Trong phần nhiệm vụ giải pháp thực hiện, Kết luận nêu rõ: “Để việc thực hiện Chỉ thị 05 của Bộ Chính trị về học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh thời gian tới đạt hiệu quả thiết thực, cần phải quán triệt, tập trung làm tốt ba nội dung: Học tập, làm theo Bác và nêu gương của cán bộ, đảng viên”. Đây là các nhiệm vụ trọng tâm, phương hướng cơ bản trong thực hiện Kết luận của Bộ Chính trị.
Thực hiện Kết luận 01, về nội dung, nhiệm vụ học tập tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, cần quan tâm đến các điểm chính sau: Trước hết, cần quán triệt và tạo được sự thống nhất trong nhận thức về tư tưởng Hồ Chí Minh, nền tảng tư tưởng của Đảng. Tư tưởng Hồ Chí Minh là sự phát triển chủ nghĩa Mác-Lênin, được hình thành trong quá trình vận dụng các nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác-Lênin vào thực tiễn cách mạng giải phóng dân dân tộc ở Việt Nam và các nước thuộc địa đầu thế kỷ XX. Tư tưởng Hồ Chí Minh là nền tảng tư tưởng của Đảng ta trong đấu tranh giành và bảo vệ nền độc lập dân tộc. Từ tư tưởng ban đầu “trước làm cách mạng quốc gia, sau làm cách mạng thế giới”, trên nền tảng “độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội” sau khi giành được chính quyền, Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng ta đã tiếp tục phát triển sáng tạo tư tưởng Hồ Chí Minh nhằm mục tiêu xây dựng một nước Việt Nam “hòa bình, thống nhất, độc lập dân chủ và giàu mạnh”, định hướng lên chủ nghĩa xã hội. Đặc biệt, trong hơn 35 năm tiến hành công cuộc đổi mới toàn diện đất nước, tư tưởng Hồ Chí Minh đã được vận dụng và phát triển sáng tạo, với nhiều nội dung mới, cùng với chủ nghĩa Mác-Lênin, là nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam hành động trong công cuộc đổi mới sáng tạo của Đảng và nhân dân ta hiện nay. Bởi vậy, việc học tập tư tưởng Hồ Chí Minh không chỉ là những bài học chính trị đơn thuần, một chương trình học phải trải qua để có chứng chỉ, bằng cấp, mà quan trọng nhất là phải hiểu biết sâu sắc các nguyên lý cơ bản trong tư tưởng Hồ Chí Minh, phương pháp luận khoa học và cách mạng Hồ Chí Minh, xuất phát từ tư tưởng Hồ Chí Minh để vận dụng lý luận vào giải quyết các vấn đề trong thực tiễn công tác, sản xuất, chiến đấu, xây dựng Đảng… Học tập tư tưởng Hồ Chí Minh cần phải kết hợp chặt chẽ lý luận với thực tiễn, tăng cường tổng kết thực tiễn, cùng với nghiên cứu lý luận để tiếp tục phát triển tư tưởng Hồ Chí Minh, xây dựng hệ tưởng lý luận về xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, định hướng lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam.
Học tập tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cần thiết phải thấy rõ sự thống nhất hữu cơ của ba bộ phận cấu thành này trong toàn bộ cuộc đời và sự nghiệp cách mạng của Hồ Chí Minh. Tư tưởng Hồ Chí Minh được hình thành từ sự chắt lọc những giá trị tư tưởng, tinh hoa văn hóa của dân tộc và nhân loại, các nguyên lý lý luận cơ bản của chủ nghĩa Mác-Lênin, trải nghiệm qua hoạt động thực tiễn cách mạng vô cùng phong phú của Hồ Chí Minh. Tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh là sự tiếp thu những giá trị đạo đức truyền thống tốt đẹp của dân tộc, của văn hóa phương Đông và phương Tây, của tư tưởng đạo đức cộng sản, hình thành nên những giá trị đạo đức Hồ Chí Minh, như vị trí, vai trò của đạo đức, những chuẩn mực đạo đức cơ bản của con người Việt Nam mới và những nguyên tắc thực hành đạo đức. Đạo đức Hồ Chí Minh là sự thống nhất giữa tư tưởng đạo đức và hành vi đạo đức của Người. Tiếp theo, sự thống nhất giữa tư tưởng và đạo đức trong con người Hồ Chí Minh đã tạo nên phong cách Hồ Chí Minh, từ phong cách tư duy, phong cách làm việc, phong cách lãnh đạo, phong cách giao tiếp, đến phong cách sống hài hòa, gắn bó với thiên nhiên, với mọi người, “thương yêu tất cả chỉ quên mình”. Bởi vậy, học tập Bác cần có nội dung toàn diện, đồng bộ, cả tư tưởng, đạo đức, phong cách. Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh là để xây dựng, rèn luyện lý tưởng, đạo đức, lối sống, nên không phải chỉ một lần, một lúc, trong một công việc, mà phải thường xuyên liên tục, lâu dài, tự giác, trong công việc hàng ngày, để “lòng ta trong sáng hơn” như nhà thơ Tố Hữu đã viết.
Trong học tập, cần nắm vững nội dung và hiểu rõ những giá trị, ý nghĩa thực tiễn của tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Đó là nền tảng tư tưởng, là kim chỉ nam cho hành động của Đảng, của cách mạng Việt Nam được cụ thể hóa trong mỗi giai đoạn cách mạng, đồng thời là động lực, nguồn sức mạnh to lớn để toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta phát huy nội lực, hình thành và nuôi dưỡng ý chí, khát vọng xây dựng một nước Việt Nam hùng cường, sánh vai với cường quốc năm châu. Cũng như trong thực tiễn lịch sử các giai đoạn trước, hiện nay tư tưởng Hồ Chí Minh là sức mạnh tinh thần to lớn, giúp chúng ta vượt qua khó khăn, thử thách hoàn thành mục tiêu “kép”: phòng chống dịch bệnh COVID-19 và thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng.
Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh có tư tưởng về xây dựng Đảng cách mạng chân chính, tư tưởng tất cả vì nhân dân của Hồ Chí Minh. Học và làm theo Bác không chỉ để mỗi đảng viên xứng đáng với vai trò, sứ mệnh lãnh đạo cách mạng Việt Nam và sự tin cậy của nhân dân, mà qua đó, góp phần xây dựng Đảng ta thực sự trong sạch, vững mạnh, đẩy lùi suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, chống tham nhũng tiêu cực, xây dựng mối quan hệ gắn bó chặt chẽ hơn nữa giữa Đảng với dân, để Đảng xứng đáng “là người lãnh đạo, là người đày tớ thật trung thành của nhân dân” như lời căn dặn trong bản Di chúc bất hủ của Bác.
Chủ trương học tập gắn liền với làm theo tấm gương Chủ tịch Hồ Chí Minh đã có từ rất sớm và đã góp phần làm nên những thắng lợi có ý nghĩa lịch sử. Ngay sau khi Bác mất (ngày 2/9/1969), Đảng và Nhà nước ta đã đề ra khẩu hiệu hành động rất sát thực là “Sống, chiến đấu, lao động và học tập theo gương Bác Hồ vĩ đại”. Khẩu hiệu đó đã lôi cuốn sự tham gia của tất cả các tầng lớp trong xã hội, trong các phong trào “Ba sẵn sàng”, “Ba đảm đang”, “Thi đua hai tốt”…, góp phần to lớn vào thắng lợi của cuộc kháng chiến “chống Mỹ, cứu nước”; giúp đất nước vượt qua những khó khăn, những tình huống ngặt nghèo trước đổi mới; thực hiện công cuộc đổi mới toàn diện đất nước trong hơn 35 năm qua… Trong việc học và làm theo Bác, Cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” theo Chỉ thị 06-CT/TW ngày 7/11/2006 của Bộ Chính trị khóa X lần đầu tiên yêu cầu về việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh. Thực tiễn, kết quả thực hiện cuộc vận động đã khẳng định yêu cầu và sự cần thiết phải gắn bó giữa học tập và làm theo tấm gương Chủ tịch Hồ Chí Minh. Các Chỉ thị 03- CT/TW của Bộ Chính trị khóa XI và Chỉ thị 05-CT/TW của Bộ Chính trị khóa XII đã thống nhất và nhấn mạnh thêm yêu cầu phải gắn bó giữa học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Nhắc lại bài học về việc làm theo tấm gương Chủ tịch Hồ Chí Minh trong những năm qua, để thấy rõ vai trò to lớn và trách nhiệm tổ chức thực hiện có hiệu quả việc làm theo Bác trong giai đoạn mới.
Nội dung làm theo đầu tiên và cơ bản nhất của tổ chức đảng, chính quyền đoàn thể chính trị ở các cấp là gắn học tập, làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh với triển khai thực hiện nhiệm vụ chính trị của mỗi địa phương, đơn vị; trong công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng. Xây dựng chương trình hành động cụ thể, sát hợp thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng ở cơ quan, đơn vị địa phương, trong đó, coi việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh là một nguồn lực, động lực quan trọng để thực hiện. Quan tâm đến việc thực hiện có hiệu quả các khâu đột phá chiến lược, tập trung giải quyết 6 nhóm vấn đề trọng tâm trong Nghị quyết Đại hội XIII; từng địa phương cơ quan đơn vị phát hiện, giải quyết kịp thời những vấn đề bức xúc trong thực tiễn để thúc đẩy nhanh hơn việc thực hiện Nghị quyết.
Trong tổ chức thực hiện, làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cần đồng bộ giữa “xây” và “chống”; “xây” là nhiệm vụ cơ bản, chiến lược, lâu dài, “chống” là nhiệm vụ quan trọng, cấp bách. Quan tâm đấu tranh, ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ; phê phán, xử lý nghiêm những việc làm sai trái, thiếu trách nhiệm, quan liêu, hách dịch, cửa quyền. Kiên trì, kiên quyết đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực với tinh thần không có vùng cấm, không có ngoại lệ, liên tục, không ngừng, không bị tác động bởi bất cứ tổ chức, cá nhân có hành vi không lành mạnh nào.
Đối với mỗi cán bộ, đảng viên, công chức, người lao động, làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cần phải gắn với chức trách, nhiệm vụ, vị trí việc làm cụ thể, không thể chung chung. Nội dung học tập có thể chung, giống nhau, nhưng liên hệ và việc làm cần phải cụ thể gắn với nhiệm vụ của từng người. Cấp ủy, tổ chức đảng phải hướng dẫn và tổ chức đăng ký làm theo Bác của mỗi người, phù hợp với công việc của họ, có kiểm tra, giám sát, sơ kết, tổng kết, thi đua, khen thưởng kịp thời…Cùng với tăng cường giáo dục nhận thức về những giá trị đạo đức, tinh thần, văn hóa cho cán bộ, đảng viên, công chức, cần nâng cao tính cảnh tỉnh, răn đe đối với những tư tưởng, biểu hiện tiêu cực, đồng thời khuyến khích, cổ vũ cán bộ, đảng viên suy nghĩ, hành động vì lợi ích chung, vì hạnh phúc của nhân dân, làm cho Đảng ta thật sự trong sạch, vững mạnh. Ban Tuyên giáo Trung ương tổ chức biên soạn những tài liệu phù hợp để vừa tuyên truyền, giáo dục tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, vừa hướng dẫn việc làm theo, cung cấp tài liệu cho các chi bộ triển khai thực hiện từ cơ sở và đẩy mạnh tuyên truyền trong xã hội…
Theo tư tưởng Hồ Chí Minh, nêu gương vừa là trách nhiệm vừa là giải pháp quan trọng để vận động quần chúng nhân dân theo Đảng làm cách mạng. Nêu gương là giải pháp để hướng dẫn mọi người thực hiện các nhiệm vụ đặt ra. Nêu gương tạo nên mối quan hệ gần gũi, gắn bó giữa cán bộ với nhân viên, đảng viên với quần chúng và qua đó góp phần xây dựng Đảng, cơ quan, đơn vị, địa phương trong sạch, vững mạnh. Vai trò của nêu gương rất lớn. Vì vậy, cần đặc biệt quan tâm đến vai trò nêu gương trong học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, như Kết luận 01 của Bộ Chính trị đã nêu ra.
Đảng ta đã xác định nêu gương là một trong 5 phương thức lãnh đạo của Đảng. Nêu gương là thực hiện vai trò lãnh đạo, tính tiên phong, gương mẫu “trên trước, dưới sau”, “trong trước, ngoài sau”, “đảng viên đi trước, làng nước theo sau” trong Đảng và từ trong Đảng lan tỏa ra toàn xã hội. Tại Hội nghị lần thứ tám, Ban Chấp hành Trung ương khóa XII đã ban hành Quy định số 08-QĐi/TW về “Trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, trước hết là Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Ban Bí thư, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương”. Quy định 08 xác định nội dung nêu gương gồm 8 điểm về “xây” và 8 điểm về “chống”, trong đó nhấn mạnh các mối quan hệ với tổ chức, với mình và với nhân dân. Thực hiện Quy định 08 về trách nhiệm nêu gương là yêu cầu chung đối với tất cả cán bộ, đảng viên, công chức trong mọi công việc, trong các mối quan hệ, trong đó có việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.
Theo Tạp chí Ban Tuyên giáo Trung ương