Hàng năm, với số lượng án phải thụ lý và thi hành lên tới hàng ngàn việc, nhưng số việc giải quyết được thực tế lại chẳng đáng bao nhiêu. Ví dụ những năm 1995, 1996 TP. Thái Nguyên chỉ giải quyết được khoảng trên dưới 900 việc/năm. án tồn đọng tích từ năm này sang năm khác ngày càng nhiều hơn. Đến năm 2007, TP. Thái Nguyên còn đến trên 3 ngàn việc phải thi hành, trong đó chủ yếu là án ma tuý. Trước bài toán nan giải này, đòi hỏi các chấp hành viên THADS TP. Thái Nguyên phải trăn trở tìm cách tháo gỡ.
Mỗi người một ý tưởng, các ý tưởng được đưa ra thảo luận trong toàn đơn vị. Giải pháp khoán việc đến từng chấp hành viên được đánh giá là nhiều triển vọng nhất. “Trong nông nghiệp có khoán năng suất, ngành công nghiệp có khoán sản phẩm..tại sao THA lại không”. Ông Tô Văn Quý, Trưởng THATP. Thái Nguyên nhớ lại - mặc dù lúc đó Bộ Tư pháp chưa hề có một hướng dẫn nào về vấn đề này, nên chúng tôi cũng vừa làm vừa rút kinh nghiệm - ông Quý nói.
Bắt đầu thực hiện “cơ chế” khoán từ tháng 4/2007, đến cuối năm THA TP. đã giải quyết được 1534 việc. Đây là con số lớn nhất từ trước đến nay THATP này đạt được. Đánh giá cao kết quả này, THA TP. Thái Nguyên quyết tâm sẽ áp dụng đại trà trong năm 2008. Mạnh dạn giao mỗi chấp hành viên đến 230 việc/năm, trong đó mỗi người phải “cáng” ít nhất 40-50 án tồn đọng. Chỉ tiêu này được coi là khá nặng đối với các chấp hành viên vì án tồn đọng chủ yếu là án khó thi hành. Thực hiện khoán với “giao kèo”: ai không hoàn thành cuối năm sẽ không được bình xét thi đua. Với quyết tâm như vậy, các chấp hành viên đã dành thời gian tối đa để tổng rà soát án. Không kể thứ 7, chủ nhật cán bộ THA TP. đều xuống địa bàn xác minh điều kiện của đương sự. Đối với các án ma tuý, đối tượng đi tù về có tài sản là chấp hành viên phối hợp với chính quyền cơ sở “tận thu” ngay. Mỗi việc THA, chấp hành viên đều có công văn xuống tận xã, phường một mặt để cơ sở biết nhiệm vụ của mình, mặt khác cũng tranh thủ sự ủng hộ để nhanh chóng giải quyết án. Bên cạnh công tác vận động, THA TP. cũng cương quyết đối với các trường hợp chây ỳ, chống đối. Năm 2008 cơ quan này đã phải tổ chức cưỡng chế đến 21 vụ.
Nhờ phối hợp tốt với chính quyền cơ sở, với các cơ quan chức năng (VKS, Toà án trong việc xét miễn giảm THA) mà năm 2008, THADSTP. Thái Nguyên đã thi hành xong trên 1ngàn 600 việc (trong tổng số việc có điều kiện thi hành), đạt gần 94%, thu số tiền hơn 6 tỷ đồng. Như vậy so với chỉ tiêu Bộ Tư pháp đặt ra (phấn đấu giảm từ 10-15% án tồn đọng) THA TP. Thái Nguyên đều vượt mức (cả về việc và về tiền). Đến nay, mặc dù số án tồn đọng ở TP này còn khá lớn (trên 2 ngàn việc), tuy nhiên với tiến độ như của năm 2007 và 2008, sang năm mới THA TP đang phấn đấu sẽ tiếp tục giảm khối lượng án tồn đọng.
Nói đến sáng kiến “khoán việc” ở THATP. Thái Nguyên, chắc chắn phải kể đến “công” của người Trưởng THA, ông Tô Văn Quý. Về công tác tại ngành tư pháp từ năm 1995, khi đó ông Quý được giao nhiệm vụ ở THADS huyện Phú Bình, một đơn vị gần như kém nhất tỉnh về công tác THA. Nhiều năm gắn bó với đơn vị này, ông Quý cũng đã cùng cán bộ chấp hành viên làm giảm đáng kể án tồn đọng. Năm 2005 trở về TP và sau đó mạnh dạn thực hiện khoán việc, mô hình này ở TP. Thái Nguyên được Bộ Tư pháp đánh giá cao. “Rất may chúng tôi có sự quan tâm chỉ đạo sát sao của Chủ tịch UBNDTP – Trưởng Ban chỉ đạo THATP, nhờ có sự chỉ đạo thông suốt nên cấp xã, phường đã tạo điều kiện tốt cho anh em chấp hành hành viên làm nhiệm vụ” , ông Quý chia sẻ.
Được các cấp chính quyền ủng hộ, anh em trong đơn vị đồng tình, nhưng điều làm ông Quý trăn trở nhất vẫn là cơ chế nào về lâu dài để động viên anh em làm án. “Khoán việc, chấp hành viên không hoàn thành thì không được xét thi đua, nhưng khi họ phải làm cả thứ Bảy, Chủ nhật, họ hoàn thành thậm chí là vượt mức chỉ tiêu thì lại chả có chế độ gì cho họ. Như vậy tức là chúng ta mới chỉ có phạt mà chưa có thưởng, thế là thiếu công bằng”. Ông Quý nói
Mặc dù chưa có chế độ đãi ngộ thoả đáng cho các chấp hành viên, cán bộ THA, đặc biệt là với những sáng kiến đem lại hiệu quả cao trong công việc, nhưng THADSTP. Thái Nguyên vẫn quyết tâm bằng mọi cách khắc phục khó khăn để giảm nhiều hơn án tồn đọng. Tại Hội nghị ngành Tư pháp, THATP. đã được tặng Cờ thi đua ngành, cá nhân Trưởng THA được nhận danh hiệu chiến sỹ thi đua ngành tư pháp. Đây không phải là lần đầu tiên thành tích của đơn vị và cá nhân ông Quý được Bộ Tư pháp ghi nhận, mà trước đó họ đã nhiều lần được tặng Cờ, Bằng khen. Đó cũng là một sự ghi nhận, động viên đối với các cán bộ THA ở TP. này.
Thu Hằng