Quy trình gồm 05 Chương, 20 Điều áp dụng đối với công chức, viên chức và người lao động thuộc Hệ thống THADS, cụ thể:
- Chương I gồm 04 điều (từ Điều 1 đến Điều 4) quy định về các vấn đề chung, trong đó xác định rõ nguyên tắc, hình thức phát ngôn và cung cấp thông tin cho báo chí và người thực hiện phát ngôn và cung cấp thông tin cho báo chí tại Tổng cục, Cục THADS cấp tỉnh.
- Chương II gồm 07 điều (từ Điều 5 đến Điều 11) quy định về chế độ phát ngôn, cung cấp thông tin cho báo chí (gồm: phát ngôn, cung cấp thông tin cho báo chí định kỳ, đột xuất và một số vấn đề khác liên quan đến từ chối cung cấp thông tin cho báo chí; trả lời trên báo chí; trả lời phỏng vấn; cải chính trên báo chí; phản hồi thông tin).
- Chương III gồm 04 điều (từ Điều 12 đến Điều 15) quy định về vấn đề xử lý thông tin báo chí, trong đó phân công trách nhiệm và quy trình xử lý thông tin báo chí tại Tổng cục, Cục THADS cấp tỉnh.
- Chương IV gồm 03 điều (từ Điều 16 đến Điều 18) quy định về quyền và trách nhiệm của cá nhân, đơn vị (gồm người đứng đầu; người phát ngôn, người được ủy quyền phát ngôn và cá nhân, đơn vị khác liên quan) trong việc phát ngôn, cung cấp thông tin cho báo chí tại Tổng cục, Cục THADS cấp tỉnh.
- Chương V gồm 02 điều (từ Điều 19 đến Điều 20) quy định về trách nhiệm của Thủ trưởng các đơn vị trực thuộc Tổng cục; Cục trưởng Cục THADS cấp tỉnh và công chức, viên chức, người lao động thuộc Hệ thống THADS trong việc tổ chức thực hiện Quy trình.
Trên cơ sở các quy định của pháp luật, quy chế của Bộ Tư pháp, Quy trình đã quy định rõ các vấn đề cơ bản trong việc thực hiện phát ngôn, cung cấp thông tin báo chí bảo đảm phù hợp với tình hình thực tế của Hệ thống THADS, trong đó có một số điểm mới như:
1. Quy định rõ về người thực hiện phát ngôn, cung cấp thông tin cho báo chí tại Tổng cục, Cục THADS cấp tỉnh, cụ thể:
- Người thực hiện phát ngôn và cung cấp thông tin cho báo chí của Tổng cục THADS gồm: (i) Tổng Cục trưởng; (ii) Phó Tổng Cục trưởng được Tổng Cục trưởng giao nhiệm vụ phát ngôn và cung cấp thông tin cho báo chí thường xuyên (gọi chung là Người phát ngôn); (iii) Trong trường hợp cần thiết, Tổng Cục trưởng ủy quyền cho người có trách nhiệm thuộc Tổng cục THADS thực hiện phát ngôn (gọi là Người được ủy quyền phát ngôn của Tổng cục THADS) hoặc phối hợp cùng Người phát ngôn của Tổng cục THADS để phát ngôn hoặc cung cấp thông tin cho báo chí về những vấn đề cụ thể được giao.
- Người thực hiện phát ngôn và cung cấp thông tin cho báo chí của Cục THADS cấp tỉnh gồm: (i) Cục trưởng; (ii) Trường hợp Cục trưởng không thể thực hiện phát ngôn và cung cấp thông tin cho báo chí thì ủy quyền cho cấp phó là người được giao phụ trách cơ quan thực hiện việc phát ngôn và cung cấp thông tin cho báo chí (gọi là Người được ủy quyền phát ngôn của Cục THADS cấp tỉnh).
Người phát ngôn, Người được ủy quyền phát ngôn của Tổng cục, Cục THADS cấp tỉnh không được ủy quyền tiếp cho người khác và việc ủy quyền phát ngôn được thực hiện bằng văn bản, thông báo theo quy định và chỉ áp dụng trong từng vụ việc, có thời hạn nhất định.
2. Về chế độ phát ngôn, cung cấp thông tin cho báo chí: Tổng cục, Cục THADS thực hiện chế độ phát ngôn, cung cấp thông tin cho báo chí định kỳ hoặc trong trường hợp đột xuất. Trong đó:
- Việc tổ chức cung cấp thông tin định kỳ cho báo chí được thực hiện thông qua các hình thức như: (i) Cập nhật thông tin trên Cổng thông tin điện tử hoặc Trang thông tin điện tử của Tổng cục, Cục THADS cấp tỉnh theo quy định của pháp luật về cung cấp thông tin và dịch vụ công trực tuyến trên trang thông tin điện tử hoặc cổng thông tin điện tử của cơ quan nhà nước; (ii) Cung cấp thông tin cho Cổng thông tin điện tử của Bộ Tư pháp và UBND cấp tỉnh theo quy định hiện hành; (iii) Trong thời hạn 10 ngày đầu của mỗi Quý, tổ chức cung cấp thông tin định kỳ cho báo chí dưới hình thức thông cáo báo chí và đăng tải trên Cổng, Trang thông tin điện tử của Tổng cục, Cục THADS cấp tỉnh; trường hợp cần thiết gửi trực tiếp văn bản cung cấp thông tin cho cơ quan báo chí; (iv) Cử người phát ngôn cung cấp thông tin tại họp báo của Bộ Tư pháp và UBND cấp tỉnh khi có yêu cầu; (v) Cục THADS cấp tỉnh có thể thông tin trực tiếp tại các cuộc giao ban báo chí do Ban Tuyên giáo, Sở Thông tin và Truyền thông và Hội Nhà báo tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tổ chức.
- Việc cung cấp thông tin cho báo chí trong trường hợp đột xuất được thực hiện theo một hoặc một số hình thức quy định tại Điều 4 Quy trình. Riêng đối với hình thức tổ chức họp báo:
(i) Đối với Tổng cục: Trường hợp cần tổ chức họp báo để cung cấp thông tin đột xuất về những vấn đề thuộc phạm vi quản lý của Tổng cục, Tổng cục phối hợp với Văn phòng Bộ, xin ý kiến Lãnh đạo Bộ về việc tổ chức họp báo. Quy trình tổ chức họp báo đột xuất thực hiện theo khoản 2 Điều 7 Quyết định 27/QĐ-BTP ngày 05/01/2018 của Bộ trưởng Bộ Tư pháp.
(ii) Đối với Cục THADS cấp tỉnh: Trường hợp cần tổ chức họp báo để cung cấp thông tin đột xuất về những vấn đề thuộc phạm vi quản lý của Cục THADS cấp tỉnh, Cục THADS cấp tỉnh phải có văn bản trước 24 giờ tính đến thời điểm dự định họp báo gửi Tổng cục, UBND cấp tỉnh nơi tổ chức họp báo, trong đó thông tin về thời gian, địa điểm, nội dung, người chủ trì họp báo. Việc tổ chức họp báo phải đảm bảo đúng nội dung đã được UBND cấp tỉnh nơi tổ chức họp báo trả lời chấp thuận, trường hợp UBND cấp tỉnh nơi tổ chức họp báo không có văn bản trả lời thì phải đúng với nội dung đã thông báo với UBND cấp tỉnh. Cục THADS cấp tỉnh báo cáo Tổng cục kết quả tổ chức họp báo trong thời gian 01 ngày kể từ khi tổ chức xong họp báo.
3. Về vấn đề xử lý thông tin báo chí: Quy trình đã bổ sung các quy định về xử lý thông tin báo chí tại Tổng cục, Cục THADS cấp tỉnh, trong đó phân công trách nhiệm và làm rõ quy trình xử lý thông tin báo chí đối với từng đơn vị trực thuộc Tổng cục, Cục THADS cấp tỉnh.
Có thể nói, việc ban hành Quy trình này là cơ sở quan trọng góp phần giúp công tác phát ngôn, cung cấp thông tin cho báo chí trong Hệ thống THADS từng bước được chuyên nghiệp hóa; bảo đảm tính nhanh nhạy trong phản ứng, phản hồi ý kiến đối với thông tin báo chí và vấn đề được dư luận xã hội quan tâm; kịp thời truyền thông, xây dựng hình ảnh đẹp về cơ quan và đội ngũ công chức THADS.
Văn phòng Tổng cục THADS