Điểm lại các hoạt động hợp tác giữa hai Bộ Tư pháp, Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh cho biết, ở cấp Trung ương, Bộ Tư pháp hai nước Việt Nam và Lào luôn nỗ lực phối hợp tích cực, chặt chẽ để tăng cường, thúc đẩy quan hệ hợp tác giữa hai Bên thông qua việc ký kết các văn kiện hợp tác quan trọng và tổ chức triển khai các hoạt động hợp tác thường xuyên, ổn định.
Hai Bên đã tiến hành các hoạt động như thăm luân phiên hằng năm giữa hai Bộ trưởng Việt Nam – Lào; trao đổi các đoàn cấp Cục, Vụ sang học hỏi và chia sẻ kinh nghiệm trong lĩnh vực pháp luật và tư pháp; phối hợp trong các hoạt động đào tạo, bồi dưỡng cho cán bộ Bộ Tư pháp trong khuôn khổ hợp tác song phương giữa các đơn vị thuộc Bộ Tư pháp, Hiệp định giữa Chính phủ Việt Nam và Chính phủ Lào; phối hợp thực hiện thành công Dự án Hỗ trợ Học viện Tư pháp quốc gia Lào – dự án đầu tiên trong lĩnh vực pháp luật sử dụng nguồn vốn viện trợ của Chính phủ Việt Nam dành cho Lào đáp ứng được yêu cầu và mục tiêu của cả hai Chính phủ.
Ở cấp địa phương, với sự khuyến khích, ủng hộ và tạo điều kiện của Bộ Tư pháp hai nước, quan hệ hợp tác pháp luật và tư pháp giữa các cơ quan tư pháp, thi hành án dân sự địa phương của Việt Nam và Lào, đặc biệt là ở các tỉnh có chung đường biên giới đã ngày càng phát triển. Trong đó, cơ chế Hội nghị tư pháp các tỉnh có chung đường biên giới Việt Nam - Lào mở rộng do Bộ Tư pháp hai nước phối hợp tổ chức định kỳ hai năm/lần đã trở thành một diễn đàn hiệu quả để các cơ quan tư pháp và thi hành án dân sự địa phương của các tỉnh có chung đường biên giới, các tỉnh kết nghĩa của hai nước thảo luận, đề xuất những giải pháp tăng cường hợp tác, phối hợp hoạt động góp phần bảo đảm cuộc sống bình yên của người dân và gìn giữ đường biên giới hòa bình giữa hai nhà nước Việt Nam - Lào.
Đến thời điểm hiện tại, các Sở Tư pháp của 24 cặp tỉnh Việt Nam – Lào (trong đó có 10 cặp tỉnh đường biên và 06 tỉnh/thành phố có quan hệ kết nghĩa) đã ký kết các Thỏa thuận hợp tác/Biên bản ghi nhớ; nhiều Thỏa thuận/Biên bản ghi nhớ hợp tác đã được triển khai thực hiện hiệu quả; các cuộc trao đổi, tiếp xúc dưới nhiều hình thức ở cấp địa phương giữa các Sở Tư pháp, Cục Thi hành án dân sự của Việt Nam và Lào đã được tăng cường tổ chức. Các địa phương của Việt Nam ở khu vực giáp biên giới với Lào cũng đã có nhiều nỗ lực trong việc triển khai công tác hộ tịch, quốc tịch, thi hành án dân sự, phổ biến, giáo dục pháp luật, trợ giúp pháp lý, hòa giải ở cơ sở cho người dân vùng biên, trong đó có người dân Lào.
Hội nghị tư pháp các tỉnh có chung đường biên giới Việt Nam - Lào mở rộng lần thứ 6 là một sự kiện quan trọng nhằm cải thiện chất lượng công tác tư pháp, qua đó thúc đẩy kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh tại mỗi nước. Đồng thời Hội nghị này cũng là biểu hiện sinh động của mối quan hệ hữu nghị truyền thống, đoàn kết đặc biệt, là thành quả của tình bạn, tình đồng chí thủy chung, son sắt giữa Bộ và ngành Tư pháp hai nước.
Bộ trưởng mong muốn và tin tưởng rằng Hội nghị sẽ đánh giá một cách khách quan, tổng thể và đầy đủ tình hình triển khai thực hiện kết luận Hội nghị lần thứ năm, tiếp tục đưa ra những kiến nghị, đề xuất để hoàn thiện cơ chế phối hợp linh hoạt, kịp thời và thực chất hơn giữa hai Bộ Tư pháp cũng như giữa các cơ quan tư pháp, thi hành án địa phương của các tỉnh khu vực biên giới và một số tỉnh khác của hai nước Việt Nam - Lào.
Đặc biệt, Bộ trưởng hi vọng các đại biểu tham dự Hội nghị sẽ phát huy tinh thần “vừa là đồng chí, vừa là anh em” để trao đổi thẳng thắn, đề xuất các nội dung, phương thức hợp tác hữu hiệu nhằm phối hợp giải quyết các hệ quả pháp lý cho người dân khu vực biên giới hai nước, nhằm bảo đảm sự tuân thủ pháp luật và tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người dân sinh sống dọc biên giới hai nước được ổn định cuộc sống và bảo đảm các quyền và lợi ích chính đáng mà Hiến pháp của hai nước đã dành cho họ.
Những kết quả quan trọng mà hai bên đạt được trong Hội nghị này sẽ tiếp tục tạo động lực mạnh mẽ cho quan hệ hợp tác gắn bó keo sơn giữa hai Bộ, Ngành Tư pháp Việt Nam và Lào phát triển sâu sắc hơn và hiệu quả hơn, góp phần vào sự phát triển thịnh vượng, bình yên và bền vững của các tỉnh đường biên giới cũng như vào việc gìn giữ và vun đắp Quan hệ Hữu nghị vĩ đại Việt Nam – Lào.
Hai Bộ trưởng cùng các đại biểu tham dự Hội nghị
Về phần mình, Bộ Tư pháp Việt Nam luôn coi trọng và dành ưu tiên cao nhất cho hợp tác với Bộ Tư pháp Lào và coi Bộ Tư pháp Lào là đối tác, người anh em thân thiết, tin cậy và sẽ luôn làm hết sức mình để ủng hộ, đồng hành với Bộ, ngành Tư pháp Lào trong quá trình phát triển, thực hiện các nhiệm vụ do Đảng và Chính phủ Lào giao trên các lĩnh vực xây dựng hoàn thiện pháp luật, tổ chức thực thi pháp luật, đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ pháp luật...; ủng hộ và tạo điều kiện phát triển hơn nữa quan hệ hợp tác pháp luật và tư pháp giữa các cơ quan tư pháp, thi hành án địa phương của hai nước, tiếp tục tích cực phối hợp cùng Bộ Tư pháp Lào duy trì hoạt động hiệu quả của cơ chế Hội nghị Tư pháp các tỉnh có chung đường biên giới Việt Nam - Lào mở rộng.
Góp phần thắt chặt mối quan hệ đoàn kết, hữu nghị
Báo cáo tình hình thực hiện Kết luận Hội nghị Tư pháp các tỉnh có chung đường biên giới Việt Nam – Lào lần thứ 5, Vụ trưởng Vụ Hợp tác Quốc tế, Bộ Tư pháp Việt Nam Nguyễn Hữu Huyên cho biết,Bộ Tư pháp và các cơ quan hữu quan của Việt Nam đã rất nỗ lực trong việc thực hiện Thỏa thuận giữa hai Chính phủ về giải quyết vấn đề di cư tự do, kết hôn không giá thú trong vùng biên giới hai nước
, có thể khẳng định đến thời điểm hiện tại đã hoàn thành các nhiệm vụ được giao
Triển khai thực hiện Kết luận HNĐB lần thứ năm, Tổng cục THADS thuộc Bộ Tư pháp Việt Nam đã chỉ đạo Cục THADS các tỉnh có chung đường biên giới với Lào quán triệt, chỉ đạo các phòng chuyên môn và các Chi cục trực thuộc thường xuyên chú trọng phối hợp tuyên truyền, phổ biến pháp luật, trợ giúp pháp lý… cho người dân khu vực biên giới; rà soát các vụ việc THADS có liên quan đến công dân Lào. Tất cả các vụ việc có yếu tố nước ngoài, trong đó có các vụ việc liên quan đến công dân Lào đều được các cơ quan THADS giải quyết theo đúng quy trình, trình tự thủ tục và theo quy định của pháp luật về thi hành án dân sự.
Theo báo cáo của Tổng cục THADS, thời gian qua, các cơ quan THADS tại 10 địa phương có chung đường biên giới với Lào đã tổ chức thi hành các vụ việc liên quan đến công dân Lào, cụ thể là: đã thi hành xong 30/64 việc; đang thi hành 25 việc; chưa có điều kiện 09 việc; về tiền: đã thi hành xong gần 62 triệu đồng/470 triệu đồng, đang thi hành hơn 297 triệu đồng, chưa có điều kiện trên 110 triệu đồng
Thực hiện Kết luận HNĐB lần thứ năm, Bộ Tư pháp Việt Nam đã chỉ đạo Sở Tư pháp của 10 tỉnh có chung đường biên giới với Lào tích cực đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật, trợ giúp pháp lý và hòa giải cơ sở cho người dân vùng biên và đạt được nhiều kết quả tích cực.
Các hoạt động hợp tác giữa hai Bộ Tư pháp, giữa các cơ quan tư pháp và thi hành án các tỉnh có chung đường biên giới Việt Nam-Lào và các cặp tỉnh có thỏa thuận hợp tác được tăng cường. Qua đó,góp phần thắt chặt mối quan hệ đoàn kết, hữu nghị, tôn trọng và bình đẳng giữa các tỉnh biên giới nói chung và hoạt động hợp tác pháp luật và tư pháp giữa các Sở Tư pháp các tỉnh đường biên của hai nước nói riêng.
Dự án ODA Hỗ trợ Học viện Tư pháp quốc gia Lào được Chính phủ hai nước phê duyệt và cho phép triển khai thực hiện từ năm 2018. Tính đến hết thời gian gia hạn Dự án (ngày 31/12/2022), Học viện Tư pháp Việt Nam và Học viện Tư pháp quốc gia Lào đã phối hợp hoàn thành 100% các hoạt động và đạt được 100% mục tiêu đề ra trong Văn kiện Dự án đã được phê duyệt.
Trong thời gian qua, Trường Đại học Luật Hà Nội đã tiếp nhận và đào tạo nhiều sinh viên Lào trong các chương trình đào tạo đại học, sau đại học trong các ngành Luật quốc tế, Luật kinh tế và một số ngành luật khác. Trong năm học 2023-2024, Trường Đại học Luật Hà Nội đang có 26 lưu học sinh Lào theo học chương trình cử nhân, 22 lưu học sinh Lào theo học chương trình thạc sỹ, 06 nghiên cứu sinh Lào ở trình độ tiến sỹ.
Tại Hội nghị, đại biểu hai Bộ, ngành Tư pháp đã trao đổi, thảo luận về nhiều vấn đề hai bên cùng quan tâm.
Với thành công của Hội nghị lần thứ 6, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Khánh Ngọc hy vọng với những nội dung hai bên đã trao đổi, thảo luận và đi đến thống nhất, từ kết quả của Hội nghị đường biên lần 5, quan hệ hợp tác giữa hai bộ, ngành Tư pháp sẽ ngày càng hiệu quả.