Một số đề xuất nhằm nâng cao trách nhiệm công vụ của Chấp hành viên
(12/09/2022)
Là người được Nhà nước giao trách nhiệm tổ chức thi hành án, khi thực thi nhiệm vụ, Chấp hành viên nhân danh công quyền, đồng thời phải chịu trách nhiệm trước Nhà nước về các quyết định của mình. Nhà nước trao cho Chấp hành viên quyền được sử dụng quyền lực Nhà nước để đảm bảo việc thi hành án, thể hiện rõ nhất là được sử dụng biện pháp cưỡng chế để buộc tất cả các chủ thể có nghĩa vụ (cho dù người đó là ai, với chức vụ, quyền hạn gì...) phải thực hiện nghĩa vụ của mình theo bản án, quyết định của Tòa án đã tuyên. Với những quyền năng quan trọng như vậy nên mỗi lời nói, hành động của Chấp hành viên không chỉ tác động đến quyền, lợi ích của các bên mà còn tác động tâm lý, phản ứng tức thì tới hành động, lời nói của những người có liên quan.
Một số lưu ý khi áp dụng Biện pháp bảo đảm trong Thi hành án dân sự
(06/09/2022)
Việc quy định biện pháp bảo đảm thi hành án là hết sức cần thiết để ngăn chặn việc tẩu tán, hủy hoại tài sản, trốn tránh việc thi hành án. Các biện pháp bảo đảm thi hành án theo quy định của Luật THADS năm 2008 được sửa đổi, bổ sung năm 2014 bao gồm: Phong tỏa tài khoản, tài sản; Tạm giữ tài sản, giấy tờ và Tạm dừng việc đăng ký, chuyển dịch, thay đổi hiện trạng về tài sản. Khi áp dụng biện pháp bảo đảm cần lưu ý mộ số vấn đề sau:
Khó khăn, bất cập trong việc tổ chức thi hành án khoản giao quyền thăm nom, chăm sóc người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự, người không có khả năng lao động cho người được thi hành án không trực tiếp nuôi dưỡng
(02/08/2022)
Trên cơ sở quy định tại Điều 82 và Điều 83 Luật Hôn nhân và gia đình, Tòa án khi ra bản án, quyết định về ly hôn, ngoài việc quyết định giao con chung cho người cha hoặc mẹ nuôi dưỡng, đồng thời xác định quyền, nghĩa vụ của người không trực tiếp nuôi dưỡng thông thường theo hướng “người không trực tiếp nuôi con có quyền, nghĩa vụ thăm nom con mà không ai được cản trở”. Ví dụ: i) Bản án số 38/2017/HNGĐ-ST ngày 17/3/2017 của Tòa án nhân dân huyện TC tuyên: Giao cháu Nguyễn Thị N và cháu Nguyễn Văn P cho chị Nguyễn Thị Th nuôi dưỡng. Anh T có quyền, nghĩa vụ thăm nom con chung mà không ai được cản trở. ii) Quyết định công nhận thuận tình ly hôn và thỏa thuận của các đương sự số 203/2017/QĐST-HNGĐ ngày 10/11/2017 của Tòa án nhân dân huyện YT quyết định: Giao con chung là Nguyễn Duy S cho chị T nuôi dưỡng. Anh H có quyền đi lại, chăm sóc, giáo dục con chung, không ai được cản trở.
Các vấn đề về xác minh trong tổ chức thi hành án
(28/06/2022)
Trong tổ chức thi hành án, xác minh là để làm rõ người phải thi hành ánh (có thể là cá nhân hoặc pháp nhân) có điều kiện thi hành hay không, kết quả xác minh sẽ là cơ sở, định hướng để Chấp hành viên tổ chức thi hành theo đúng quy định pháp luật.
Nhận diện vụ việc phức tạp trong Thi hành án dân sự và một số kinh nghiệm tổ chức thi hành
(26/05/2022)
Thực tế hiện nay, chưa có quy định cụ thể nào về xác định vụ việc thi hành án dân sự (THADS) phức tạp. Trên thực tế, tính phức tạp của một vụ việc thi hành án chủ yếu được đánh giá dựa trên yếu tố chủ quan. Một số ý kiến cho rằng có thể dựa vào giá trị tranh chấp của yêu cầu thi hành, việc thi hành liên quan đến nhiều cơ quan, nhiều cấp nhiều ngành khác nhau và tính phức tạp của vụ án được thể hiện trong quá trình xét xử ở giai đoạn trước để đánh giá mức độ phức tạp cho giai đoạn thi hành án. Tuy nhiên, những tiêu chí như thế cũng chỉ mang tính tương đối, vì giá trị tranh chấp, sự phức tạp của các mối quan hệ cũng như tính phức tạp của vụ án trong giai đoạn xét xử không phải là yếu tố quyết định đến mức độ phức tạp trong giai đoạn thi hành án. Có rất nhiều vụ việc giá trị tranh chấp rất nhỏ có thể là vài triệu đồng và đã được Tòa án giải quyết bằng một quyết định công nhận thỏa thuận của các đương sự, nhưng để thi hành được thì lại rất khó khăn. Do vậy, khi đánh giá ở các tiêu chí mang tính định lượng, bề ngoài, thì có lẽ đây là những vụ việc đơn giản, dễ thi hành nhưng khi tiến hành giải quyết thì có thể sẽ gặp phải những vấn đề khó khăn, phức tạp không thể lường trước được, thậm chí có những vụ việc không thể thi hành được trên thực tế. Ngược lại, có những vụ việc với giá trị tài sản rất lớn, đồng thời mối quan hệ giữa các đương sự cũng rất phức tạp, nhưng khi thi hành lại diễn ra một cách thuận lợi nhanh chóng.
Còn cách hiểu khác nhau trong việc thi hành bản án, quyết định của Tòa án về vụ án hành chính có nội dung tuyên hủy toàn bộ quyết định hành chính, buộc ban hành lại quyết định hành chính mới theo quy định của pháp luật
(24/05/2022)
Điểm b khoản 1 Điều 311 Luật Tố tụng hành chính năm 2015 quy định: “Trường hợp bản án, quyết định của Tòa án đã hủy toàn bộ hoặc một phần quyết định hành chính, quyết định giải quyết khiếu nại về quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh thì quyết định hoặc phần quyết định bị hủy không còn hiệu lực. Các bên đương sự căn cứ vào quyền và nghĩa vụ đã được xác định trong bản án, quyết định của Tòa án để thi hành”. Cụ thể hóa quy định nêu trên, tại khoản 1 Điều 16 Nghị định số 71/2016/NĐ-CP ngày 01/7/2016 quy định thời hạn, trình tự, thủ tục thi hành án hành chính và xử lý trách nhiệm đối với người không thi hành bản án, quyết định của Tòa án quy định: “Trường hợp bản án, quyết định của Tòa án tuyên hủy toàn bộ quyết định hành chính, quyết định giải quyết khiếu nại về quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh, người phải thi hành án phải thực hiện nhiệm vụ, công vụ theo nội dung bản án, quyết định của Tòa án và theo quy định của pháp luật; thực hiện kiến nghị của Tòa án về việc xử lý đối với quyết định hành chính trái pháp luật đã bị hủy; trường hợp quyết định đó đã được thi hành toàn bộ hoặc một phần thì cơ quan đã ban hành quyết định hành chính phải thực hiện các thủ tục, biện pháp để khôi phục quyền và lợi ích hợp pháp của các bên theo quy định của pháp luật”. Tuy nhiên, thực tiễn tổ chức thi hành án, theo dõi thi hành án hành chính đối với những bản án, quyết định này, vẫn còn những cách hiểu khác nhau cần được thống nhất.
Hoàn thiện quy định về thế chấp, xử lý tài sản đảm bảo là quyền khai thác khoáng sản
(24/05/2022)
Thực tế thi hành Luật Khoáng sản trong những năm qua cho thấy, nhu cầu thế chấp quyền khai thác khoáng sản để bảo đảm cho các quan hệ tín dụng ngày một tăng, nhưng việc xử lý tài sản đảm bảo là quyền khai thác khoáng sản của các tổ chức tín dụng hay của các cơ quan thi hành án dân sự khi tổ chức thi hành mà tài sản đảm bảo là quyền khai thác khoáng sản được xác định theo nội dung Bản án, quyết định của Tòa án đều gặp rất nhiều vướng mắc, khó khăn vì các quy định về thế chấp và xử lý tài sản thế chấp là quyền khai thác khoáng sản còn thiếu, cần tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện các quy định pháp luật về vấn đề này.
Một số khó khăn trong giải quyết thi hành án dân sự liên quan đến đất đai
(05/05/2022)
Thời gian qua, các quy định về thi hành án dân sự liên quan đến đất đai như Luật Thi hành án dân sự, Luật Đất đai đã có nhiều sửa đổi, bổ sung nhằm tạo thuận lợi cho việc thi hành các bản án dân sự nói chung, đặc biệt là các bản án mà đối tượng phải thi hành là đất đai. Tuy nhiên, việc thi hành án đối với các bản án dân sự liên quan đến đất đai vẫn còn rất nhiều khó khăn, phức tạp đối với các cơ quan Tòa án, thi hành án cũng như đối với các bên liên quan. Bởi vì các giao dịch liên quan đến đất đai luôn có tính chất phức tạp hơn so với các đối tượng khác (tiền, xe máy…), đòi hỏi phải được tiến hành công phu bằng phương tiện kỹ thuật, đo đạc chính xác từ quá trình xác minh hiện trạng thực tế, kê biên, thẩm định giá, bán đấu giá tài sản, xác định các đối tượng có quyền và lợi ích liên quan,… nhằm tránh những sai sót, khiếu nại, tố cáo ảnh hưởng đến quyền và lợi ích của các bên.
Một số giải pháp nâng cao hiệu quả công tác theo dõi thi hành án hành chính, đáp ứng yêu cầu xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam
(23/03/2022)
Thi hành án là hoạt động có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong việc bảo đảm cho bản án, quyết định của Tòa án được thi hành trên thực tế, nhằm bảo vệ quyền, lợi ích chính đáng của cơ quan, tổ chức, cá nhân, bảo đảm tính nghiêm minh của pháp luật. Nếu như thi hành án dân sự, thi hành án hình sự, pháp luật quy định cơ chế một chủ thể thứ ba (cơ quan thi hành án hình sự, cơ quan thi hành án dân sự (THADS)) được Nhà nước giao trách nhiệm tổ chức thi hành bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực thi hành, thì thi hành án hành chính (THAHC) được thực hiện theo cơ chế “tự thi hành” của người phải thi hành án. Để nâng cao hiệu quả của công tác THAHC, Luật Tố tụng hành chính (TTHC) năm 2015 và Nghị định 71/2016/NĐ-CP đã quy định các biện pháp nhằm bảo đảm bản án, quyết định của Tòa án được thực thi trên thực tế, cụ thể là cơ chế Thủ trưởng trực tiếp và Thủ trưởng cấp trên trực tiếp của người phải thi hành án có trách nhiệm chỉ đạo, đôn đốc người phải thi hành án chấp hành án; cơ chế Tòa án ra quyết định buộc THAHC; cơ chế Viện kiemr sát kiểm sát hoạt động THAHC; cơ chế cơ quan THADS thực hiện theo dõi THAHC.