Công tác xét miễn, giảm nghĩa vụ Thi hành án dân sự (THADS) là một trong những nhiệm vụ quan trọng của cơ quan THADS nhằm góp phần giải quyết tình trạng án tồn đọng, kéo dài, đồng thời thể hiện chính sách nhân đạo, khoan hồng của Nhà nước, đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp cho người phải thi hành án. Các quy định của pháp luật về việc xét miễn, giảm trong THADS được thể hiện cụ thể tại các Điều 61, 62, 63,64 Luật THADS 2008 (sửa đổi, bổ sung năm 2014) và Thông tư liên tịch số 12/2015/TTLT-BTP-BTC-TANDTC-VKSNDTC ngày 15/9/2015 của Bộ Tư Pháp, Bộ Tài chính, TAND tối cao, VKSND tối cao hướng dẫn việc miễn, giảm nghĩa vụ thi hành án dân sự đối với khoản thu nộp ngân sách nhà nước (NSNN).
Chi cục THADS thị xã Phổ Yên là đơn vị có lượng án phải thụ lý và tổ chức thi hành hằng năm lớn (hơn 1.500 việc), nhưng Chi cục luôn nỗ lực, cố gắng, giảm lượng án tồn đọng, kéo dài, làm tốt công tác lập hồ sơ xét miễn, giảm các khoản thu nộp NSNN. Công tác miễn, giảm các khoản thu nộp NSNN luôn được lãnh đạo đơn vị quan tâm, thường xuyên chỉ đạo các chấp hành viên, công chức trong đơn vị nghiên cứu kỹ hồ sơ, văn bản quy định, hướng dẫn công tác xét miễn, giảm, cùng với đó luôn động viên Chấp hành viên phát huy tinh thần trách nhiệm cao trong công tác miễn giảm thi hành án. Đối với công tác miễn, giảm lãnh đạo Chi cục THADS thị xã Phổ Yên luôn yêu cầu Chấp hành viên trong đơn vị thực hiện tốt một số nội dung:
Thứ nhất, về nguyên tắc xét miễn, giảm nghĩa vụ thi hành án: Việc xét miễn, giảm nghĩa vụ thi hành án đối với khoản thu nộp ngân sách phải được thực hiện khách quan, công khai, minh bạch, đúng đối tượng, đúng thời hạn và đúng quy định của pháp luật. Người đủ điều kiện xét miễn, giảm nghĩa vụ THADS chỉ được xét miễn hoặc giảm một lần trong 01 năm đối với mỗi bản án, quyết định.
Thứ hai, về điều kiện xét miễn, giảm: Người phải thi hành án được xét miễn toàn bộ nghĩa vụ thu nộp ngân sách khi có đủ các điều kiện theo quy định tại Điều 4 của Thông tư số 12, khoản 1 Điều 61 Luật THADS. Điều kiện để được xét miễn phần nghĩa vụ thi hành án đối với khoản thu nộp ngân sách còn lại khi có đủ các điều kiện theo quy định tại Điều 4 của Thông tư số 12, khoản 2 Điều 61 Luật THADS, khoản 3 Điều 61 Luật THADS.
Thứ ba, trong trường hợp xác minh điều kiện xét miễn, giảm đối với người phải thi hành án đang chấp hành hình phạt tù, ngoài việc xác minh tài sản của người phải thi hành án như nêu trên, Chấp hành viên còn phải xác minh điều kiện xét miễn, giảm tại Trại giam, Trại tạm giam, cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp huyện nơi người phải thi hành án đang chấp hành hình phạt tù. Nội dung xác minh làm rõ trong quá trình chấp hành hình phạt tù, phạm nhân là người phải thi hành án thuộc một hoặc các trường: lập công lớn, bệnh hiểm nghèo, có tài sản gửi ở bộ phận lưu ký, kết quả thi hành các khoản thu, nộp ngân sách nhà nước do cơ sở giam giữ thu (nếu có).
Bên cạnh đó, Chi cục THADS thị xã Phổ Yên còn chú trọng đến công tác tuyên truyền, phổ biến Luật THADS nói chung, quy định về xét miễn, giảm nghĩa vụ thi hành án đối với các khoản thu nộp NSNN. Đối với những trường hợp đã đủ điều kiện xét miễn, giảm, chấp hành viên phối hợp với cán bộ tư pháp - hộ tịch các phường, xã đến từng nhà, từng người phải thi hành án để phổ biến, giải thích quy định, thủ tục đề nghị xét miễn, giảm. Với những trường hợp người phải thi hành án đi khỏi địa phương, không rõ địa chỉ, chấp hành viên chủ động xây dựng hồ sơ đề nghị Ban chỉ đạo THADS thị xã xem xét. Còn các đối tượng không có điều kiện thi hành án nhiều năm mà phải thi hành một phần nghĩa vụ mới đủ điều kiện để lập hồ sơ xét miễn, giảm, Chấp hành viên, Thư ký thi hành án đã xuống tận gia đình đương sự xác minh, vận động, thuyết phục người thân trong gia đình đương sự nộp một phần nghĩa vụ phải thi hành theo quy định để lập hồ sơ xét miễn, giảm nghĩa vụ thi hành án . Đây thực sự là căn cứ quan trọng để Chi cục lập được những hồ sơ “thấu tình đạt lý”, đề nghị Viện KSND và TAND thị xã xem xét miễn, giảm nghĩa vụ thi hành án đối với các khoản thu nộp NSNN, góp phần giảm thiểu đáng kể số lượng việc và tiền thi hành án, đồng thời cũng tạo điều kiện cho người phải thi hành án có điều kiện để thực hiện được nghĩa vụ thi hành án của mình.
Trên cơ sở đó, Chi cục THADS thị xã Phổ Yên đã rà soát và gửi hồ sơ đề nghị xét miễn giảm vào ngày 28/8/2020, Viện kiểm sát nhân dân thị xã Phổ Yên đã tham gia phiên họp xét miễn, giảm THADS tại Tòa án nhân dân thị xã Phổ Yên. Kết quả phiên họp đã quyết định miễn, giảm số tiền thi hành án dân sự cho 26 trường hợp với tổng số tiền là 92.681.500 đồng. Việc xét miễn giảm thi hành án hàng năm đã góp phần làm giảm đáng kể số lượng vụ việc thi hành án dân sự tồn đọng không thể thi hành trong thời gian dài tại trên địa bàn thị xã Phổ Yên.
Theo Chi cục THADS TX Phổ Yên