Ngày đầu tiên, Đoàn đã viếng thăm nhà tù Sơn La, nằm trên đỉnh đồi Khau Cả, gần trung tâm thị xã Sơn La, do thực dân Pháp xây dựng và hoàn thành năm 1908. Từ năm 1930 đến tháng 12-1944, đã có 1.007 chiến sĩ cộng sản và người yêu nước Việt Nam bị giam cầm ở đây. Nhà tù Sơn La ghi dấu ý chí kiên cường bất khuất và tinh thần lạc quan của nhiều thế hệ chiến sĩ cách mạng, nơi gắn liền với tên tuổi của người chiến sỹ cách mạng Tô Hiệu:
“Rớt xuống trang thơ tôi
Cánh hoa đào phớt đỏ
Chiều Sơn La lặng gió
Tôi nghe hoa thì thầm
............................
Trang thơ tôi đằm lại
Giữa nhà tù Sơn La
Tô Hiệu ơi có phải
Anh về cùng mùa hoa?".
Trong hành trình trở về chiến trường xưa, Đoàn đã về thăm lại Điện Biên Phủ. Điện Biên Phủ là chiến dịch lớn nhất trong chiến tranh Đông Dương diễn ra tại lòng chảo Mường Thanh tỉnh Điên Biên, giữa Quân đội nhân dân Việt Nam với quân viễn chinh Pháp. Kết quả từ ngày 13/3 đến ngày 7/5/1954, quân ta đã tiêu diệt và bắt sống toàn bộ sĩ quan và binh lính trong tập đoàn cứ điểm. Diệt 2.298 tên, bắt 11.721 tên, trong đó có toàn bộ Bộ Tham mưu, thu toàn bộ vũ khí, phương tiện chiến tranh trong tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ. Về phía ta có 4.020 cán bộ chiến sĩ hy sinh, 792 người mất tích, 9.691 người bị thương. Chiến thắng Điện Biên Phủ là đỉnh cao cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, tạo cơ sở đi đến ký Hiệp định Giơ-ne-vơ về chấm dứt chiến tranh lập lại hòa bình ở Đông Dương. Miền Bắc nước ta hoàn toàn giải phóng, trở thành hậu phương vững chắc cho cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước giải phóng miền Nam thống nhất đất nước. Với chiến thắng Điện Biên Phủ, lần đầu tiên trong lịch sử nước thuộc địa nhỏ yếu đã đánh thắng một nước thực dân hùng mạnh. Chiến thắng Điện Biên Phủ đã được ghi vào lịch sử dân tộc như một Bạch Đằng, một Chi Lăng hay một Đống Đa trong thế kỷ XX, và đã đi vào lịch sử thế giới như một chiến công chói lọi đột phá thành trì của hệ thống nô dịch thuộc địa của chủ nghĩa đế quốc.
Tại nơi đây, Đoàn đã đến thăm di tích Lịch sử Quốc gia Điện Biên; Đồi A1; Hầm chỉ huy tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ; Sở chỉ huy chiến dịch Điện Biên Phủ; Lán ở và làm việc của Đại tướng Võ Nguyên Giáp – Tổng Tư lệnh Quân đội nhân dân Việt Nam, kiêm Chỉ huy trưởng Chiến dịch Điện Biên Phủ…Trước không khí đầy xúc động, thiêng liêng, Đoàn thắp nén tâm nhang tưởng niệm, tri ân các Anh hùng, liệt sỹ tại Nghĩa trang A1, thành phố Điện Biên, nơi yên nghỉ của các Anh hùng, liệt sỹ hy sinh trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp - là một trong 3 Nghĩa trang liệt sỹ cấp quốc gia thuộc tỉnh Điện Biên. Nghĩa trang A1 có 644 ngôi mộ liệt sỹ, trong đó có phần mộ của những người Anh hùng trong chiến dịch Điện Biên Phủ mà tên tuổi lẫy lừng đã đi vào lịch sử, như: Trần Can, Tô Vĩnh Diện, Bế Văn Đàn, Phan Đình Giót...
Trong nền nhạc Hồn tử sỹ trầm hùng trang nghiêm, Đoàn Chi hội cựu chiến binh Cục Thi hành án dân sự thành phố Hà Nội đã dâng lên vòng hoa mang dòng chữ “Đời đời nhớ ơn các Anh hùng, liệt sỹ” và kính cẩn nghiêng mình trước Đài tưởng niệm để bày tỏ lòng kính trọng những người con ưu tú của dân tộc đã anh dũng hy sinh vì Tổ quốc, vì nhân dân; thể hiện sâu sắc đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”; nguyện phát huy truyền thống, tiếp bước cha anh, chung tay góp sức xây dựng đất nước phồn vinh thịnh vượng.
Đợt sinh hoạt chuyên đề này là dịp để cán bộ, công chức, cựu chiến binh thêm một lần hiểu biết về ý nghĩa, tầm vóc của chiến thắng Điện Biên. Đó là một trong những trang sử đẹp nhất, hào hùng nhất lịch sử chống giặc ngoại xâm, giành độc lập dân tộc của nhân dân ta dưới sự lãnh đạo của Đảng và Bác Hồ kính yêu./.
Nguyễn Văn Dụng