Thi hành xong 448.680 việc tương đương 43.472 tỷ đồng
Trình bày Báo cáo của Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long khẳng định, năm 2019, Chính phủ đã quyết liệt chỉ đạo thực hiện công tác thi hành án dân sực (THADS), thi hành án hình sự (THAHS), quản lý nhà nước về theo dõi thi hành án hành chính (THAHC) theo các chỉ tiêu Nghị quyết của Quốc hội. “Với những kết quả đạt được, có thể khẳng định công tác thi hành án tiếp tục có những chuyển biến, qua đó góp phần bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân, bảo đảm an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội, quyền con người, quyền công dân và phát triển kinh tế - xã hội của đất nước”, Bộ trưởng Lê Thành Long nhấn mạnh.
Báo cáo cụ thể, Bộ trưởng Lê Thành Long cho biết, đối với công tác thi hành án dân sự, trong năm 2019, tổng số việc phải thi hành trong năm là: 868.984 việc. Trong đó: 660.124 việc có điều kiện, thi hành xong 448.680 việc (tăng 5.768 việc). Về tiền, tổng số tiền phải thi hành: trên 250.597 tỷ đồng. Trong đó: trên 161.648 tỷ đồng có điều kiện; Thi hành xong trên 43.472 tỷ đồng (tăng trên 18.391 tỷ đồng); Số chuyển kỳ sau 420.304 việc, tương ứng với hơn 207.125 tỷ đồng. Liên quan đến việc thực hiện Nghị quyết số 69/2018/QH14 thu hồi các khoản nợ của tổ chức tín dụng, đã thi hành xong: 3.302 việc, thu được trên 18.721 tỷ đồng.
Theo Bộ trưởng Lê Thành Long trong thời gian qua, công tác xác minh, phân loại điều kiện thi hành án, ra quyết định về việc chưa có điều kiện thi hành án và đăng tải công khai thông tin về tên, địa chỉ, nghĩa vụ phải thi hành án của người phải thi hành án chưa có điều kiện thi hành trên Cổng, Trang thông tin điện tử THADS tiếp tục thực hiện nghiêm. Cơ quan THADS cũng đã ra quyết định áp dụng biện pháp cưỡng chế đối với 7.912 trường hợp. Đối với các vụ việc phức tạp, kéo dài, Bộ Tư pháp đã tiếp tục phối hợp với chính quyền địa phương tập trung giải quyết một số vụ việc được giải quyết dứt điểm như vụ bà Nguyễn Thị Hiền (Kiên Giang), vụ bà Vũ Minh Trang (Hà Nội), vụ bà Đoàn Thị Lan (Bình Định).
 Về công tác theo dõi thi hành án hành chính, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long cho biết, trong năm đã thực hiện theo dõi 551 bản án, quyết định của Tòa án; ban hành văn bản thông báo về trách nhiệm tự nguyện thi hành án đối với 491 việc; đăng tải công khai 112 Quyết định buộc thi hành án; tổ chức làm việc với người phải thi hành án 209 việc; kiến nghị xử lý đối với 44 trường hợp. Cơ quan THA đã thi hành xong 215 việc, trong đó thi hành xong 32/50 việc người phải thi hành án là Chủ tịch UBND, UBND chưa thi hành án từ năm 2017.
          Thẳng thắn nêu lên những nguyên nhân hạn chế còn tồn tại, Bộ trưởng Lê Thành Long cho biết, hiện tại vẫn chưa có biện pháp xử lý phù hợp đối với số việc, tiền chưa có điều kiện. Cùng với đó, kết quả tổ chức thi hành các vụ việc liên quan đến tội phạm tham nhũng, kinh tế còn thấp, chưa đạt kết quả mong muốn. Vẫn còn một số bất cập giữa quy định pháp luật với thực tiễn thi hành, như: Cơ chế xử lý việc không có điều kiện thi hành; đăng ký, quản lý tài sản, thu nhập; thẩm định giá, bán đấu giá tài sản, chế tài xử lý chưa nghiêm đối với các trường hợp chống đối. Chưa có cơ chế cưỡng chế thi hành án đối với các trường hợp không tự nguyện chấp hành án hành chính.
Cần phong tỏa tài khoản, tài sản của các tội phạm ngay từ giai đoạn điều tra
Theo Bộ trưởng Lê Thành Long, nguyên nhân chủ yếu đó là, số việc và tiền thụ lý ngày càng nhiều và tiếp tục tăng cao (tăng 36,56% về tiền). Trong khi, số việc, tiền tồn đọng qua nhiều năm, chưa có điều kiện thi hành ngày càng tăng. Nhiều vụ án kinh tế - tham nhũng có tính chất nghiêm trọng, giá trị phải thi hành rất lớn nhưng tài sản bảo đảm giá trị quá nhỏ, hoặc có tình trạng pháp lý phức tạp; thể chế về thu hồi tài sản trong các vụ án tham nhũng, kinh tế còn chưa đồng bộ, thống nhất. Hoạt động tín dụng tại một số ngân hàng còn thiếu chặt chẽ (giá tài sản thế chấp được thẩm định để cho vay cao hơn nhiều lần so với thực tế); tài sản không đúng như hồ sơ thế chấp. “Cùng với đó, trên 90% các bản án, quyết định về hành chính được thi hành thuộc lĩnh vực quản lý nhà nước về đất đai - là lĩnh vực phức tạp, việc thi hành thường bị kéo dài. Tính chủ động, trách nhiệm trong việc chấp hành pháp luật TTHC và THAHC ở một số địa phương chưa cao”, Bộ trưởng Lê Thành Long thông tin.
Trong thời gian tới để triển khai hiệu quả hơn nữacông tác thi hành án, Bộ trưởng Lê Thành Long cho biết, Chính phủ đề nghị các cơ quan của Quốc hội, các Đoàn đại biểu Quốc hội, Đại biểu Quốc hội tiếp tục quan tâm, tăng cường giám sát theo thẩm quyền, theo chuyên đề đối với công tác THADS, THAHC, THAHS. Theo đó, chỉ đạo các cơ quan tiến hành tố tụng tăng cường các biện pháp kê biên, phong tỏa tài khoản, tài sản của các đối tượng phạm tội ngay từ giai đoạn điều tra để phòng ngừa, hạn chế tẩu tán tài sản; Quan tâm phê duyệt ngân sách xây dựng kho vật chứng đối với các đơn vị chưa được đầu tư; bổ sung ngân sách đầu tư xây dựng các cơ sở giam giữ và trang bị phương tiện, kỹ thuật, công cụ phục vụ bảo đảm an ninh, an toàn các cơ sở giam giữ
Chính phủ cũng đề nghị Ngành Tòa án quan tâm hơn đến tính khả thi của bản án, quyết định; khắc phục việc tuyên nghĩa vụ liên đới bồi hoàn không rõ tỷ lệ trong các bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật. Đối với VKSND các cấp đề nghị tăng cường kiểm sát hoạt động điều tra, truy tố, xét xử, đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật và tính khả thi khi thi hành án; kiểm sát chặt chẽ hoạt động THADS ngay từ giai đoạn thụ lý thi hành án; phối hợp với cơ quan chức năng kiên quyết lập hồ sơ xử lý nghiêm các đối tượng trốn tránh, chây ỳ, chống đối việc thực hiện nghĩa vụ thi hành án./.