Thi hành án dân sự Thành phố Hồ Chí Minh "Gặp khó" trong thi hành án dân sự trước tình hình dịch bệnh Covid-19

Trong 11 tháng qua (tính từ ngày 1/10/2020 đến ngày 31/8/2021), tổng số việc giải quyết là 88.050 việc, giảm 11.481 việc so với cùng kỳ năm 2020, tương đương giảm 11,54% .Về tiền, tổng số tiền giải quyết trên 104.885 tỷ đồng, giảm gần 6.009 tỷ đồng so với cùng kỳ năm 2020, tương đương giảm 5,42%.
Từ các số liệu nêu trên cho thấy kết quả thi hành xong về việc và tiền của thành phố vẫn rất thấp. Toàn thành phố còn thiếu 8.81 % chỉ tiêu về việc và 14,55 % chỉ tiêu về tiền so với chỉ tiêu kế hoạch 10 tháng. Kết quả thi hành án nhìn chung đều giảm, đặc biệt trong tháng 6 và tháng 7 năm 2021, do tình hình dịch bệnh Covid - 19 ngày càng diễn biến phức tạp kéo theo nhiều hệ lụy, đời sống kinh tế của người dân bị ảnh hưởng nhiều, dẫn đến việc thi hành án hoặc thực hiện thi hành án theo cam kết không thực hiện được. Mặt khác, các cơ quan THADS tại thành phố phải thực hiện giãn cách xã hội theo các Chỉ thị Thủ tướng Chính phủ về phòng, chống dịch Covid - 19. Điều này gây khó khăn rất lớn cho công tác tổ chức thi hành án, Chấp hành viên không thể thực hiện tác nghiệp cũng như không thể tiếp dân, mời dân đến giải quyết.Công tác phối hợp với các cơ quan hạn chế vì chính quyền địa phương phải tập trung lực lượng chống dịch, các cơ quan ban ngành khác cũng thực hiện giãn cách từ nhiều đợt kéo dài từ tháng 4/2021 đến nay, việc xử lý tài sản để thi hành án chưa thực hiện được, quá trình tổ chức thi hành án không thể đáp ứng theo đúng trình tự thủ tục do thời gian dịch bệnh kéo dài. Từ đó ảnh hưởng trực tiếp đến chỉ tiêu, kế hoạch đã đề ra đầu năm 2021.
Cùng với đó, tình trạng kê biên nhà đất nhưng bán đấu giá không có người mua diễn ra tại tất cả các cơ quan THADS. Quy trình, thủ tục xử lý tài sản (nhất là thủ tục xử lý bất động sản) quá phức tạp, mất nhiều thời gian dẫn đến nhiều vụ việc bị kéo dài, ảnh hưởng lớn đến việc thực hiện chỉ tiêu giải quyết xong về tiền. Việc cưỡng chế thi hành án có huy động lực lượng cũng bị hạn chế trong thời gian Tết Nguyên đán, các ngày lễ lớn và trong giai đoạn có dịch Covid-19
Bên cạnh đó, các cơ quan THADS tại Thành phố Hồ Chí Minh phải thụ lý thi hành rất nhiều vụ án lớn, phức tạp, được dư luận xã hội và các cấp, các ngành đặc biệt quan tâm như: vụ Huỳnh Thị Huyền Như, vụ Công ty Cho thuê tài chính II, vụ Dương Thanh Cường, vụ Phạm Công Danh, vụ Hứa Thị Phấn... Quá trình tổ chức thi hành án liên quan đến tài sản có giá trị rất lớn, việc xử lý tài sản kéo dài trong nhiều năm, tác động trực tiếp hoặc gián tiếp đến quyền lợi của nhiều cá nhân, tổ chức nên rất dễ phát sinh khiếu nại, tố cáo.
Dự báo những tiếp theo, công tác THADS trên địa bàn thành phố sẽ còn tiếp tục gặp nhiều khó khăn, thách thức trong tình hình dịch bệnh Covid 19 diễn biễn hết sức phức tạp và khó lường. Bên cạnh việc tuân thủ các biện pháp phòng chống dịch Covid 19 theo hướng dẫn của Bộ Y tế và các văn bản chỉ đạo của UBND thành phố, Tổng Cục THADS, toàn thể công chức, người lao động, nhất là Lãnh đạo Cục, Lãnh đạo các đơn vị thuộc Cục cần nhận thức sâu sắc hơn những khó khăn trong thời gian tới, nghiêm túc nhìn nhận, đánh giá những tồn tại, hạn chế của đơn vị mình. Từ đó phân tích kỹ lưỡng các nguyên nhân, nhất là các nguyên nhân chủ quan dẫn đến kết quả thi hành án đạt thấp, có chiều hướng giảm và có biện pháp mạnh mẽ để khắc phục có hiệu quả, xử lý triệt để, quyết tâm thực hiện hoàn thành chỉ tiêu, nhiệm vụ được giao năm 2021.
Trước mắt, thủ trưởng các đơn vị, nhất là các Lãnh đạo Cục, Lãnh đạo Chi cục nêu cao tinh thần trách nhiệm, đi đầu trong thực hiện nhiệm vụ được giao và phòng, chống tiêu cực, tham nhũng. Chủ động đề ra các giải pháp cụ thể, quyết liệt, đồng bộ, phù hợp với tình hình của đơn vị để tạo sự đột phá trong công tác THADS, phấn đấu hoàn thành các chỉ tiêu, nhiệm vụ được giao. Chủ động, kịp thời báo cáo cơ quan cấp trên, Ban Chỉ đạo THADS địa phương để được hướng dẫn, chỉ đạo tháo gỡ, giải quyết các khó khăn, vướng mắc trong quá trình tổ chức thi hành án, nhất là trong tổ chức cưỡng chế thi hành các vụ án lớn, phức tạp, trong giải quyết các vụ việc trọng điểm, án kinh tế, tham nhũng và hỗ trợ hoạt động cho các cơ quan THADS.Thực hiện thống kê đầy đủ số việc thi hành án từ 01/01/2018 trở về trước có điều kiện thi hành nhưng đến nay chưa thi hành xong, kiểm tra xác định nguyên nhân, trách nhiệm và tập trung chỉ đạo giải quyết dứt điểm loại việc này trong năm 2021. Đồng thời khắc phục ngay những tồn tại, hạn chế trong công tác THADS đã được chỉ ra trong các kết luận kiểm tra, kiểm sát, thanh tra; thực hiện tốt công tác kiểm tra, tự kiểm tra nhằm hạn chế những thiếu sót, vi phạm và phòng, ngừa tiêu cực, tham nhũng trong hoạt động THADS. Tuyệt đối không để tái phạm các vi phạm, thiếu sót đã được chỉ ra, phát hiện và kiên quyết xử lý thật nghiêm các trường hợp tái phạm.
Việc thực hiện phòng, chống dịch, không tụ tập đông người, nhất là thời gian giãn cách xã hội khiến Cục THADS thành phố không thể tiếp xúc đương sự và phối hợp với địa phương, cơ quan chức năng để thực hiện các quy trình đảm bảo thi hành án. Trong khi đó đặc thù của công tác THADS, muốn thi hành được các bản án, quyết định của tòa án thì bắt buộc phải gặp gỡ, tìm hiểu, trao đổi, vận động, thuyết phục nhiều lần với đương sự cùng những người có quyền, nghĩa vụ liên quan. Đồng thời, phải phối hợp chặt chẽ với địa phương, nhiều cơ quan có thẩm quyền từ khâu phân loại, xác minh điều kiện thi hành án đến vận động, thuyết phục và kê biên, cưỡng chế, bán đấu giá, giao tài sản. Do vậy, để hoàn thành các chỉ tiêu nhiệm vụ trong giai đoạn “nước rút” như hiện nay là một điều thách thức lớn đối với các cơ quan THADS thành phố. Chính vì thế, điều quan trọng nhất hiện nay mà cơ quan THADS thành phố Hồ Chí Minh và toàn xã hội mong chờ là có thể nhanh chóng đẩy lùi đại dịch Covid-19./.
                                                                                                             Cẩm Tú