quyền tuyển dụng công chức có yêu cầu đặc thù cao hơn về nội dung, thời gian thi môn nghiệp vụ chuyên ngành so với quy định tại Nghị định số 116/2024/NĐ-CP. Nội dung, thời gian thi môn nghiệp vụ chuyên ngành phải xác định cụ thể trong Kế hoạch tuyển dụng.
5. Về việc xác định người trúng tuyển trong kỳ thi tuyển công chức
- Về điều kiện để xác định người trúng tuyển: quy định cụ thể đối với trường hợp thi kết hợp viết và phỏng vấn thì phải dự thi đủ cả 02 bài thi (viết và phỏng vấn) và có kết quả đạt từ 50% trở lên điểm tối đa của mỗi bài thi.
- Về thứ tự ưu tiên trong xác định người trúng tuyển trong trường hợp có từ 02 người trở lên có tổng số điểm (bao gồm điểm thi vòng 2 cộng với điểm ưu tiên) bằng nhau ở chỉ tiêu cuối cùng: bổ sung 4 thứ tự ưu tiên so với quy định tại Nghị định số 138/2020/NĐ-CP. Như vậy thứ tự ưu tiên lần lượt xác định như sau: (1) Người có kết quả điểm thi vòng 2 cao hơn; (2) Người có số điểm của bài thi viết ở vòng 2 cao hơn trong trường hợp lựa chọn hình thức kết hợp viết và phỏng vấn; (3) Người đạt kết quả kiểm định chất lượng đầu vào công chức và được miễn thi vòng 1; (4) Người có kết quả kiểm định chất lượng đầu vào công chức cao hơn trong trường hợp cùng được miễn thi vòng 1; (5) Người có số câu trả lời đúng môn kiến thức chung ở vòng 1 nhiều hơn trong trường hợp cùng dự thi vòng 1.
Trường hợp vẫn chưa xác định được người trúng tuyển theo thứ tự ưu tiên quy định trên thì người đứng đầu cơ quan có thẩm quyền tuyển dụng công chức quyết định người trúng tuyển.
- Về việc xác định người trúng tuyển đối với vị trí việc làm được tuyển dụng chung cho nhiều cơ quan sử dụng công chức khác nhau: việc xác định cơ quan sử dụng công chức trúng tuyển thực hiện theo thứ tự ưu tiên lựa chọn trong Phiếu đăng ký dự tuyển của người trúng tuyển. Trường hợp số người trúng tuyển cùng đăng ký tuyển dụng vào một cơ quan sử dụng công chức nhiều hơn số chỉ tiêu tuyển dụng của cơ quan sử dụng công chức đó thì ưu tiên lựa chọn người có kết quả tuyển dụng cao hơn. Trường hợp có từ 02 người trở lên có kết quả tuyển dụng bằng nhau ở chỉ tiêu cuối cùng của cơ quan sử dụng công chức đó thì lựa chọn theo thứ tự ưu tiên quy định nêu trên.
6. Về thông báo tuyển dụng và tiếp nhận Phiếu đăng ký dự tuyển
- Về hình thức thông báo: không còn quy định bắt buộc về việc niêm yết công khai tại trụ sở làm việc của cơ quan có thẩm quyền tuyển dụng, như vậy việc thông báo tuyển dụng chỉ yêu cầu đăng Thông báo tuyển dụng công khai ít nhất 01 lần trên một trong những phương tiện thông tin đại chúng sau: Báo in, báo điện tử, báo nói, báo hình; đồng thời phải đăng tải trên trang thông tin điện tử hoặc cổng thông tin điện tử của cơ quan có thẩm quyền tuyển dụng công chức
- Về phương thức tiếp nhận Phiếu đăng ký dự tuyển: quy định cụ thể phương thức tiếp nhận bao gồm: trực tiếp, qua thư điện tử, qua cổng thông tin điện tử hoặc bằng phương thức điện tử phù hợp khác. Phương thức tiếp nhận Phiếu đăng ký dự tuyển được thông báo cụ thể tại Thông báo tuyển dụng.
- Về hình thức thông báo tới người dự tuyển: mở rộng hình thức thông báo, cụ thể có thể qua tin nhắn SMS, thư điện tử hoặc hình thức điện tử phù hợp khác. Điều này góp phần thông tin tới người dự tuyển kịp thời và đầy đủ hơn so với quy định trước đây (gửi thông báo bằng văn bản tới người dự tuyển theo địa chỉ mà người dự tuyển đã đăng ký).
- Về việc thay đổi nội dung thông báo tuyển dụng: quy định giới hạn số lần thay đổi nội dung thông báo tuyển dụng là 01 lần, việc thông báo chỉ được thực hiện trước ngày khai mạc kỳ tuyển dụng ít nhất là 10 ngày và phải công khai theo quy định. Trường hợp có sự thay đổi về Thông báo tuyển dụng thì các quy định có liên quan tính từ ngày có Thông báo tuyển dụng mới.
- Về thời hạn nhận Phiếu đăng ký dự tuyển: tương tự quy định tại Nghị định số 138/2020/NĐ-CP: 30 ngày kể từ ngày thông báo công khai. Tuy nhiên, thời hạn nhận Phiếu đăng ký dự tuyển phải được xác định cụ thể trong Thông báo tuyển dụng.
Một số điểm mới liên quan đến trình tự tổ chức tuyển dụng công chức, việc hoàn thiện hồ sơ tuyển dụng, ra quyết định tuyển dụng và các chế độ, chính sách tập sự đối với công chức mới sẽ tiếp tục được đề cập và giới thiệu tại bài viết quy định mới về công tác tuyển dụng công chức theo Nghị định số 116/2024/NĐ-CP (phần 2)./.

Lê Thị Thu Thảo, Thẩm tra viên
Vụ Tổ chức cán bộ Tổng cục Thi hành án dân sự