Ngày 28/8/1945, Chính phủ lâm thời nước Việt Nam dân chủ cộng hòa đã ra tuyên cáo công bố danh sách nội các thống nhất quốc gia, trong đó có Bộ Tư pháp, đánh dấu sự ra đời của ngành Tư pháp nước ta. Tiếp đó, tại Sắc lệnh số 33/SL ngày 13/9/1945 đã thành lập các Tòa án quân sự, bước đầu thiết lập hệ thống cơ quan xét xử của chế độ mới. Và vào ngày này của 75 năm về trước, ngày 19/7/1946, Chủ tịch Chính phủ Việt Nam Dân chủ cộng hòa đã ban hành Sắc lệnh số 130/SL, một văn bản riêng quy định về thể thức thi hành mệnh lệnh hoặc bản án của Tòa án. Sự kiện này đã đánh dấu sự ra đời của Ngành Thi hành án dân sự. Để ghi nhận bề dày truyền thống, sự lớn mạnh, trưởng thành của hệ thống tổ chức thi hành án dân sự, ngày 05/3/2013 Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 397/QĐ-TTg công nhận ngày 19 tháng 7 hàng năm là Ngày truyền thống Thi hành án dân sự. Quyết định của Thủ tướng Chính phủ có ý nghĩa vô cùng to lớn đối với các cơ quan thi hành án dân sự và mỗi công chức, người lao động trong các cơ quan Thi hành án dân sự, thể hiện sự quan tâm sâu sắc của Đảng, Nhà nước đối với công tác thi hành án dân sự, đó chính là nguồn động viên vô giá đối với mỗi cán bộ, công chức, người lao động trong các cơ quan Thi hành án dân sự.
Trải qua các thời kỳ, giai đoạn lịch sử phát triển khác nhau dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, 75 năm qua Ngành Thi hành án dân sự của cả nước nói chung và của thành phố Đà Nẵng nói riêng đã không ngừng được hoàn thiện, lớn mạnh và trưởng thành về mọi mặt; cán bộ, công chức làm công tác Thi hành án dân sự đã không ngại khó, không ngại khổ, khắc phục điều kiện, hoàn cảnh, luôn nỗ lực phấn đấu hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ mà Đảng, Nhà nước và nhân dân giao phó; góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, phục vụ nhiệm vụ phát triển kinh tế-xã hội trong sự nghiệp đổi mới và xây dựng đất nước trong giai đoạn hiện nay.
Đối với các cơ quan Thi hành án dân sự thành phố Đà Nẵng, vào tháng 7 năm 1993, thời điểm bàn giao công tác thi hành án từ Toà án nhân dân sang cơ quan Chính phủ quản lý, tại tỉnh Quảng Nam Đà Nẵng, hệ thống cơ quan Thi hành án trong tỉnh có tổng số Chấp hành viên và cán bộ từ các cơ quan Tòa án chuyển sang các cơ quan Thi hành án là 25 người; tổng số án từ Tòa án bàn giao đến tháng 12/1993 là 4.845 việc; đến năm 1996, được Bộ Tư pháp phân bổ biên chế toàn tỉnh Quảng Nam Đà Nẵng có 91 người, có 36 Chấp hành viên; trong đó có 07 Chấp hành viên cấp tỉnh, 29 Chấp hành viên cấp huyện.
Tháng 01 năm 1997 tỉnh Quảng Nam Đà Nẵng được chia tách thành 2 đơn vị hành chính: tỉnh Quảng Nam và thành phố Đà Nẵng. Phòng Thi hành án thành phố được thành lập với 32 biên chế. Số lượng việc thi hành án bàn giao sang các cơ quan Thi hành án thành phố Đà Nẵng quản lý để tiếp tục tổ chức thi hành là 6.934 việc với số tiền phải thu 211.263.205.000 đồng. Đến nay, Cục Thi hành án dân sự thành phố Đà Nẵng có 04 Phòng chuyên môn, 07 Chi cục Thi hành án dân sự quận, huyện trực thuộc và tổng số 145 công chức, người lao động, đã cơ cấu căn bản đủ các chức danh lãnh đạo, đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ hiện nay và lâu dài của ngành.
Sự trưởng thành của Thi hành án dân sự thành phố Đà Nẵng không chỉ về tổ chức, số lượng và chất lượng công chức mà còn thể hiện qua kết quả thi hành án. Từ ngày 01/7/1993 đến 30/6/2021 các cơ quan Thi hành án dân sự trên địa bàn thành phố đã thụ lý thi hành là 151.256 vụ, việc với số tiền phải thu là 24.109.144.655.000đ. Đã thi hành xong 139.482 vụ, việc đạt 86% tương ứng với số tiền đã giải quyết xong là 10.109.014.844.000đ, đạt tỷ lệ 76% trên tổng số việc, tiền có điều kiện thi hành.
Với những kết quả thành tích đạt được từ năm 1998 đến năm 2020, các cơ quan Thi hành án dân sự thành phố Đà Nẵng và các cá nhân được tặng 03 Huân chương Lao động hạng III của Chủ tịch nước; 09 Bằng khen, 01 Chiến sỹ thi đua toàn quốc của Thủ tướng Chính phủ; Bộ Tư pháp tặng 105 Bằng khen cho tập thể và cá nhân, 18 Cờ thi đua xuất sắc, 04 Chiến sỹ thi đua Ngành Tư pháp. UBND thành phố đã tặng bức trướng cho Cục Thi hành án dân sự thành phố Đà Nẵng, “phát huy truyền thống 70 năm thi hành án dân sự đoàn kết, vượt khó, góp phần vào sự nghiệp xây dựng và phát triển thành phố Đà Nẵng” nhân dịp kỷ niệm 70 năm ngày Truyền thống Thi hành án dân sự.
Hiện nay đang gặp không ít khó khăn, phức tạp trong công tác thi hành án dân sự với số thụ lý ngày càng tăng, áp lực công việc rất lớn đặc biệt là việc tổ chức thi hành án hình sự, kinh tế tham nhũng thu hồi tiền, tài sản cho nhà nước. Nhưng phát huy những thành tích đạt được, tiếp tục xây dựng và phát triển cán bộ, công chức ngành Thi hành án dân sự thành phố Đà Nẵng vẫn đoàn kết, sáng tạo và nỗ lực phấn đấu hoàn thành các chỉ tiêu, nhiệm vụ được giao, góp phần bảo đảm tính nghiêm minh của pháp luật và pháp chế xã hội chủ nghĩa; bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân và Nhà nước, giữ vững ổn định chính trị - xã hội, tăng cường hiệu lực, hiệu quả của bộ máy nhà nước, góp phần quan trọng vào công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Mai Thanh Phương
Văn phòng Cục Thi hành án dân sự Đà Nẵng