Bước ngoặt trong quản lý xử lý vi phạm hành chính

15/05/2016
 


Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 20/2016/NĐ-CP (có hiệu lực thi hành ngày 15/5/2016) quy định về việc xây dựng, quản lý, khai thác và sử dụng cơ sở dữ liệu (CSDL) quốc gia về xử lý vi phạm hành chính (VPHC). Theo đó, hệ thống CSDL quốc gia về xử lý VPHC đi vào hoạt động sẽ cơ bản khắc phục được những tồn tại, hạn chế, hỗ trợ tối đa công tác quản lý, theo dõi thi hành, xây dựng pháp luật về xử lý VPHC.
Với con số thống kê của các cơ quan chức năng trên địa bàn toàn tỉnh Hà Nam đã phát hiện hơn 9 nghìn vụ việc VPHC. Trong đó, số vụ việc đã tiến hành xử phạt là gần 7.500 vụ ( năm 2015). Một số lượng vụ việc lớn trong khi nguồn nhân lực có hạn dẫn đến công tác quản lý xử lý VPHC bộc lộ nhiều tồn tại hạn chế. Phần lớn nguyên nhân là do công tác thông tin, phối hợp giải quyết VPHC giữa các ngành ở một số địa phương còn thiếu chặt chẽ. Có thể thấy, trên thực tế, các hành vi VPHC xảy ra tương đối đa dạng, ở nhiều ngành nhiều lĩnh vực và tác động trực tiếp hoặc gián tiếp đến hầu hết các mối quan hệ, các chủ thể trong xã hội. Tuy nhiên, do chưa xây dựng hệ thống CSDL quốc gia về VPHC nên việc cập nhật kịp thời thông tin, thống kê về tình hình VPHC và áp dụng biện pháp xử lý VPHC còn khó khăn. Chủ yếu việc theo dõi, quản lý hồ sơ, giấy tờ, lưu trữ thông tin, vào sổ hoàn toàn thực hiện bằng phương thức tác nghiệp thủ công. Theo đó, việc thống kê phân loại lĩnh vực, hành vi vi phạm, chủ thể xử phạt, đánh giá tình hình VPHC, theo dõi việc thi hành các quyết định xử phạt, áp dụng biện pháp xử lý VPHC... cũng gặp không ít vướng mắc, tốn kém về thời gian, nhân lực.
Việc xây dựng hệ thống CSDL quốc gia về xử lý VPHC được đánh giá là sẽ cơ bản khắc phục được những hạn chế, tồn tại phát sinh trong quá trình thực hiện quản lý về xử lý VPHC. Theo Nghị định số 20/2016/NĐ-CP quy định CSDL quốc gia về xử lý VPHC là tập hợp dữ liệu về xử lý VPHC được xây dựng, cập nhật, duy trì, khai thác và sử dụng thông qua phương tiện điện tử, nhằm phục vụ công tác quản lý nhà nước về xử lý VPHC và đấu tranh phòng, chống vi phạm pháp luật. CSDL quốc gia về xử lý VPHC được xây dựng tập trung, thống nhất, sử dụng chung trên phạm vi toàn quốc. Thông tin trong CSDL quốc gia về xử phạt VPHC bao gồm: Quyết định và thi hành quyết định xử phạt, áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả (nếu có), biện pháp xử lý hành chính, biện pháp quản lý tại gia đình. Từ hệ thống này, các cơ quan quản lý nhà nước nói chung, cơ quan có trách nhiệm quản lý công tác thi hành pháp luật về xử lý VPHC sẽ có đủ các thông tin, dữ liệu tổng thể, thống nhất, chính xác và nhanh chóng về xử lý VPHC. Đặc biệt, CSDL sẽ phục vụ thiết thực cho công tác nghiên cứu, xây dựng, hoàn thiện pháp luật về xử lý VPHC, bảo đảm tính khả thi, hiệu quả của các văn bản quy định về xử lý VPHC được ban hành. Cũng nhờ đó, hỗ trợ tối đa việc nghiên cứu, đề xuất, đưa ra các chính sách, biện pháp quản lý nhà nước, quản lý xã hội phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội.
Tuy nhiên, do đặc thù là nguồn CSDL cung cấp một cách đầy đủ, hoàn thiện, thống nhất về thông tin xử lý VPHC nên công tác bảo đảm an toàn, bảo mật phải luôn được coi trọng và đặt lên hàng đầu. Chính vì vậy những hành vi bị nghiêm cấm về lĩnh vực này được quy định trong Nghị định số 20/2016/NĐ-CP bao gồm: Truy cập trái phép vào CSDL quốc gia về xử lý VPHC; Cản trở hoặc ngăn chặn trái phép quá trình truyền, gửi, nhận dữ liệu; Làm sai lệch hoặc thay đổi, xóa, hủy dữ liệu trái phép; Cung cấp thông tin trái pháp luật hoặc lợi dụng việc cung cấp thông tin về xử lý VPHC để trục lợi; Phá hoại cơ sở hạ tầng kỹ thuật, thông tin hoặc phát tán vi-rút máy tính; Sử dụng thông tin khai thác từ CSDL quốc gia về xử lý VPHC không đúng mục đích... Bên cạnh đó, để hệ thống CSDL quốc gia về xử lý VPHC nhanh chóng đi vào hoạt động, cần thiết phải bảo đảm thực hiện đồng bộ, kịp thời, chất lượng các yếu tố về con người cũng như cơ sở vật chất phục vụ lưu trữ, truyền tải, trích xuất dữ liệu. Trong thời gian tới, sau khi có chủ trương, hướng dẫn cụ thể từ Bộ Tư pháp, sở Tư pháp sẽ tham mưu tới UBND tỉnh cũng như các cơ quan quản lý nhà nước nói chung các phương án về tập huấn kỹ năng cho cán bộ phụ trách cũng như công tác chuẩn bị cơ sở vật chất.
Qua nội dung của Nghị định số 20/2016/NĐ-CP, CSDL quốc gia về xử lý VPCH đi vào hoạt động sẽ trở thành bước ngoặt quan trọng trong công tác quản lý, theo dõi thi hành, xây dựng pháp luật về xử lý VPHC. Tuy nhiên, do tính chất phức tạp liên quan đến nội dung thông tin cần cập nhật, trách nhiệm của các cơ quan có liên quan trong việc xây dựng, cập nhật thông tin, nguồn nhân lực để triển khai thực hiện, xác định giá trị pháp lý của CSDL, tính bảo mật thông tin cá nhân, kinh phí, nhân lực để triển khai, việc tích hợp những thông tin của CSDL này với CSDL quốc gia về dân cư… nên việc xây dựng CSDL đang được gấp rút từng bước thực hiện.
                                                                                                       Cẩm Tú