Chỉ tiêu thi hành án dân sự năm 2016: “Mừng” và “Lo” của người trong cuộc

11/01/2016
Bộ Tư pháp đã giao chỉ tiêu năm 2016 cho Hệ thống các cơ quan Thi hành án dân sự (THADS). Theo đó, tỷ lệ thi hành án dân sự xong trên 70% về việc và trên 30% về tiền trên tổng số án có điều kiện thi hành; giảm ít nhất 5% đến 7% số việc và 2% đến 4% số tiền có điều kiện thi hành chuyển sang năm 2017 so với số chuyển kỳ sau của năm 2015 sang năm 2016. Nhìn vào con số cho thấy, chỉ tiêu năm nay có vẻ “dễ thở” hơn so với các năm trước đây, nhưng đối chiếu với cách tính chỉ tiêu giữa cũ và mới, các cơ quan Thi hành án dân sự vừa mừng, vừa lo, vì tỷ lệ này không phải là thấp.


“Mừng” vì chi tiêu giao sát và phù hợp hơn với thực tế

Chỉ tiêu giao năm 2016 được thực hiện theo Nghị Quyết số 111/2015/QH13 của Quốc hội, theo hướng: Phấn đấu nâng cao chất lượng, tỷ lệ THADS  xong cao hơn so với năm 2015 về việc và về tiền trên tổng số án có điều kiện thi hành theo quy định mới của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật THADS. Trên cơ sở đó, Bộ Tư pháp đã giao cụ thể tỷ lệ thi hành án xong trên 70% về việc và trên 30% về tiền trên tổng số án có điều kiện thi hành. Như vậy, về mặt số học thì tỷ lệ thi hành án xong về việc, tiền năm 2016 thấp hơn nhiều so với các năm từ 2015 trở về trước. Đối với chỉ tiêu giảm án chuyển kỳ sau (kể cả tiền), thì giao phù hợp với thực tế hơn, đó là giảm số việc và tiền trên số có điều kiện thi hành (trước đây là trên tổng phải thi hành). Mặt khác, năm 2016 là năm đầu tiên Thừa Phát lại được chính thức thực hiện, nên sẽ có tác động tích cực đến kết quả THADS. Việc giao chỉ tiêu này, được Bộ Tư pháp, Tổng cục THADS cân nhắc trên cơ sở kết quả thi hành án các năm trước đây, đảm bảo thực chất hơn, phù hợp với một số qui định mới của Luật sửa đổi, bổ sung của Luật THADS. Nhìn vào chỉ tiêu giao, có người cho rằng, đây là mức chỉ tiêu không quá cao cho cơ quan THADS trong năm 2016 và việc hoàn thành các chỉ tiêu giao là hoàn toàn có thể đạt được.

“Lo” vì quy định mới của Luật và nhiều tác động mới

Theo phân tích của người làm công tác chuyên môn, việc giao chỉ tiêu năm 2016 theo qui định mới của Luật THADS vẫn cao hơn bình quân các năm, từ 2013-2015 về tỷ lệ thi hành xong về việc là 1,12% và về tiền 6,33%, cao hơn năm 2015 về tiền 6,8%. Nếu tính theo Thông tư số 08/2015/TT-BTP thì kết quả THADS của 03 năm: 2013, 2014 và 2015 chỉ đạt 68,76% về việc và 23,67% trên số có điều kiện thi hành. Điều này, sẽ có những khó khăn, tạo sức ép lớn cho cơ quan THADS. Một số việc thi hành án theo quy định mới của Luật sửa đổi, bổ sung một số Điều của Luật THADS không thể đưa ra ngoài sổ thụ lý mặc dù đương sự không có điều kiện thi hành. Nhiều vấn đề khó khăn trước đây trong công tác THADS vẫn còn ách tắt, chưa được khơi thông, tài sản bán đấu giá nhiều lần không có người mua phải kéo dài, đây vẫn là những vướng mắc chưa có hướng khắc phục. Mặc khác, theo nhận định về tình hình kinh tế, thì năm 2016 khó khăn vẫn nhiều hơn thuận lợi, việc ký kết hàng loạt Hiệp định Thương mại Tự do, trong đó có Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương, cũng như việc gia nhập Cộng đồng Kinh tế ASEAN, sẽ tác động tới hoạt động đầu tư, kinh doanh, nhất là sự nắm bắt, hiểu biết về hội nhập và thông lệ quốc tế còn hạn chế, dẫn đến việc cạnh tranh, quyết định sự sống còn của doanh nghiệp, sẽ tác động đến hoạt động thi hành án. Cùng với đó, năm 2016 cũng là năm tổ chức Đại hội Đảng lần thứ XII và bầu cử Hội đồng nhân dân các cấp. Trong thời gian trước, trong và sau các sự kiện này, cơ quan THADS không thể tổ chức cưỡng chế thi hành án, việc thi hành án có thể phải kéo dài hơn. Sau kỳ bầu cử, việc củng cố, kiện toàn và thành lập các Ban, Hội đồng chuyên môn của chính quyền mới, hay nói đúng hơn là bước chuyển tiếp giữa chính quyền “cũ” và “mới” sẽ phải có thời gian và điều đó không thể không ảnh hưởng đến việc chỉ đạo, điều hành của các cấp chính quyền, trong đó có công tác THADS. Những vấn trên, sẽ tác động trực tiếp và ảnh hưởng đến công tác THADS năm  2016.

Được biết, kết quả THADS Quý I năm 2016 của một số địa phương rất thấp, nhất là về tiền, khoảng từ 01-03%. Điều này đã phản ánh đúng thực trạng khó khăn hiện nay, cũng như việc thực hiện các quy định mới trong công tác THADS. Để đạt được các chỉ tiêu giao năm 2016, Tổng cục THADS cần có sự chỉ đạo quyết liệt hơn, đồng thời cần có những định hướng cho phù hợp để các cơ quan THADS thực hiện đạt chỉ tiêu giao.            

Công Hoàng