– Ngày 19/7/1946, Chủ tịch Chính phủ Việt Nam Dân chủ cộng hòa ban hành Sắc lệnh số 130/SL quy định về thể thức thi hành mệnh lệnh hoặc bản án của tòa án và là văn bản đầu tiên quy định riêng về công tác thi hành án. Theo đó, hoạt động thi hành án dân sự (THADS) trở thành một lĩnh vực công tác của ngành tư pháp. Trong quá trình xây dựng và phát triển, ngành THADS từ chỗ do cấp xã thực hiện, cho đến là bộ phận thuộc Tòa án Nhân dân (TAND), thuộc Sở Tư pháp và trở thành cơ quan độc lập, ngành THADS trên địa bàn tỉnh đã có sự thay đổi về cơ cấu, tổ chức qua từng giai đoạn và có chuyển biến tích cực, phát triển ngày càng vững mạnh, đạt nhiều thành tích đáng ghi nhận.
Tại tỉnh Lạng Sơn, năm 1993, công tác THADS được chuyển từ TAND sang Sở Tư pháp quản lý. Sau khi bàn giao, Phòng THADS được thành lập trực thuộc Sở Tư pháp. Thời kỳ đầu, Phòng THADS tỉnh chỉ có 1 chấp hành viên và 2 cán bộ, điều kiện trang thiết bị làm việc rất thiếu thốn. Tại cấp huyện, 11 đội THADS chỉ có 1 hoặc 2 cán bộ, nhờ trụ sở của TAND cùng cấp, sau đó chuyển sang nhờ phòng làm việc của UBND huyện, thị xã.
Cán bộ Cục THADS tỉnh trong giờ làm việc
Thời điểm này, cán bộ ít, trình độ chuyên môn thấp; trụ sở, phương tiện làm việc thiếu; cán bộ quản lý các đơn vị chưa có kinh nghiệm trong chỉ đạo công tác chuyên môn, nghiệp vụ. Do đó, công tác thi hành án chưa đạt yêu cầu đề ra, tỷ lệ án tồn đọng luỹ tiến gây bức xúc trong ngành và dư luận xã hội. Trước tình hình đó, ngành THADS đã tập trung tháo gỡ từ khâu tổ chức cán bộ; đầu tư trang thiết bị làm việc, cơ sở hạ tầng, phương tiện; đưa ra nhiều giải pháp nhằm nâng cao chất lượng công tác THADS. Qua đó, các cơ quan THADS trên địa bàn tỉnh đã từng bước được củng cố và phát triển.
Năm 2004, Phòng THADS tỉnh được đổi tên thành THADS tỉnh và 11 đội THADS huyện, thành phố được đổi tên thành THADS huyện, thành phố. Đến tháng 11/2009, Cục THADS tỉnh trực thuộc Tổng cục THADS – Bộ Tư pháp và 11 chi cục THADS huyện, thành phố trực thuộc Cục THADS tỉnh được thành lập.
Được sự quan tâm chỉ đạo thường xuyên của Bộ Tư pháp, Tổng Cục THADS, Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh, ban chỉ đạo THADS các cấp và sự phối hợp của các cơ quan hữu quan, cùng tinh thần nỗ lực, phấn đấu của tập thể cán bộ, công chức toàn ngành, trong những năm qua, các cơ quan THADS trên địa bàn tỉnh đã từng bước phát triển về nhiều mặt, tổ chức bộ máy các cơ quan THADS trong tỉnh luôn được quan tâm củng cố, kiện toàn.
Kể từ khi thành lập đến nay, cơ cấu tổ chức các cơ quan THADS tỉnh Lạng Sơn đã có sự phát triển vượt bậc. Cục THADS tỉnh có 4 phòng chuyên môn và 11 chi cục THADS cấp huyện. Toàn đơn vị có 148 công chức và người lao động. Với việc chú trọng ngay từ khâu tuyển dụng, đào tạo, bồi dưỡng, chất lượng cán bộ trong ngành ngày càng được nâng lên, có phẩm chất đạo đức tốt, có trình độ chuyên môn đạt chuẩn, nhiệt tình, tâm huyết. Các cơ quan THADS đều có trụ sở làm việc độc lập, khang trang; trang thiết bị máy móc đầy đủ, cơ bản đáp ứng được yêu cầu làm việc. Nhờ đó, công tác thi hành án ngày càng chuyển biến tích cực.
Sự trưởng thành của các cơ quan THADS tỉnh được thể hiện rõ nét nhất qua kết quả thực hiện nhiệm vụ. Quyền Cục trưởng Cục THADS tỉnh Nguyễn Hữu Tài cho biết: Với sự nỗ lực của các cơ quan THADS, kết quả thi hành án ngày càng ổn định và bền vững, năm sau cao hơn năm trước, mặc dù số thụ lý mới hằng năm tăng cao cả về việc và tiền. So với các chỉ tiêu được Quốc hội, Bộ Tư pháp và Tổng cục THADS giao hằng năm, các cơ quan THADS tỉnh luôn đạt và vượt chỉ tiêu. Rõ nét nhất là giai đoạn 2016 – 2020, các cơ quan THADS trên địa bàn tỉnh đã thi hành xong 24.844 việc, thi hành xong trên 332 tỷ đồng, tỷ lệ thi hành xong trung bình hằng năm là 91,91% về việc và 65,63% về tiền. Riêng năm 2020, đã tổ chức thi hành xong 5.047 việc và thi hành xong hơn 103 tỷ đồng (số tiền thi hành án xong cao nhất từ trước đến nay), vượt 9,48% về việc và 6,96% về tiền so với chỉ tiêu Tổng cục THADS giao.
Với những thành tích đã đạt được trong thời gian qua, THADS hai cấp tỉnh đã được Chính phủ, Bộ Tư pháp, Tổng Cục THADS, UBND tỉnh ghi nhận và biểu dương. Nhiều tập thể, cá nhân được tặng bằng khen, giấy khen. Điển hình là từ năm 2018 trở lại đây, các cơ quan THADS tỉnh liên tục được Bộ Tư pháp, Tổng cục THADS công nhận là đơn vị hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ và nhận cờ thi đua của ngành tư pháp; Cờ thi đua của Chính phủ.
Trải qua 75 năm xây dựng, phát triển và trưởng thành, cán bộ, người lao động ngành THADS tỉnh Lạng Sơn luôn đoàn kết, nỗ lực phấn đấu, chủ động sáng tạo, quyết tâm hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chính trị của ngành. Qua đó, góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ kinh tế – xã hội của tỉnh, giữ vững ổn định chính trị và trật tự, an toàn xã hội, đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của Nhà nước, tổ chức và công dân
HOÀNG NHƯ - BÁO LẠNG SƠN