Trong quá trình chiến đấu, bảo vệ và xây dựng đất nước, thanh niên luôn là lực lượng xung kích cách mạng, Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh là đội dự bị tin cậy của Đảng. Khi đề cập đến vai trò của đoàn thanh niên trong trong thời kỳ mới, Nghị quyết Trung ương 4 - khóa VII của Đảng Cộng Sản Việt Nam xác định: “Hình thành một hệ thống con người mới, có lý tưởng cao đẹp, có ý thức trách nhiệm công dân, có tri thức, có sức khỏe và lao động giỏi, sống có văn hóa và tình nghĩa, giàu lòng yêu nước và tinh thần quốc tế chân chính. Cổ vũ thanh niên Việt Nam nuôi dưỡng hoài bão lớn, tự cường dân tộc, năng động, sáng tạo, làm chủ khoa học và công nghệ mới, vươn lên ngang tầm thời đại, sánh vai cùng thanh niên các nước trên thế giới”. Đó cũng chính là việc “hình thành một lớp thanh niên nam nữ ưu tú, vững vàng về chính trị, kiên định con đường xã hội chủ nghĩa, tiêu biểu cho thế hệ trẻ, trở thành những nhà lãnh đạo, quản lý , kinh doanh giỏi, những chuyên gia xuất sắc trên mọi lĩnh vực của xã hội, những tri thức uyên bác chiếm lĩnh đỉnh cao của khoa học, những văn nghệ sĩ có tài năng, những người lao động có tay nghề cao” (trích văn kiện Hội nghị TW4 - khóa VII, năm 1993). Nghị quyết số 25-NQ/TW ngày 25/7/2008 của Ban Chấp hành Trung ương “Về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh niên thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá” nhấn mạnh: “Thanh niên là rường cột của nước nhà, chủ nhân tương lai của đất nước, là lực lượng xung kích trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, một trong những nhân tố quyết định sự thành bại của sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, hội nhập quốc tế và xây dựng chủ nghĩa xã hội. Thanh niên được đặt ở vị trí trung tâm trong chiến lược bồi dưỡng, phát huy nhân tố và nguồn lực con người. Chăm lo, phát triển,thanh niên vừa là mục tiêu, vừa là động lực bảo đảm cho sự ổn định và phát triển vững bền của đất nước.” Thể chế hóa đường lối của Đảng, ngày 30/12/2011, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 2474/QĐ-TTg phê duyệt Chiến lược phát triển thanh niên Việt Nam giai đoạn 2011 - 2020.
Đối với ngành Tư pháp, nhận thức được tầm quan trọng của thanh niên và công tác thanh niên, Ban cán sự Đảng, Đảng ủy và Lãnh đạo Bộ Tư pháp đã luôn quan tâm, chỉ đạo sát sao và coi đây là một bộ phận cấu thành trong tổng thể chiến lược phát triển của Bộ, Ngành. Ngày 28/8/2012, Bộ Tư pháp đã cụ thể hóa nhiệm vụ của mình trong công tác thanh niên với việc ban hành Chương trình phát triển thanh niên Bộ Tư pháp giai đoạn 2011 - 2020 và Kế hoạch thực hiện Chương trình Phát triển thanh niên Bộ Tư pháp giai đoạn 2012 - 2015 (kèm theo Quyết định số 2442/QĐ-BTP và 2443/QĐ-BTP).
Đối với Tổng cục Thi hành án dân sự, là đơn vị được thành lập trên cơ sở nâng cấp Cục Thi hành án dân sự thành Tổng cục Thi hành án dân sự đặt ra nhiều thuận lợi nhưng cũng không ít khó khăn thách thức, trong đó có cả vấn đề về tổ chức bộ máy, con người đến các tổ chức đoàn thể chính trị. Trong bối cảnh đó, nhận thức rõ vị trí, vai trò, tầm quan trọng của đội ngũ đoàn viên, thanh niên nên những năm qua, cũng như trong 2 năm gần đây, Đảng ủy, Lãnh đạo Tổng cục luôn đánh giá cao vai trò của Ban Chấp hành và toàn thể đoàn viên thanh niên Tổng cục trong việc phát huy sức trẻ, trí tuệ, nhiệt huyết để hoàn thành các nhiệm vụ được giao, tổ chức và tham gia nhiều hoạt động phong trào có ý nghĩa. Đoàn thanh niên đã phát huy tốt vai trò nòng cốt chính trị trong cán bộ công chức thanh niên, chủ động, phối hợp với Đảng ủy bồi dưỡng lý tưởng đạo đức cách mạng cho đoàn viên thanh niên thông qua việc thực hiện cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, nghiên cứu, kiểm điểm theo tinh thần Nghị quyết Trung ương IV; tham gia tích cực, nhiệt tình, sôi nổi các phong trào “uống nước nhớ nguồn”, phong trào tình nguyện, hiến máu nhân đạo, văn hóa, văn nghệ, thể dục, thể thao và đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận. Đoàn thanh niên cũng đã tăng cường giao lưu, học hỏi kinh nghiệm về công tác thi hành án dân sự thông qua các chương trình hướng về cơ sở. Quan trọng hơn nữa, đoàn viên thanh niên của Tổng cục chính là những cán bộ trẻ, tâm huyết với công việc, đóng góp một phần quan trọng trong việc hoàn thành nhiệm vụ chính trị, công tác chuyên môn của cơ quan. Công tác thi hành án dân sự của toàn Ngành các năm qua được giữ vững. Năm 2012, mặc dù gặp nhiều khó khăn do nền kinh tế suy giảm, số việc và tiền phải thi hành đều tăng, nhưng công tác Thi hành án dân sự đã đạt được nhiều kết quả đáng khen ngợi (vượt 3,58% chỉ tiêu được giao về việc và 6,97% chỉ tiêu được giao về tiền); nhiều văn bản pháp luật do Tổng cục chủ trì hoặc tham mưu xây dựng được ban hành; nhiều vụ việc phức tạp, khiếu nại tố cáo kéo dài được giải quyết; các công tác tổ chức cán bộ, tài chính, văn phòng... đều tiến bộ, đi vào nề nếp. Có được kết quả này không thể không kể đến vai trò của đoàn viên thanh niên trong đơn vị.
Tuy nhiên, so với yêu cầu thì vai trò của đoàn viên thanh niên vẫn còn có những hạn chế, chưa tương xứng với tiềm năng, thế mạnh của lực lượng này. Vẫn còn tồn tại một số đoàn viên thiếu lý tưởng, hoài bão, ngại tham gia các hoạt động xã hội và tập thể, ý thức rèn luyện và phấn đấu chưa rõ nét... Hoạt động của tổ chức đoàn còn hình thức, ít hiệu quả, chưa đáp ứng được tâm tư nguyện vọng của đoàn viên. Đội ngũ cán bộ đoàn tại cơ sở chưa chủ động, sáng tạo, năng lực tham mưu của một số ít cán bộ đoàn chưa phát huy đầy đủ. Một số cấp ủy đảng chưa quan tâm đúng mức tới công tác đoàn và phong trào thanh niên. Công tác quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng và sử dụng cán bộ trẻ chưa thực sự được coi trọng. Nguyên nhân chủ yếu của những hạn chế nêu trên là do công tác chuyên môn còn nặng nề, chưa tạo động lực để cán bộ trẻ nghiên cứu khoa học, chưa có điều kiện, thời gian để thực hiện hiệu quả và chất lượng các hoạt động phong trào; kinh phí cho công tác thanh niên còn chưa được quan tâm; Đảng ủy, Lãnh đạo cũng như chính Ban chấp hành đoàn của Tổng cục chưa thật sự quan tâm sâu sắc đến công tác thanh niên. Đây chính là thách thức đặt ra để Đảng ủy, Lãnh đạo Tổng cục và Đoàn thanh niên nghiên cứu, đề xuất những giải pháp hiệu quả nhằm loại bỏ những nguyên nhân đã nêu và khắc phục những hạn chế, tồn tại trong công tác thanh niên của Tổng cục trong thời gian tới. Đặc biệt trong bối cảnh năm 2013, hệ thống Thi hành án dân sự kỷ niệm 67 năm ngày truyền thống của Ngành, 20 năm chuyển giao công tác thi hành án dân sự từ Tòa án sang cơ quan thuộc Chính phủ. Nghị quyết 37/2012/QH13 ngày 23/11/2012 của Quốc hội về công tác phòng, chống vi phạm pháp luật và tội phạm, công tác của Viện kiểm sát nhân dân, của Tòa án nhân dân và công tác Thi hành án năm 2013 cũng đặt lên vai ngành Thi hành án dân sự nhiều trọng trách hơn. Thêm vào đó, Tổng cục Thi hành án dân sự cũng chịu trách nhiệm trước Bộ Tư pháp trong việc triển khai thực hiện Chương trình phát triển thanh niên Bộ Tư pháp giai đoạn 2011 - 2020 và Kế hoạch thực hiện Chương trình Phát triển thanh niên Bộ Tư pháp giai đoạn 2012 - 2015 trong toàn Ngành.
Để thực hiện có hiệu quả những yêu cầu và nhiệm vụ trên, tôi cho rằng, Đoàn thanh niên Tổng cục Thi hành án dân sự phải tiếp tục phát huy vai trò xung kích, thực sự là lực lượng quan trọng trong việc nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác của ngành và của Tổng cục, trong đó cần lưu ý một số vấn đề sau:
Thứ nhất, phải thực sự đổi mới công tác sinh hoạt đoàn, phải hướng các hoạt động phong trào của Đoàn thanh niên không chỉ ở bề nổi mà phải đi vào chiều sâu. Nâng cao sức hấp dẫn của các phong trào, đặc biệt chú trọng hướng các hoạt động của đoàn gắn liền với việc thực hiện các nhiệm vụ chính trị, chuyên môn nghiệp vụ. Tạo điều kiện để đoàn viên tích lũy kỹ năng sống, kỹ năng làm việc, nâng cao kiến thức chuyên môn nghiệp vụ, từ đó tích cực, hăng hái tham gia vào quá trình cải cách tư pháp, cải cách hành chính, xây dựng môi trường làm việc chuyên nghiệp, hiện đại.
Đoàn thanh niên Tổng cục cần đóng vai trò đầu tàu gương mẫu, hướng dẫn và thúc đẩy hoạt động của tổ chức đoàn các cơ quan thi hành án dân sự địa phương; chủ động triển khai các hoạt động hướng về cơ sở.
Thứ hai, phải tiếp tục đẩy mạnh và nâng cao chất lượng trong công tác giáo dục chính trị, tư tưởng; thực hiện có chiều sâu cuộc vận động tuổi trẻ “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” bằng các hình thức đa dạng, phù hợp; kết hợp biểu dương kịp thời các mô hình tiên tiến, các cá nhân xuất sắc trong các phong trào.
Thứ ba, Ban chấp hành Đoàn phải thực sự là cầu nối giữa Đảng ủy, Lãnh đạo Tổng cục với công tác thanh niên và tuổi trẻ của Tổng cục. Cần tích cực, chủ động tham mưu, đề xuất, lập kế hoạch, tìm kiếm tài trợ và lập dự trù kinh phí kịp thời để tổ chức thực hiện các hoạt động phong trào thiết thực, có ý nghĩa.
Thứ tư, mỗi đoàn viên thanh niên cần nhận thức sâu sắc hơn nữa vị trí, vai trò, sứ mệnh của mình, nâng cao ý thức trách nhiệm, không ngừng nỗ lực, phấn đấu học tập, tu dưỡng, rèn luyện nâng cao trình độ tri thức, đạo đức cách mạng, đi đầu trong các hoạt động phong trào, nghiên cứu khoa học, thực hiện nhiệm vụ được giao, góp phần vào thắng lợi chung của toàn đơn vị.
Thứ năm, sớm kiện toàn tổ chức của Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh Tổng cục Thi hành án dân sự để thực hiện nhiệm vụ của một cơ sở đoàn. Theo đó, cần sớm thành lập các chi đoàn trực thuộc cơ sở đoàn; lựa chọn ra những cán bộ công chức trẻ, thực sự có trình độ, năng lực, phẩm chất đạo đức, năng động, sáng tạo, nhiệt tình, tâm huyết, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, có khả năng tập hợp tuổi trẻ để làm nòng cốt cho công tác đoàn, nâng cao chất lượng hoạt động đoàn trong Tổng cục.
Đoàn thanh niên phải phát huy năng lực, tích cực, chủ động tham mưu có hiệu quả cho Đảng ủy, Lãnh đạo Tổng cục trong công tác thanh niên và các công tác có liên quan để tạo nên sức mạnh tổng hợp trong toàn Đảng bộ, toàn Tổng cục. Chú trọng hơn nữa đến việc phát hiện, bồi dưỡng, giới thiệu đoàn viên ưu tú cho Đảng, tạo môi trường cho các đảng viên trẻ được hoạt động, cọ xát thực tiễn.
Về phần mình, Đảng ủy, Lãnh đạo Tổng cục Thi hành án dân sự sẽ tiếp tục quan tâm, chăm lo hơn nữa đến công tác thanh niên; tạo điều kiện cho các đoàn viên thanh niên thực hiện nhiệm vụ; phát hiện, bồi dưỡng các đoàn viên thanh niên ưu tú; mạnh dạn giao cho họ những nhiệm vụ quan trọng, nâng cao tỉ lệ cán bộ trẻ trong toàn Ngành.
Đảng ủy, Lãnh đạo Tổng cục Thi hành án dân sự tin tưởng sâu sắc vào sự trưởng thành của tuổi trẻ, đoàn viên thanh niên Tổng cục Thi hành án dân sự trong thời gian tới và mong muốn rằng công tác đoàn và phong trào thanh niên của Tổng cục nói riêng và ngành Thi hành án dân sự nói chung sẽ tiếp tục gặt hái được nhiều thành tích hơn nữa, xứng đáng với niềm tin của toàn Ngành.
Nhân dịp tháng thanh niên năm 2013 và chuẩn bị chào mừng 20 năm công tác thi hành án dân sự được chuyển giao từ Tòa án sang Chính phủ (1993 - 2013), tôi xin gửi lời chúc sức khỏe, hạnh phúc, thành công tới các đoàn viên, thanh niên của hệ thống Thi hành án dân sự nói chung và của cơ quan Tổng cục Thi hành án dân sự nói riêng. Bằng sức trẻ, trí tuệ và nhiệt huyết của mình, tôi chúc các bạn sẽ là những người xung kích, đi đầu, cống hiến nhiều hơn nữa vì sự nghiệp Thi hành án dân sự./.
Nguyễn Văn Sơn