Theo quyết định mới ban hành, việc triển khai thực hiện thí điểm hỗ trợ trực tuyến yêu cầu thi hành án (THA) được thực hiện tại Cục Thi hành án dân sự (THADS) và Chi cục THADS thuộc 12 tỉnh, thành phố: TP HCM, Hà Nội, Hải Phòng, Đà Nẵng, Cần Thơ; các tỉnh Sơn La, Bắc Giang, Nam Định, Thanh Hóa, Đồng Nai, An Giang, Kiên Giang. Thời gian thực hiện thí điểm: từ ngày 15/7/2016 đến hết ngày 15/02/2017.
Theo Tổng cục THADS, trong năm 2015, mặc dù trong bối cảnh còn nhiều khó khăn nhưng hoạt động ứng dụng công nghệ thông tin trong hệ thống THADS đã đạt được một số kết quả, góp phần quan trọng trong việc chỉ đạo, điều hành của Lãnh đạo Bộ, Lãnh đạo Tổng cục trong toàn Hệ thống. Để đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động THADS đòi hỏi phải tiếp tục chuyên môn hóa, tin học hóa một số khâu, một số quy trình trong THADS nhằm nâng cao hiệu quả công tác, tạo thuận lợi cho cá nhân, tổ chức.
Thực tiễn THADS thời gian qua cho thấy, việc thực hiện thủ tục “yêu cầu THA” diễn ra với tần suất lớn. Theo số liệu thống kê 12 tháng 2015, trong số 790.338 việc các cơ quan THADS toàn quốc thụ lý thi hành, có 164.161 việc THA theo đơn yêu cầu (chiếm 20,7%). Trong 06 tháng đầu năm 2016, trong số 547.818 việc thụ lý thi hành, có 141.292 việc theo đơn yêu cầu (chiếm 25,7%).
Tuy nhiên, Tổng cục THADS cho biết, có nhiều trường hợp đương sự nộp đơn yêu cầu THA không đầy đủ, rõ ràng theo các nội dung pháp luật quy định cũng như theo đúng nội dung bản án, quyết định, vì vậy, cơ quan THADS phải hướng dẫn, yêu cầu bổ sung để đảm bảo yêu cầu THA đúng pháp luật. Thực tế này cũng có thể làm nảy sinh những phiền hà, tiêu cực và tốn kém thời gian, chi phí cho người có quyền yêu cầu THA, vì vậy, việc nghiên cứu xây dựng Quyết định thí điểm hỗ trợ trực tuyến yêu cầu THA là cần thiết, góp phần tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp cũng như nâng cao hiệu quả quản lý, đảm bảo tính minh bạch trong hoạt động THADS.
Được “sửa sai” qua email
Quy trình hỗ trợ trực tuyến yêu cầu THA gồm 07 bước. Bao gồm: tiếp nhận yêu cầu THA qua thư điện tử; kiểm tra tính hợp lệ của yêu cầu THA; xác nhận việc nhận yêu cầu THA và đặt lịch hẹn đương sự đến yêu cầu THA trực tiếp (nộp đơn/yêu cầu THA trực tiếp/gửi đơn yêu cầu THA qua đường bưu điện); tiếp nhận yêu cầu THA trực tiếp; ra quyết định THA; phát hành quyết định THA.
Đáng lưu ý sau quy trình tiếp nhận yêu cầu nói trên, công chức tiếp nhận sẽ kiểm tra tính hợp lệ của yêu cầu THA. Nếu hồ sơ yêu cầu THA đã đầy đủ, hợp lệ thì chuyển sang thực hiện bước tiếp theo, còn nếu hồ sơ yêu cầu THA chưa đầy đủ, chưa hợp lệ thì công chức được giao nhiệm vụ tiếp nhận, hỗ trợ trực tuyến yêu cầu THA tiến hành hướng dẫn, hỗ trợ đương sự yêu cầu THA bằng email. Email phản hồi cho đương sự sẽ hướng dẫn cụ thể về: Quyền yêu cầu THA của đương sự (trường hợp người yêu cầu không có quyền yêu cầu THA thì thông báo rõ cho họ về việc từ chối tiếp nhận yêu cầu THA).
Thẩm quyền THA của cơ quan THADS (trường hợp cơ quan THA nơi nhận không có thẩm quyền THA thì thông báo cho đương sự là không có thẩm quyền và hướng dẫn họ yêu cầu THA tại cơ quan THA có thẩm quyền giải quyết vụ việc của họ). Nội dung bản án, quyết định và quyền yêu cầu THA của đương sự theo nội dung bản án, quyết định. Hình thức yêu cầu thi hành án có thể là nộp đơn yêu cầu THA hoặc yêu cầu THA trực tiếp tại cơ quan THADS hoặc gửi đơn yêu cầu THA qua đường bưu điện và hướng dẫn đương sự nộp bản án, quyết định và các tài liệu khác kèm theo (nếu có).
Như vậy, theo Tổng cục THADS quy trình hỗ trợ giúp cho người dân thực hiện yêu cầu THA khi đã được hướng dẫn, hỗ trợ trực tuyến thì đương sự chỉ phải đến cơ quan THADS 01 lần là có thể nhận được quyết định THA liên quan đến vụ việc của họ. Ngoài ra, quy trình hỗ trợ được thiết kế mở, đương sự có thể lựa chọn chờ để nhận ngay quyết định THA hoặc đăng ký địa chỉ nhận quyết định THA.
Sau thời gian thí điểm, sẽ tổng kết việc hỗ trợ trực tuyến yêu cầu THA để xem xét áp dụng đại trà.