Tòa án hai cấp xử theo… giấy!
Nguyên nhà đất tại 175 KB Sơn Phước, phường Vĩnh Thọ, TP. Nha Trang có nguồn gốc của cha mẹ ông Võ Quang Thiện di chúc để lại. Tháng 7-2013, ông Thiện được UBND TP. Nha Trang cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở (giấy chứng nhận) có diện tích 108,6m2 và 1 ngôi nhà 2 tầng, diện tích xây dựng 70,5m2, diện tích sàn 141m2.
Tháng 10-2013, ông Võ Quang Thiện (bên A) lập hợp đồng chuyển nhượng nhà đất nói trên cho ông Văn Thanh Trà và bà Bùi Thị Muộn (bên B) với giá 2,72 tỷ đồng. Cùng ngày 2-10-2013, các bên còn lập văn bản thỏa thuận: “Do bên A khó khăn về chỗ ở nên bên B đồng ý cho bên A mượn 1 phần nhà đất để ở cho đến hết ngày 2-10-2014. Bên A có trách nhiệm dọn hết đồ dùng ra khỏi nhà để giao trả phần nhà đất đã mượn cho bên B vào ngày 3-10-2014. Nếu hết ngày 3-10-2014, bên A không giao trả phần nhà đất mượn cho bên B, mỗi ngày chậm trả nhà đất, bên A phải trả cho bên B một khoản tiền phạt là 1 triệu đồng. Thời hạn chậm tối đa là 10 ngày. Ngày 22-10-2013, ông Trà, bà Muộn đã thanh toán số tiền 2,72 tỷ đồng. Ngày 12-11-2014, UBND TP. Nha Trang cấp giấy chứng nhận với diện tích nhà, đất như trên cho ôngTrà, bà Muộn.
Mặc dù thỏa thuận cho ông Thiện mượn 1 phần nhà đất, nhưng trên thực tế gia đình ông Thiện quản lý, sử dụng toàn bộ nhà đất nêu trên. Hết thời hạn như thỏa thuận, nhưng gia đình ông Thiện không giao trả nhà, đất cho ông Trà, bà Muộn. Vì vậy, ông Trà, bà Muộn đã khởi kiện đòi lại toàn bộ nhà đất 175 KB, Sơn Phước, Vĩnh Thọ và buộc ông Thiện phải trả tiền phạt do chậm trả nhà, đất kể từ ngày 4-10-2014 đến ngày xét xử sơ thẩm (26-5-2015) là 235 triệu đồng.
Ông Thiện không đồng ý yêu cầu khởi kiện với lý do thực chất không có việc chuyển nhượng, mà do ông Thiện vay tiền của ông Văn Đức Thanh (con trai ông Trà, bà Muộn) nên đã thế chấp nhà đất tranh chấp, hơn nữa giá trị thực tế theo bị đơn khai là 5 tỷ đồng, trong khi hợp đồng chỉ ghi 2,72 tỷ đồng. Tháng 5-2015, Tòa án nhân dân TP. Nha Trang xử sơ thẩm đã quyết định: “Chấp nhận toàn bộ yêu cầu của nguyên đơn. Buộc ông Võ Quang Thiện và những người liên quan, bà Võ Thị Tư (vợ ông Thiện)… phải trả lại toàn bộ nhà đất số 175 KB Sơn Phước, Vĩnh Thọ theo giấy chứng nhận do UBND TP. Nha Trang cấp ngày 12-11-2014 đứng tên ông Văn Thanh Trà, bà Bùi Thị Muộn; buộc ông Thiện phải thanh toán cho ông Trà, bà Muộn tiền phạt là 235 triệu đồng”. Sau đó bị đơn kháng cáo toàn bộ bản án sơ thẩm. Tháng 8-2015, Tòa án nhân dân tỉnh xử phúc thẩm đã tuyên bác kháng cáo của bị đơn, giữ nguyên bản án sơ thẩm.
.png)
Một vụ cưỡng chế thi hành án
Án hiệu lực trên... giấy!
Sau khi xét xử phúc thẩm, bị đơn có đơn đề nghị kháng nghị giám đốc thẩm. Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh có báo cáo đề nghị Viện Kiểm sát nhân dân cấp cao tại Đà Nẵng kháng nghị giám đốc thẩm. Tháng 2-2017, Chi cục Thi hành án dân sự TP. Nha Trang cũng có kiến nghị về việc không thể thi hành bản án phúc thẩm, vì tài sản nêu trong bản án không đúng thực tế. Cụ thể, theo giấy chứng nhận do UBND TP. Nha Trang cấp ngày 12-11-2014 cho ông Văn Thanh Trà, bà Bùi Thị Muộn thể hiện diện tích đất là 108,6m2 và nhà ở 2 tầng, diện tích xây dựng 70,5m2, diện tích sàn 141m2. Nhưng theo biên bản xem xét, thẩm định tại chỗ ngày 27-1-2015 thể hiện: “Nhà đất xây trên đất xây cất làm hai lần, lần thứ nhất xây dựng năm 1996, một căn xây dựng năm 2008”. Theo báo cáo của Chi cục Thi hành án dân sự TP. Nha Trang thì trên đất tranh chấp có hai căn nhà, căn nhà 2 tầng như trong giấy chứng nhận và căn nhà 3 tầng, sân thượng, diện tích xây dựng 85,52m2 không có trong giấy chứng nhận nêu trên. Tại hồ sơ không có tài liệu nào thể hiện các bên thỏa thuận mua bán đối với căn nhà 3 tầng này. Bản án sơ thẩm, phúc thẩm buộc ông Thiện phải trả lại toàn bộ nhà đất 175 KB Sơn Phước, Vĩnh Thọ, TP. Nha Trang theo giấy chứng nhận do UBND TP. Nha Trang cấp ngày 12-11-2014 là không đúng thực tế.
Cạnh đó, tháng 11-2014, UBND TP. Nha Trang có quyết định trả 39m2 phần đất dôi dư sau khi mở rộng đường Tôn Thất Tùng, TP. Nha Trang, nâng tổng số đất tranh chấp lên 147,6m2 (108,6m2 + 39m2) và phần đất này nằm vị trí mặt tiền đường Tôn Thất Tùng, án ngữ trước hai ngôi nhà nêu trên. Theo Chi cục Thi hành án dân sự TP. Nha Trang thì khi xây dựng căn nhà 3 tầng và sân thượng vào năm 2008 đã bao trùm lên phần đất 39m2. Trong quá trình giải quyết vụ án, tòa án cấp sơ thẩm và tòa án cấp phúc thẩm không xem xét làm rõ vấn đề này, do đó bản án phúc thẩm không thể thi hành được.
Biên bản xem xét thẩm định tại chỗ ngày 27-1-2015 của Tòa án nhân dân TP. Nha Trang chỉ nêu chung chung: “Nhà đất trên được xây cất làm hai lần, lần thứ nhất vào năm 1996, một căn xây dựng năm 2008” mà không thể hiện ngôi nhà 2 tầng và ngôi nhà 3 tầng, diện tích xây dựng, diện tích sử dụng từng căn nhà. Lời khai của bị đơn cho rằng, nếu nguyên đơn mua ngôi nhà 2 tầng thì không có lối đi, nhưng biên bản thẩm định không xem xét làm rõ vấn đề này là thiếu sót. Lời khai của các đương sự có mâu thuẫn, nhưng tòa án cấp sơ thẩm và phúc thẩm không tiến hành đối chất theo quy định là vi phạm quy định của Bộ luật Tố tụng dân sự.
Mặt khác năm 1979, ông Thiện kết hôn với bà Võ Thị Tư, đến năm 2014 ly hôn. Trong thời kỳ hôn nhân, năm 1996 ông Thiện xây căn nhà 2 tầng trên lô đất tại 175 KB Vĩnh Phước, Vĩnh Thọ nên phải xác minh công sức đóng góp của bà Tư để xem xét tính có căn cứ của hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất và tài sản trên đất khi ông Thiện một mình chuyển nhượng cho ông Trà, bà Muộn. Tương tự đối với căn nhà 3 tầng và sân thượng được xây năm 2008, cũng cần xác minh làm rõ công sức đóng góp của bà Tư để giải quyết triệt để vụ án, nhưng tòa án cấp sơ thẩm chưa làm rõ vấn đề này là thiếu sót.
Tháng 8-2017, Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân Cấp cao tại Đà Nẵng đã quyết định kháng nghị, yêu cầu Ủy ban Thẩm phán - Tòa án nhân dân Cấp cao tại Đà Nẵng hủy toàn bộ bản án sơ thẩm, phúc thẩm để xét xử lại. Tháng 12-2017, Ủy ban Thẩm phán - Tòa án nhân dân Cấp cao tại Đà Nẵng xử giám đốc thẩm đã quyết định hủy toàn bộ bản án phúc thẩm và bản án sơ thẩm, giao hồ sơ cho Tòa án nhân dân TP. Nha Trang xét xử sơ thẩm lại.
Theo Báo Khánh Hòa điện tử