Ngày 24/4/2015, Bộ Tư pháp đã tổ chức Hội nghị quán triệt triển khai Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thi hành án dân sự và sơ kết công tác thi hành án dân sự 6 tháng đầu năm 2015. Hội nghị được tổ chức theo hình thức trực tuyến 63 điểm cầu tại 63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Đồng chí Nguyễn Thúy Hiền, Ủy viên Ban cán sự Đảng, Thứ trưởng Bộ Tư pháp dự, chỉ đạo và chủ trì Hội nghị tại điểm cầu Hà Nội. Tới dự Hội nghị có đại diện một số ban, bộ, ngành, cơ quan Trung ương; đại diện Lãnh đạo một số đơn vị thuộc Bộ Tư pháp; Lãnh đạo Tổng cục Thi hành án dân sự. Tại các điểm cầu địa phương có đồng chí Chủ tịch/Phó Chủ tịch Uỷ ban nhân dân - Trưởng Ban Chỉ đạo Thi hành án dân sự tỉnh[1]; Thành viên Ban Chỉ đạo Thi hành án dân sự cấp tỉnh; đại diện Lãnh đạo một số Sở, ban, ngành liên quan; đại diện các Văn phòng Thừa phát lại, Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất, cơ quan có thẩm quyền đăng ký giao dịch bảo đảm, một số tổ chức tín dụng; Lãnh đạo các cơ quan Thi hành án dân sự địa phương (cấp tỉnh và cấp huyện); Trưởng Ban chỉ đạo Thi hành án dân sự các quận, huyện, thị xã thuộc tỉnh, thành phố; các cơ quan Thi hành án quân khu và tương đương. Đến dự và đưa tin về Hội nghị còn có một số cơ quan thông tấn, báo chí của Trung ương và địa phương.

Sau khi nghe Lãnh đạo Tổng cục Thi hành án dân sự trình bày các chuyên đề quán triệt triển khai Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thi hành án dân sự và Báo cáo sơ kết công tác thi hành án dân sự 6 tháng đầu năm 2015, phương hướng, nhiệm vụ và giải pháp chủ yếu nhằm nâng cao hiệu quả công tác 6 tháng cuối năm 2015; các tham luận tại Hội nghị và ý kiến phát biểu của đại diện Lãnh đạo một số ban, bộ, ngành Trung ương, Ủy ban nhân dân, Cục Thi hành án dân sự các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, thay mặt Ban cán sự Đảng, Lãnh đạo Bộ Tư pháp, Thứ trưởng Nguyễn Thúy Hiền biểu dương, đánh giá cao công tác chuẩn bị, tổ chức Hội nghị trực tuyến toàn quốc lần đầu tiên của Tổng cục Thi hành án dân sự, sự phối hợp, hỗ trợ chặt chẽ của các cơ quan, tổ chức liên quan, đặc biệt là sự chủ động, tích cực của Ủy ban nhân dân, Ban Chỉ đạo Thi hành án dân sự các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, đã góp phần để Hội nghị được tổ chức thành công. Trên cơ sở đó Thứ trưởng Nguyễn Thúy Hiền kết luận như sau:

1. Về nội dung quán triệt triển khai Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thi hành án dân sự:

1.1. Hội nghị đã quán triệt, thống nhất nhận thức về các quy định mới của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thi hành án dân sự; trách nhiệm của các bộ, ngành Trung ương và Uỷ ban nhân dân các cấp trong việc chỉ đạo, phối hợp và triển khai thực hiện các quy định mới ngay khi Luật có hiệu lực thi hành từ ngày 01/7/2015.

1.2. Trong thời gian tới, để tiếp tục triển khai hiệu quả Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thi hành án dân sự, đề nghị các bộ, ngành Trung ương, Uỷ ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chủ động triển khai và phối hợp chặt chẽ với Bộ Tư pháp trong một số hoạt động cụ thể sau:

(i) Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến, quán triệt sâu rộng những quy định mới của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thi hành án dân sự và các văn bản hướng dẫn thi hành nhằm nâng cao nhận thức của cán bộ, công chức và Nhân dân, tạo sự đồng thuận, ủng hộ của các cấp, các ngành và toàn xã hội, bảo đảm pháp luật thi hành án dân sự được thực hiện và tuân thủ nghiêm túc. Sở Tư pháp, Cục Thi hành án dân sự các địa phương chủ động tham mưu giúp Uỷ ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương xây dựng và ban hành kế hoạch triển khai cụ thể;

(ii) Chỉ đạo, phối hợp chặt chẽ với Bộ Tư pháp trong quá trình rà soát, xây dựng và ban hành các văn bản hướng dẫn thi hành Luật, đảm bảo chất lượng và tiến độ theo Kế hoạch, đặc biệt là dự thảo Nghị định quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật Thi hành án dân sự và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thi hành án dân sự (trình Chính phủ ban hành tháng 5/2015); Thông tư liên tịch giữa Bộ Tư pháp, Tòa án nhân dân tối cao, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao hướng dẫn việc miễn, giảm nghĩa vụ thi hành án đối với khoản thu, nộp ngân sách nhà nước (ban hành tháng 5/2015); Thông tư sửa đổi, bổ sung Thông tư số 01/2013/TT-BTP ngày 03/01/2013 của Bộ Tư pháp hướng dẫn chế độ báo cáo thống kê thi hành án dân sự (ban hành tháng 6/2015). 

2. Về nội dung sơ kết công tác thi hành án dân sự 6 tháng đầu năm 2015:

2.1. Biểu dương những nỗ lực và kết quả đạt được của cán bộ, công chức, viên chức trong Hệ thống Thi hành án dân sự. Trong bối cảnh kinh tế trong nước còn gặp khó khăn, số thụ lý mới trong 6 tháng đầu năm tăng so với cùng kỳ năm 2014, đặc biệt là về tiền, song các cơ quan Thi hành án dân sự đã giải quyết xong số việc, tiền nhiều hơn và đạt tỷ lệ cao hơn cùng kỳ năm 2014; bộ máy, tổ chức của Hệ thống Thi hành án dân sự tiếp tục được quan tâm củng cố, kiện toàn, nhất là tại các đơn vị còn nhiều hạn chế, yếu kém; công tác hướng dẫn, chỉ đạo chuyên

môn, nghiệp vụ được thực hiện nề nếp, hiệu quả hơn; công tác xây dựng thể chế được chỉ đạo thực hiện quyết liệt, có nhiều tiến bộ; kỷ cương, kỷ luật được siết chặt và tăng cường.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, công tác thi hành án dân sự còn một số tồn tại, hạn chế cơ bản sau: (i) Kết quả thi hành án dân sự chưa có sự đột phá; tỷ lệ việc và tiền có điều kiện thi hành giảm so với cùng kỳ; số việc và tiền chuyển kỳ sau còn lớn; (ii) Công tác quản lý, chỉ đạo, điều hành ở một số đơn vị, địa phương còn nhiều hạn chế; (iii) Công tác tổ chức cán bộ chưa thực sự “đi trước một bước”, chất lượng tham mưu trong lĩnh vực này còn chưa cao; (iv) Công tác xây dựng đề án, văn bản,  hướng dẫn, chỉ đạo nghiệp vụ, công tác kiểm tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo còn chưa đáp ứng kịp yêu cầu thực tiễn; (v) Hiệu quả hoạt động của Văn phòng Thừa phát lại tại một số địa phương mở rộng thí điểm còn hạn chế.

Nguyên nhân của những tồn tại nêu trên là do: (i) Số việc và tiền thụ lý tăng cao, nhất là về tiền (tăng 43,4%), trong khi biên chế không tăng; (ii) Thị trường bất động sản chưa khởi sắc trở lại, nhiều tài sản kê biên, bán đấu giá không bán được; (iii) Ý thức trách nhiệm, tính gương mẫu đi đầu của một bộ phận cán bộ lãnh đạo, quản lý và Chấp hành viên chưa cao; có trường hợp năng lực chuyên môn chưa theo kịp yêu cầu nhiệm vụ; việc chấp hành kỷ cương, kỷ luật một số nơi chưa nghiêm; (iv) Công tác phối hợp giữa Trung ương và địa phương còn chưa đáp ứng được yêu cầu của thực tiễn quản lý; (v) Chất lượng, hiệu quả công tác kiểm tra còn hạn chế, chưa coi trọng công tác tự kiểm tra, nhiều trường hợp sai phạm chưa được phát hiện, xử lý kịp thời.

2.2. Năm 2015 là năm thứ ba Hệ thống Thi hành án dân sự tiếp tục tập trung chỉ đạo và tổ chức thực hiện các chỉ tiêu, nhiệm vụ về Thi hành án dân sự theo Nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ, là năm đầu tiên triển khai thực hiện Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thi hành án dân sự (có hiệu lực từ ngày 01/7/2015), cũng là năm diễn ra nhiều sự kiện quan trọng của đất nước, năm tổ chức đại hội Đảng bộ các cấp, tiến tới Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII của Đảng, năm ngành Tư pháp hướng tới Kỷ niệm 70 năm Ngày truyền thống Ngành Tư pháp và Đại hội thi đua yêu nước Ngành Tư pháp lần thứ IV. Để thực hiện nghiêm túc Kết luận của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang tại buổi làm việc với Bộ Tư pháp về công tác thi hành án dân sự, Kết luận của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng tại Hội nghị triển khai công tác Tư pháp toàn quốc năm 2015, chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc tại Hội nghị triển khai công tác thi hành án dân sự năm 2015 và Kế hoạch công tác trọng tâm năm 2015 của Ngành Tư pháp, Bộ Tư pháp đề nghị các ban, bộ, ngành Trung ương, Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương phối hợp thực hiện tốt một số nội dung công việc sau:

Một là, tổ chức thực hiện đầy đủ các ý kiến chỉ đạo, định hướng của Lãnh đạo Đảng, Nhà nước đối với công tác thi hành án dân sự, đặc biệt là thực hiện có hiệu quả Kế hoạch triển khai thi hành Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thi hành án dân sự; đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến, tiếp tục tổ chức quán triệt, tập huấn, đảm bảo các quy định được triển khai thực hiện và chấp hành nghiêm túc ngay khi Luật có hiệu lực thi hành.

Hai là, đề nghị Viện Kiểm sát nhân dân tối cao, Tòa án nhân dân tối cao tiếp tục tăng cường phối hợp trong công tác thực hiện thí điểm chế định Thừa phát lại, Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố thực hiện thí điểm quan tâm, hỗ trợ, tạo điều kiện thuận lợi triển khai có hiệu quả việc thực hiện thí điểm chế định này tại địa phương, chuẩn bị tốt cho tổng kết công tác này vào cuối năm 2015. Viện Kiểm sát nhân dân tối cao tiếp tục chỉ đạo công tác kiểm sát đối với hoạt động thi hành án dân sự, phối hợp với Bộ Tư pháp trong việc xây dựng văn bản hướng dẫn, chỉ đạo chuyên môn, nghiệp vụ, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các cơ quan Thi hành án dân sự địa phương; Tòa án nhân dân tối cao quan tâm trả lời, kịp thời hướng dẫn, giải thích hoặc kháng nghị giám đốc thẩm, tái thẩm đối với các kiến nghị của cơ quan Thi hành án dân sự trong các vụ án tuyên có sai sót.

Ba là, đề nghị các cơ quan của Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội, các vị đại biểu Quốc hội, Hội đồng nhân dân, Mặt trận Tổ quốc các cấp tăng cường giám sát theo thẩm quyền đối với công tác thi hành án dân sự, công tác thi hành án hành chính, phát huy vai trò của cơ quan đại diện quyền lực Nhân dân, của Hệ thống chính trị, góp phần tạo chuyển biến căn bản công tác này trong thời gian tới.

Bốn là, Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quan tâm hơn nữa đối với công tác thi hành án dân sự tại địa phương, phối hợp với Bộ Tư pháp thực hiện có hiệu quả một số nội dung cụ thể sau:

(i) Chỉ đạo tập trung nguồn lực thực hiện chỉ tiêu, nhiệm vụ thi hành án dân sự, tổ chức thi hành dứt điểm các vụ việc có điều kiện thi hành, bảo đảm thi hành xong đạt và vượt chỉ tiêu, nhiệm vụ 88% về việc, 77% về tiền trong tổng số việc, tiền có điều kiện thi hành, giảm từ 3%-5% số vụ việc chuyển năm 2016 và các chỉ tiêu khác theo Nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ giao; chỉ đạo giải quyết các vụ án lớn, vụ việc phức tạp, kéo dài trên địa bàn; bên cạnh đó cũng cần chú trọng đến yêu cầu ổn định tình hình chính trị, xã hội tại địa phương, nhất là thời điểm cưỡng chế; thực hiện tốt công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo; tăng cường công tác kiểm tra, kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm minh những trường hợp vi phạm.

(ii) Tăng cường phối hợp với Bộ Tư pháp trong công tác kiện toàn tổ chức, bộ máy, đảm bảo đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý các cơ quan Thi hành án dân sự  đủ về số lượng, bảo đảm về chất lượng; chỉ đạo cơ quan Thi hành án dân sự trên địa bàn thực hiện tốt công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong công tác thi hành án dân sự, tăng cường giáo dục, rèn luyện đạo đức, phẩm chất cho cán bộ, công chức; quan tâm bố trí mặt bằng xây dựng trụ sở, kho vật chứng, hỗ trợ kinh phí và các trang thiết bị làm việc cho các cơ quan Thi hành án dân sự trên địa bàn theo đúng tiến độ.

(iii) Phối hợp chỉ đạo các đợt thi hành án dân sự cao điểm, phấn đấu hoàn thành chỉ tiêu, nhiệm vụ thi hành án dân sự tại địa phương; kịp thời động viên, tôn vinh, khen thưởng những gương điển hình tiên tiến, gương người tốt, việc tốt, có nhiều đóng góp trong công tác thi hành án dân sự của địa phương; quan tâm, chỉ đạo các cơ quan Thi hành án dân sự tổ chức tốt các phong trào thi đua hướng tới kỷ niệm 70 năm ngày truyền thống Ngành Tư pháp, Đại hội thi đua yêu nước Ngành Tư pháp lần thứ IV và kỷ niệm các ngày lễ lớn của đất nước.

Giao Tổng cục Thi hành án dân sự tiếp thu nghiêm túc, đầy đủ các ý kiến tại Hội nghị, hoàn thiện Báo cáo sơ kết công tác thi hành án dân sự 6 tháng đầu năm 2015, phương hướng, nhiệm vụ và giải pháp chủ yếu nhằm nâng cao hiệu quả công tác 6 tháng cuối năm 2015; tổng hợp, giải đáp những kiến nghị, đề xuất của các cơ quan Thi hành án dân sự địa phương; tổ chức quán triệt, triển khai thực hiện có hiệu quả Kết luận chỉ đạo Hội nghị của Lãnh đạo Bộ trong toàn Hệ thống; tiếp tục chủ động tổ chức thực hiện các nhiệm vụ theo Kế hoạch, đảm bảo hoàn thành chỉ tiêu, nhiệm vụ được giao trong năm 2015.

Trên đây là kết luận của Thứ trưởng Nguyễn Thúy Hiền tại Hội nghị quán triệt triển khai Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thi hành án dân sự và sơ kết công tác thi hành án dân sự 6 tháng đầu năm 2015, Bộ Tư pháp thông báo để các cơ quan, đơn vị được biết và phối hợp thực hiện./.