Do đã dự báo trước được tính chất và đặc thù công việc tại Chi cục trong năm 2023 sẽ gia tăng đột biến và chiếm tỷ lệ lớn trong toàn tỉnh, nên ngay từ đầu năm 2023, thực hiện chỉ đạo của Lãnh Cục THADS tỉnh Quảng Ngãi, cũng như nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của Thành ủy và UBND thành phố Quảng Ngãi giao; Chi cục THADS thành phố đã xây dựng kế hoạch công tác năm, trình Chủ tịch UBND thành phố có ý kiến thống nhất và được Cục THADS tỉnh phê duyệt, chỉ đạo triển khai thực hiện. Bên cạnh đó, thực hiện Quyết định của Cục THADS tỉnh về việc giao chỉ tiêu, nhiệm vụ năm 2023; Chi cục trưởng đã triển khai cho toàn thể đơn vị tổ chức thực hiện và giao chỉ tiêu, nhiệm vụ cụ thể cho từng Chấp hành viên của Chi cục. Mặt khác, để kịp thời phát hiện những thiếu sót, vi phạm của chấp hành viên trong quá trình tổ chức thi hành án, nhằm chấn chỉnh và chỉ đạo khắc phục, ngay từ đầu năm Chi cục trưởng đã ban hành Kế hoạch tự kiểm tra nội bộ tại đơn vị và triển khai, tổ chức thực hiện.
Ngoài ra, Chi cục trưởng phân công nhiệm vụ cho lãnh đạo Chi cục, Chấp hành viên, công chức khác và người lao động trong đơn vị, hàng tuần tổ chức cuộc họp giao ban gồm lãnh đạo Chi cục với chấp hành viên, hàng tháng hoặc bất thường tổ chức cuộc họp cơ quan để từng công chức, người lao động báo cáo tình hình công tác, những khó khăn, vướng mắc cần chỉ đạo tháo gỡ và đề ra kế hoạch công tác của tuần, tháng tiếp theo. Trên cơ sở đó, Chi cục trưởng có nhận xét, đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ của từng công chức, người lao động, qua đó chỉ ra các ưu điểm, hạn chế để tiếp tục phát huy những ưu điểm và có hướng khắc phục những hạn chế, từ đó xác định đúng kế hoạch công tác, nhằm thực hiện đạt hiệu quả.
Kết quả đạt được trong 06 tháng đầu năm
Chính từ những nổ lực của lãnh đạo, công chức và người lao động của Chi cục, cùng với sự phối hợp đồng bộ, kịp thời của một số cơ quan, ban ngành và cấp ủy, chính quyền địa phương cấp cơ sở, nên trong 06 tháng đầu năm 2023, kết quả công tác thi hành án dân sự tại Chi cục THADS thành phố Quảng Ngãi đã có nhiều khởi sắc, kết quả đạt được cao hơn so với cùng kỳ năm trước và dự kiến đến cuối năm sẽ hoàn thành chỉ tiêu nhiệm vụ được giao: Trong 06 tháng đầu năm 2023, đã thụ lý, giải quyết tổng số hơn 2.308 việc, tương ứng với số tiền phải thi hành án hơn 1.304 tỷ đồng, chiếm 36% số việc và hơn 57% số tiền phải thi hành án của toàn tỉnh, đã thi hành xong 722 việc/1.685 việc có điều kiện thi hành, đạt tỷ lệ 42,85%, tưng ứng với số tiền thi hành xong 234 tỷ/927 tỷ có điều kiện thi hành, đạt tỷ lệ 25%, kết quả thi hành án về việc và tiền cao hơn so với cùng kỳ năm 2022. Ngoài ra, công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại tố cáo cũng được Chi cục trưởng chú trọng, kết quả trong 06 tháng đầu năm, đã tiếp 03 lượt công dân, tiếp nhận 13 đơn khiếu nại (không có tố cáo) và đã xem xét, giải quyết xong các yêu cầu, kiến nghị của công dân và 13 đơn khiếu nại tại Chi cục.
Trong quá trình tổ chức thi hành án, Chi cục luôn quán triệt phương châm, lấy động viên, thuyết phục để người phải thi hành án tự nguyện thi hành án là chính, do đó qua động viên, thuyết phục đã giải quyết rất nhiều vụ việc người phải thi hành án tự nguyện thi hành. Tuy nhiên, với số lượng vụ việc và tiền phải thi hành án tăng đột biến, để hoàn thành chỉ tiêu nhiệm vụ, Chi cục cũng cương quyết áp dụng biện pháp cưỡng chế đối với những vụ việc người phải thi hành án có điều kiện thi hành, nhưng qua động viên, thuyết phục không tự nguyện thi hành án, vì vậy trong 06 tháng đầu năm, Chấp hành viên Chi cục đã ra quyết định và tổ chức cưỡng chế kê biên, xử lý tài sản của người phải thi hành án đối với 71 trường hợp.
Ngoài ra, công tác bán đấu giá tài sản cũng được chú trọng, trong 06 tháng đầu năm Chi cục đã đưa ra bán đấu giá tổng cộng 101 tài sản (trong đó có tài sản đã kê biên và đưa ra bán đấu giá từ năm 2022 nhưng đến nay vẫn chưa bán được), đã bán đấu giá thành là 51 tài sản tương ứng số tiền hơn 38 tỷ đồng, đã giao tài sản cho người mua trúng đấu giá 44 tài sản tương ứng số tiền hơn 28 tỷ đồng, còn lại 07 tài sản bán đấu giá thành tương ứng số tiền hơn 9 tỷ chưa giao tài sản cho người mua trúng đấu giá (số này còn trong thời gian chờ người mua tài sản nộp tiền). Tổng số tài sản bán đấu giá chưa thành là 50 tài sản tương ứng số tiền hơn 47 tỷ đồng.
Những hạn chế, khó khăn, vướng mắc trong công tác THADS
Bên cạnh những mặt tích cực đạt được, Chi cục trưởng Phạm Huy Ân cho rằng, công tác THADS tại Chi cục THADS thành phố Quảng Ngãi vẫn còn một số hạn chế, khó khăn, vướng mắc nhất định ảnh hưởng đến chất lượng, hiệu quả công tác thi hành án dân sự trên địa bàn thành phố như: Việc theo dõi, đôn đốc, chỉ đạo của Lãnh đạo Chi cục có lúc, có nơi chưa thực sự sâu sát đối với thực tế tổ chức thi hành án, Lãnh đạo chỉ kiểm tra, theo dõi qua báo cáo của chấp hành viên mà chưa thường xuyên kiểm tra trực tiếp hồ sơ thi hành án, nên chưa sát người, sát việc; Một số Chấp hành viên chưa kiên quyết áp dụng biện pháp cưỡng chế đối với những vụ việc có tính chất khó, phức tạp, do đó số lượng việc thi hành án có điều kiện thi hành chưa giải quyết được còn nhiều, ảnh hưởng đến việc thực hiện chỉ tiêu, nhiệm vụ tổ chức thi hành án chung của đơn vị; Ý thức chấp hành pháp luật của người phải thi hành án chưa cao, nhiều vụ việc người phải thi hành án không tự nguyện thi hành, luôn tìm cách né tránh, chống đối việc tổ chức thi hành án của cơ quan thi hành án, lợi dụng quyền tự do dân chủ để khiếu nại, tố cáo nhằm kéo dài, trì hoãn việc thi hành án; Nhiều vụ việc, người phải thi hành án là hộ nghèo, cuộc sống gặp nhiều khó khăn, không tạo dựng được chỗ ở tối thiểu, trong khi người được thi hành án không hỗ trợ để người phải thi hành án tạo dựng được chổ ở tối thiểu, do đó khi tổ chức cưỡng chế gặp nhiều khó khăn, nhất là chính sách an sinh, tạo chổ ở mới và tình hình an ninh chính trị tại địa phương; Hiện nay, số việc và tiền phải thi hành cho Ngân hàng tương đối nhiều và phát sinh chủ yếu ở xã Nghĩa An và Nghĩa Phú, tài sản thế chấp cho Ngân hàng đảm bảo khoản nợ vay chủ yếu là nhà ở duy nhất và tàu thuyền. Việc xử lý tài sản trong giai đoạn thi hành án luôn gặp khó khăn, tài sản kê biên, bán đấu giá không bán được vẫn còn nhiều, phải giảm giá nhiều lần, nên phần nào ảnh hưởng đến hiệu quả công tác thi hành án dân sự; Đa số các vụ việc thi hành án cho Ngân hàng, khi xử lý cho tài sản thế chấp chỉ đảm bảo được một phần nghĩa vụ thi hành án, phần còn lại người phải thi hành án không có điều kiện thi hành án, do đó sau khi xử lý hết tài sản (tốn rất nhiều thời gian và thực hiện rất nhiều trình tự, thủ tục thi hành án), phải phân loại là án chưa có điều kiện thi hành (trước đây, theo Luật THADS năm 2008 thì trả lại đơn yêu cầu thi hành án và báo cáo thống kê là việc thi hành án xong) mà không phân loại được việc thi hành án xong, dẫn đến tỷ lệ thi hành án xong về việc thấp, số vụ việc thi hành án còn tồn đọng ngày càng nhiều và cơ quan thi hành án vẫn phải tiếp tục theo dõi, xác minh lại điều kiện thi hành án, gây tốn kém kinh phí và thời gian tổ chức thi hành án, trong khi đó biên chế ngày càng bị tinh giảm, dẫn đến sự quá tải công việc của cơ quan thi hành án.
Nhiệm vụ và giải pháp đặt ra trong thời gian tới
Ông Phạm Huy Ân cho biết, trên cơ sở dự báo số việc và số tiền phải thụ lý thi hành án 06 tháng cuối năm 2023 tại Chi cục THADS thành phố Quảng Ngãi sẽ tiếp tục tăng, có khả năng sẽ hơn 3.000 việc và hơn 1.500 tỷ đồng, cộng với phân tích, đánh giá về những hạn chế, khó khăn, vướng mắc trong công tác thi hành án dân sự 06 tháng đầu năm 2023, đòi hỏi Chi cục THADS thành phố Quảng Ngãi phải tiếp tục đổi mới các mặt công tác, tranh thủ tốt sự chỉ đạo của Lãnh đạo Cục THADS tỉnh và Thành ủy, UBND thành phố Quảng Ngãi, tăng cường phối hợp với các đơn vị hữu quan mới có thể hoàn thành nhiệm vụ chính trị được giao. Trước mắt, để triển khai tốt nhiệm vụ công tác 06 tháng cuối năm 2023, bên cạnh tập trung khắc phục những hạn chế, khó khăn, vướng mắc còn tồn tại, Chi cục THADS thành phố Quảng Ngãi xác định một số nhiệm vụ, giải pháp cần thực hiện trong thời gian tới, đó là: Tiếp tục thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật về phòng chống tiêu cực, tham nhũng, nâng cao chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp của cán bộ, công chức ngành Tư pháp, chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp Chấp hành viên, gắn với việc “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, nâng cao trình độ, năng lực chuyên môn, phát huy dân chủ và sức mạnh tập thể, tăng cường đoàn kết nội bộ để cùng nhau thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị được giao; Phải nâng cao hơn nữa tinh thần trách nhiệm, kỹ năng quản lý, điều hành của Lãnh đạo Chi cục. Đổi mới công tác quản lý theo hướng rõ người, rõ việc và thời gian hoàn thành công việc. Tăng cường hướng dẫn, chỉ đạo nghiệp vụ cho chấp hành viên, kiên quyết áp dụng biện pháp cưỡng chế kê biên, xử lý tài sản đối với những trường hợp người phải thi hành án có điều kiện nhưng không tự nguyện thi hành án, nhằm hướng đến hoàn thành chỉ tiêu, nhiệm vụ được giao; Tăng cường hiệu quả công tác tiếp công dân, chú trọng giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo thông qua công tác tiếp công dân. Tập trung giải quyết các khiếu nại, tố cáo với tinh thần trách nhiệm cao, đúng pháp luật, tăng cường đối thoại trực tiếp, hướng dẫn, giải thích cho công dân thực hiện đúng quyền và nghĩa vụ của mình, hạn chế phát sinh những vụ việc khiếu nại, tố cáo vượt cấp, phức tạp, kéo dài. Chủ động, tích cực đề xuất tham mưu cho cấp ủy và chính quyền địa phương, Ban Chỉ đạo Thi hành án dân sự tập trung chỉ đạo giải quyết dứt điểm các việc thi hành án dân sự trọng điểm, phức tạp, kéo dài trên địa bàn; Tập trung nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác tự kiểm tra tại đơn vị để kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các sai phạm. Tiếp tục tăng cường kỷ luật, kỷ cương công vụ, xử lý nghiêm những cá nhân có vi phạm trong thực hiện các quy định về thi hành án, chạy theo thành tích, thiếu khách quan, trung thực trong việc xác minh, phân loại án, trong thống kê, báo cáo về thi hành án, cố tình trì hoãn, kéo dài, gây phiền hà, nhũng nhiễu cho người dân; Đề xuất sửa đổi, bổ sung Luật THADS theo hướng kế thừa lại quy định trả lại đơn yêu cầu thi hành án (để giảm số lượng vụ việc tồn đọng hiện nay), đồng thời bãi bỏ một số trình tự, thủ tục về hành chính, nhất là có quá nhiều báo cáo trong thời điểm hiện nay để giảm tải bớt áp lực và số lượng biên chế so với nhu cầu công việc như hiện nay (công việc đang quá tải so với số lượng biên chế); Tiếp tục phối hợp với các tổ chức bán đấu giá tài sản để nâng cao hiệu quả công tác bán đấu giá đối với tài sản cưỡng chế kê biên để thi hành án; Tiếp tục phát huy công tác phối hợp liên ngành, kiến nghị Thành ủy và UBND thành phố Quảng Ngãi tiếp tục lãnh đạo Cấp ủy và các cơ quan có liên quan phối hợp với Chi cục trong công tác xác minh, cưỡng chế kê biên tài sản để thi hành án, tranh thủ sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền, Ban Chỉ đạo Thi hành án dân sự và sự phối hợp của các ngành Công an, Kiểm sát, Tòa án và các cơ quan liên quan khác trong tổ chức thực hiện chỉ tiêu, nhiệm vụ thi hành án dân sự trên địa bàn, phấn đấu hoàn thành các chỉ tiêu, nhiệm vụ THADS, thi hành án hành chính được Cục Thi hành án dân sự giao, đảm bảo kết quả công tác THADS năm 2023 ổn định, thực chất./.
Phạm Minh Quân