Công tác Thi hành án dân sự (THADS) là một trong những lĩnh vực phức tạp, liên quan trực tiếp đến các cá nhân, cơ quan, tổ chức và thường là trái ngược nhau về quyền và lợi ích (bên được thi hành án và bên phải thi hành án). Do vậy, đây là một lĩnh vực phát sinh nhiều đơn, thư khiếu nại, tố cáo về những vấn đề có liên quan đến quyết định, hành vi của Chấp hành viên, Thủ trưởng cơ quan THADS. Nhận thức được điều này, thời gian qua, Cục THADS tỉnh đã quán triệt, triển khai chỉ đạo các cơ quan THADS trong tỉnh thực hiện nghiêm túc công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo theo quy định của Luật Tiếp Công dân, Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo; chỉ đạo các đơn vị ban hành quy chế tiếp công dân, bố trí địa điểm, có lịch tiếp công dân của lãnh đạo đơn vị và phân công cán bộ trực tiếp tiếp công dân theo quy định. Nơi tiếp công dân được niêm yết đầy đủ nội quy tiếp công dân, hướng dẫn về quy trình tiếp công dân, giải quyết KNTC, lịch tiếp công dân... Thông qua việc tiếp dân, các cơ quan THADS trong tỉnh còn chú trọng công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật để người KNTC hiểu biết rõ hơn về quyền, nghĩa vụ của mình.Cục trưởng Cục THADS tỉnh không chỉ tiếp công dân định kỳ hàng tháng mà còn trực tiếp tiếp công dân đối với những vụ việc khó khăn, phức tạp để định hướng giải quyết. Các đơn thư KNTC thuộc thẩm quyền đều được giải quyết đúng quy định, bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của công dân góp phần ổn định an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh nhà.
Để công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo đi vào nề nếp, đạt hiệu quả, Cục THADS tỉnh đã ban hành các văn bản chỉ đạo với nội dung cụ thể, sâu sát, phù hợp với tình hình thực tế của công tác THADS. Lãnh đạo Cục đã quan tâm, chỉ đạo, phân công trách nhiệm cho các đồng chí trong lãnh đạo theo dõi các mảng công tác trong đó có công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo, gắn với cải cách hành chính, đấu tranh phòng, chống tham nhũng, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí; coi hiệu quả giải quyết khiếu nại, tố cáo là tiêu chuẩn quan trọng để đánh giá năng lực, hiệu quả công tác của cấp ủy, người đứng đầu đơn vị.
Lãnh đạo Cục thường xuyên theo dõi, chỉ đạo, đôn đốc các cơ quan THADS trong tỉnh thực hiện đúng quy định pháp luật, nâng cao trách nhiệm của người đứng đầu trong việc tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân.Thủ trưởng đơn vị trực tiếp tiếp công dân định kỳ, đột xuất theo Luật Tiếp công dân; tổ chức đối thoại, lắng nghe ý kiến của công dân, làm cơ sở cho việc chỉ đạo, xử lý, giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh của công dân. Khi phát sinh khiếu nại, tố cáo đông người, phức tạp, các đồng chí lãnh đạo đã kịp thời chỉ đạo giải quyết, kết hợp việc làm rõ nội dung khiếu nại, tố cáo với việc vận động, thuyết phục công dân chấp hành đúng quy định pháp luật không để phát sinh tình hình phức tạp. Khi có khiếu nại, tố cáo, người đứng đầu đã thể hiện tinh thần trách nhiệm, giải quyết đúng thời hạn, đúng pháp luật, tránh việc khiếu nại, tố cáo kéo dài, vượt cấp.Do thực hiện có hiệu quả công tác tiếp dân, kịp thời giải quyết đơn thư KNTC, vì vậy, hiện tại Cục THADS tỉnhkhông có vụ việc khiếu nại, tố cáo phức tạp, kéo dài xác định theo tiêu chí tại Quyết định số 1397/QĐ-TCTHADS ngày 30/12/2016 của Tổng cục THADS.
Kết quả, 10 tháng năm 2020, các cơ quan THADS trong tỉnh đã tiếp 14 lượt công dân trong các phiên tiếp dân, trong đó: 02 lượt tiếp công dân để giải quyết khiếu nại, 01 lượt tiếp công dân để giải quyết tố cáo, 01 lượt tiếp công dân để giải quyết đề nghị, kiến nghị, phản ánh. Ở các Chi cục có 10 lượt, trong đó: 08 lượt tiếp công dân để giải quyết khiếu nại, 02 lượt tiếp công dân để giải quyết đề nghị, kiến nghị, phản ánh. Số đơn khiếu nại, tố cáo về THADS trong toàn tỉnh nhận được là 17 đơn (04 đơn khiếu nạivà 03 đơn tố cáo). Số đơn khiếu nại thuộc thẩm quyền của Cục THADS tỉnh là 02 đơn đã giải quyết xong. Số đơn khiếu nại thuộc thẩm quyền của các Chi cục THADS là 12 đơn, đã giải quyết xong 11 đơn, 01 đơn khiếu nại chuyển kỳ sau.Số đơn tố cáo thuộc thẩm quyền giải quyết của Cục THADS tỉnh 02 đơn đã giải quyết xong. Số đơn tố cáo thuộc thẩm quyền giải quyết của các Chi cục THADS 01 đơn đã giải quyết xong.
Hầu hết đơn KNTC thường liên quan đến việc chấp hành viên chậm tổ chức thi hành vụ việc. Có nhiều đương sự cố tình lợi dụng việc KNTC để né tránh, kéo dài nghĩa vụ thi hành án, gây khó khăn cho cơ quan THADS; trên thực tế, có một số đơn KNTC là chính đáng, đúng quy định và phù hợp do quá trình thực hiện nhiệm vụ, một số chấp hành viên còn có sai sót ảnh hưởng đến quyền, lợi ích hợp pháp của các bên. Một số chấp hành viên chưa nêu cao tinh thần trách nhiệm, chưa chủ động, tích cực trong công việc; một số vụ việc có khó khăn, vướng mắc trong quá trình tổ chức thi hành án nhưng chấp hành viên chưa kịp thời báo cáo lãnh đạo đơn vị để chỉ đạo tháo gỡ dẫn đến vụ việc để kéo dài, gây bức xúc dẫn đến việc khiếu nại.
Để nâng cao hiệu quả công tác tiếp công dân, giải quyết KNTC, trong thời gian tới cần nhận thức sâu sắc vị trí, vai trò của công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo; bố trí công chức có phẩm chất, năng lực, kinh nghiệm thực hiện việc tiếp công dân thường xuyên. Lãnh đạo đơn vị trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo và chịu trách nhiệm về công tác tiếp dân, tình hình khiếu nại, tố cáo. Thực hiện nghiêm túc chế độ tiếp công dân thường xuyên, định kỳ, đột xuất theo quy định của Luật Tiếp công dân; gắn việc tiếp công dân với việc giải quyết các khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh của công dân;chỉ đạo khắc phục triệt để những tồn tại, hạn chế và tăng cường hướng dẫn, kỹ năng giải quyết KNTC; bảo đảm giải quyết đúng thời hạn, đúng quy định pháp luật, thuộc thẩm quyền. Phải nêu cao trách nhiệm của người đứng đầu và tăng cường công tác kiểm tra, phát hiện kịp thời, xử lý nghiêm các vi phạm trong THADS.
Đối với những vụ việc KNTC phức tạp, kéo dài cần xây dựng kế hoạch giải quyết cụ thể; nếu có phát sinh thì phải kịp thời thực hiện theo Quyết định số 1397/QĐ-TCTHADS của Tổng Cục trưởng Tổng cục THADS về việc quy định tạm thời tiêu chí xác định việc KNTC về THADS phức tạp, kéo dài và trách nhiệm tổ chức thực hiện. Tăng cường kiểm tra chuyên đề và kiểm tra đột xuất đối với đơn vị mà Thủ trưởng chưa phát huy được vai trò của người đứng đầu trong công tác tiếp công dân, giải quyết KNTC, có KNTC vượt cấp. Thực hiện nghiêm việc tiếp nhận và xử lý thông tin phản ánh, kiến nghị qua đường dây nóng của từng đơn vị để hỗ trợ hiệu quả công tác tiếp công dân, giải quyết KNTC.
Hiện nay,công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo được xem là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của Hệ thống THADS, làm tốt nhiệm vụ này, các cơ quan thi hành án dân sự trên địa bàn tỉnh sẽ góp phần vào việc hoàn thành nhiệm vụ chung của ngành, của địa phương.
Nga Đoàn - Phòng KT, GQKNTC